Իմ Հերոս նախագիծ
Գլխավոր Թոփ լուրեր Լրահոս Վիդեո Թրենդ
Մոսկվան շահագրգռված է Հրվ. Կովկասում խաղաղությամբ և կշարունակի զարգացնել հարաբերությունները Երևանի և Բաքվի հետ. Պեսկով Իրանի ազգային անվտանգության գերագույն խորհրդի քարտուղարը ժամանել է Երեւան Փետրվարի 4–ից ապրիլի 18–ը Հայաստանում վարժական հավաքներ կանցկացվեն Տիգրան Քեոսայանը կլինիկական մահ է տարել և կոմայի մեջ է Իրավիճակը հայ-ադրբեջանական սահմանին պահպանվել է հանգիստ, արտասովոր տեղաշարժեր չեն գրանցվել. ԵՄ դիտորդական առաքելություն Փասադենայի «Սահակ-Մեսրոպ» հայկական դպրոցն ամբողջությամբ այրվել է․ Հալաջյան ԱՄՆ-ը ՀՀ-ի հետ ռազմավարական գործընկերության մասին փաստաթղթի ստորագրման վերաբերյալ «այս պահին հայտարարելու բան չունի». ԱՄՆ պետքարտուղարություն ՀՀ արտգործնախարարը չի բացում փակագծերը, թե որ տեղամասում կշարունակվի սահմանազատման գործընթացն Ադրբեջանի հետ Ինչքան մոտենան ընտրությունները, այնքան կշատանան այս շոուները. Լևոն Քոչարյան Փետրվարի 1-ից հանրային տրանսպորտի ծառայություններից օգտվելու համար ինչ քայլեր է անհրաժեշտ ձեռնարկել արդեն այսօր Նոր տեղեկություններ Տիբեթի երկրաշարժի զոհերի թվի մասին Գերմանիայում տղամարդը ներխուժել է բանկի մասնաճյուղ ու պատանդ վերցրել

Գիտնականներն առաջարկել են Կենտավրոսի Ալֆային զոնդ ուղարկելու միջոց. Այն կարող է տեղ հասնել ընդամենը 40 տարումԻնչպե՞ս փրկել անհետացման եզրին գտնվող 3000 լեզուներըԱրմավիրում ձերբակալվել են ապօրինի թմրանյութ պահող տղամարդիկ (տեսանյութ)Կրիմինալ աշխարհը խանդավառված է կին բանտապետի նշանակմամբԼոս Անջելեսի օկրուգում հրդեհների պատճառած վնասը կարող է գերազանցել 50 մլրդ դոլարը. զոհվել է հինգ մարդԻտալիան բացառել է, որ ԱՄՆ-ը ուժով կբռնակցի որոշ տարածքներԱլիևի վերջին կոշտ հայտարարություններից հետո Փաշինյանը կհիշի ՀԱՊԿ-ին Հայաստանի անդամակցության մասին․ ՄեդվեդևՊենտագոնը ռազմածովային ուժերի 10 ուղղաթիռ է ուղարկել Կալիֆոռնիայում հրդեհները մարելու համարԻ՞նչից է վախենում «ժողովրդավար» ՓաշինյանըՄասկը Կալիֆոռնիայի իշխանություններին համարում է ամենավատը հրդեհների ֆոնին2024թ-ի ամենաուժեղ անձնագրերի վարկանիշում Վրաստանը զբաղեցնում է 44-րդ տեղըՆախորդ տարի ՀՀ շուկա է մուտք գործել 5 նոր ավիափոխադրող. ՏԿԵ նախարար Մոսկվան շահագրգռված է Հրվ. Կովկասում խաղաղությամբ և կշարունակի զարգացնել հարաբերությունները Երևանի և Բաքվի հետ. ՊեսկովՀռոմի պապ Ֆրանցիսկոսը հուսադրող նշաններ է տեսնում ուկրաինական կարգավորման մեջԿրեմլում կասկածում են, որ ՀՀ-ն կկարողանա միաժամանակ և՛ ԵԱՏՄ, և՛ ԵՄ անդամ լինելՔԿ նորանշանակ պետն ազատվում է Արգիշտի Քյարամյանի կադրերիցՏրանսպորտի սակագներից արտոնությամբ օգտվելու իրավունք ունեցողները կարող են նույնականացում անցնելԱղազարյանի հիմնած նոր կուսակցության օրակարգում իշխանափոխությունն էՀոլիվուդի հայտնի մարդկանց տները ավերակների են վերածվել Կալիֆորնիայի զանգվածային անտառային հրդեհների պատճառովԾառայությունների ոլորտի տնտեսվարող սուբյեկտների հարկերն ավելացել են մոտ 2 անգամ․ տնտեսագետԻսկ եթե դա տեղի չունեցավ, ապա Արցախը վեր է ածվելու դժոխքի. Տեր ՎրթանեսԷստոնիան պնդում է Բալթիկ ծովում ՆԱՏՕ-ի նավերի ռոտացիոն ներկայությունըBrent տեսակի նավթի գինը էժանացել էՄինչև փետրվարի 1-ը կլուծենք վարորդների համալրվածության հարցը․ Սուրեն Գրիգորյան Իրանի ազգային անվտանգության գերագույն խորհրդի քարտուղարը ժամանել է ԵրեւանՓետրվարի 4–ից ապրիլի 18–ը Հայաստանում վարժական հավաքներ կանցկացվենՏիգրան Քեոսայանը կլինիկական մահ է տարել և կոմայի մեջ էՓրկարարներն արգելափակումից դուրս են բերել 8 ավտոմեքենաՏնտեսական ակտիվության աճի տեմպն էականորեն դանդաղել էԻ՞նչ փոփոխություններ են տեղի ունենալու Facebook-ում և Instagram-ում և ինչու՞. մեկնաբանում է մեդիափորձագետըԳրենլանդիայի հարցով Շոլցը զանգահարել է Դանիայի վարչապետին, ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարին, SMS գրել ՄակրոնինԱսֆալտի թեման էլ են «գցում ոտքներին»Պետության ղեկավարի անհատականության վճռորոշ գործոնըՀայաստանից ադրբեջանցիները հեռացել են բավականին քաղաքակիրթ ճանապարհով․ Արարատ ՄիրզոյանԱլիևն ու Էրդողանը քննարկել են Հարավային Կովկասում իրավիճակի հետ կապված Թուրքիայի «համակողմանի աջակցությունը» ԱդրբեջանինԻնչ նվերներ են հայտարարագրել ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն ու Վճռաբեկ դատարանի նախագահ Լիլիթ ԹադևոսյանըՍաղմոս կարդալով՝ պատերազմ Եկեղեցու դեմ և փախուստ ԵկեղեցուցՄիրզոյանը խոսեց Թուրքիայի հետ հնարավոր փոխվստահությունից և ռուս սահմանապահներիցԻրավիճակը հայ-ադրբեջանական սահմանին պահպանվել է հանգիստ, արտասովոր տեղաշարժեր չեն գրանցվել. ԵՄ դիտորդական առաքելությունՓասադենայի «Սահակ-Մեսրոպ» հայկական դպրոցն ամբողջությամբ այրվել է․ ՀալաջյանԱՄՆ-ը ՀՀ-ի հետ ռազմավարական գործընկերության մասին փաստաթղթի ստորագրման վերաբերյալ «այս պահին հայտարարելու բան չունի». ԱՄՆ պետքարտուղարությունՆոր պաշտոնանկություններ են սպասվումԱգրեսիվ հարկելով՝ անգամ պետբյուջեի կանխատեսված թիվը չի ապահովվումՀարավային Կովկասում Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչը ժամանել է ԲաքուՀՀ արտգործնախարարը չի բացում փակագծերը, թե որ տեղամասում կշարունակվի սահմանազատման գործընթացն Ադրբեջանի հետՓաշինյանը դեմ առ դեմ կհանդիպի՞ դատավորների հետ, թե՞ կխուսափիՄարգարիտան ազատվեց վանդակից․ Հայաստանում փրկվեց գերության մեջ գտնվող ևս մեկ արջՄեքենաների կրճատման տակ են ընկել ՊՆ շարքային աշխատակիցները. ահազանգՀենց «տուժող» բերետավորը չէր կարողանում հարցերին պատասխանել, օգնում էին դատախազները՝ առարկելովԻնչքան մոտենան ընտրությունները, այնքան կշատանան այս շոուները. Լևոն Քոչարյան
Մշակույթ

Ինչպե՞ս փրկել անհետացման եզրին գտնվող 3000 լեզուները

ՄԱԿ-ի մշակութային գործակալությունը՝ ՅՈՒՆԵՍԿՈ-ն, պնդում է, որ դարավերջին աշխարհի լեզուների կեսի վերացման մասին կանխատեսումներն իրականում լավատեսական են։

Որոշ լեզուներ անհետանում են վերջին կրողների հետ միասին, բայց հազարավորները գտնվում են անհետացման եզրին, քանի որ դրանցով բավականաչափ լայն չեն խոսում կամ չեն օգտագործում պաշտոնական հաստատություններում, ինչպիսիք են դպրոցները կամ աշխատավայրերը, գրում է The Guardian-ը։

Համայնքներում, որոնք զգում են, որ իրենց ավանդույթները խլացվում են աշխարհում ամենատարածված լեզուների կողմից, ինչպիսին անգլերենն է, կամ իրենց երկրների պաշտոնական լեզուների գերիշխանությամբ, լուռ պայքար է ընթանում, գրում է լրատվամիջոցը։

Wikitongues կազմակերպության միջոցով ուրիշներին իրենց լեզուները պաշտպանել օգնող ակտիվիստների խոսքերով, առանցքային նշանակություն ունի բառերի, իմաստների և գրության պահպանումը, ինչպես նաև լեզվի օգտագործումը։

Հնդկաստանի արևելյան Բիհար նահանգում անգիկա լեզվով խոսող Ամրիթ Սուֆին տեսանյութեր է ձայնագրում իր լեզվի բանավոր մշակույթը պահպանելու համար՝ կատարելով տառադարձում և թարգմանություն։

Լեզվի ակտիվիստները նախընտրում են Վիքիպեդիան՝ որպես արդյունավետ և մատչելի բառարաններ ստեղծելու լավ միջոց։

Մասնավորապես, Wikitongues-ն օգնում է ակտիվիստներին փաստագրել լեզուները՝ օգտագործելով հավաքական ռեսուրսներ, ինչպիսիք են բառարանները և Վիքիպեդիայի այլընտրանքային լեզուները։ Wikitongues-ը պնդում է, որ այդպիսով օգնել է ակտիվիստներին փաստագրել մոտ 700 լեզու։

Ներկայումս փորձեր են արվում արհեստական բանականությունն օգտագործել լեզուների փաստագրման համար՝ տեքստերը մշակելով և դրանք չաթ-բոթերին փոխանցելով։

Շատ լեզվի ակտիվիստներ նաև ստեղծում են գրքեր, տեսանյութեր և ձայնագրություններ։ Համայնքային ռադիոկայանները նույնպես վաղուց ծառայություններ են մատուցում տեղական լեզուներով։

Ինչ վերաբերում է Մյանմայից ռոհինջա ժողովրդին, որը տասնամյակներ շարունակ հալածանքներից հետո հիմնականում ապրում է Բանգլադեշում որպես փախստական, նրա հիմնականում բանավոր լեզուն արտերկրում ցրվելու պատճառով կորցնելու մտավախությունները հանգեցրել են դրա գրավոր տարբերակը մշակելու փորձերի։

Վերջերս մշակված հանիֆի գրով գրված գրքերը տարածվել են Բանգլադեշում ռոհինջա փախստականների ճամբարների ավելի քան 500 դպրոցներում, որտեղ ապրում է ավելի քան մեկ միլիոն մարդ։

Սակայն պահպանումից հետո ակտիվիստները ստիպված են լինում համոզել մարդկանց օգտագործել լեզուն, ինչը լուրջ խնդիր է։

Այսպես, օրինակ, չնայած իգբոն Նիգերիայի ամենախոշոր լեզուներից մեկն է, շատ ծնողներ համարում են, որ երեխայի ապագայի համար օգտակար է միայն անգլերենը։