Ռուս պատգամավոր. Գլխավոր հարցը Ղարաբաղի կարգավիճակն է, իսկ այն մնում է չլուծված
Ադրբեջանին Ղարաբաղում օգնեց այն, որ «թավշյա հեղափոխությունից» հետո Ռուսաստանի եւ Հայաստանի միջեւ հարցեր առաջացան, անվստահություն, թերի վստահություն միմյանց նկատմամբ: Այս մասին մայիսի 25-ին լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց Ռուսաստանի Պետդումայի պատգամավոր, ԱՊՀ գործերի, եվրասիական ինտեգրման եւ հայրենակիցների հետ կապերի հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը:
Նա նշեց, որ գլխավոր հարցը, որը հենց սկզբից եղել է ղարաբաղյան հակամարտության հիմքում, Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակն է, իսկ այն շարունակում է չլուծված մնալ:
Ըստ նրա` նախկինում Հայաստանն ու Լեռնային Ղարաբաղը ելնում էին նրանից, որ կարգավիճակի հարցը պետք է որոշվի Ադրբեջանի հետ համաձայնագրի արդյունքում, որի համաձայն շրջանների մի մասը կփոխանցվի ինքնուրույության, անկախության ճանաչման դիմաց: «Հիմա մենք արդեն հասկանում ենք, որ այդ տարածքները փոխանցվել են Ադրբեջանին` ռազմական գործողությունները դադարեցնելու, այլ ոչ թե կարգավիճակի դիմաց: Սա է հիմնական չլուծված հարցը: Դրան դժվար է մոտենալ Հայաստան վիճակի պատճառով:
Լեռնային Ղարաբաղի ճակատագրի վերաբերյալ Ադրբեջանի կողմից առաջ քաշված պահանջների ոգով ցանկացած որոշում, այն է` տարածքային ամբողջականություն Ադրբեջանի ԽՍՀ սահմաններում, անիրականանալի է: Անհրաժեշտ է պայմանավորվածություններ ձեռք բերել, այլ ոչ թե ապագա ռազմական հակամարտությունների ու բախումների անվերջ շարան առաջացնել: Անհրաժեշտ է ընդառաջ գնալ Լեռնային Ղարաբաղի անկախության հարցում, քանի որ Ղարաբաղի բնակչությունը պատրաստ չէ ապրել Ադրբեջանի կազմում: Բաքուն համաձայն չէ, բայց միջազգային միջնորդները փորձեցին համաձայնության հասնել, որ Լեռնային Ղարաբաղում հանրաքվե անցկացվի՝ մինչեւ կոնկրետ ժամանակահատված ԼՂՀ բնակչության համամասնությունների պահպանմամբ: Դա նշանակում էր, որ բնակչությունը հստակ կքվեարկեր անկախության օգտին»,- հավելեց պատգամավորը:
Զատուլինը նշեց, որ Ադրբեջանը քաջ գիտակցում էր դա եւ խաղաղ կարգավորում չէր ցանկանում, եւ ինչ-որ պահից նրանք սկսեցին մտածել ռազմական ռեվանշի մասին: «Նրանց օգնեց այն, որ թավշյա հեղափոխությունից հետո Ռուսաստանի եւ Հայաստանի միջեւ անվստահություն առաջացավ, միմյանց նկատմամբ ոչ լիարժեք վստահություն առաջացավ: Ադրբեջանը օգտվեց դրանից, ինչն էլ եղավ տեղի ունեցածի արդյունքը»,- պարզաբանեց Կոնստանտին Զատուլինը:
Ինչ վերաբերում է ռուս խաղաղապահներին, ապա նրանք, ըստ պատգամավորի, կատարում են իրենց պարտականությունները, բայց հրաշագործներ չեն: «Մենք կարող ենք կյանքի բոլոր դեպքերի համար հնարավոր բախումներ կանխատեսել: Լեռնային Ղարաբաղի յուրաքանչյուր բնակչին չի կարող մի զինվոր կցվել: Դրա համար էլ միջադեպեր են առաջանում: Վախենամ` դա կշարունակվի այնքան ժամանակ, քանի դեռ երկու կողմերի նկատմամբ արդարության նման պայմանավորվածություն ձեռք չի բերվել»,- կարծում է պատգամավորը:
Նա համոզմունք հայտնեց, որ առանց փոխզիջումների անհնար է հասնել հարաբերությունների այնպիսի մակարդակի, որոնց դեպքում Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ տնտեսական հարաբերությունների զարգացումն ինքնին ենթադրվող կլինի: