Վարդգես Դավթյան. Ի՞նչ է դեպրեսիան եւ ինչպես այն հաղթահարել (Մաս 2)
Վարդգես Դավթյան
ՑՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ, ԹԱԽԻԾ !
---------------------
Մաս 2-րդ ( սկիզբը - ստորև )
----------
Սովորաբար, երբ ասում են ,,դեպրեսիա,, , շատերը պատկերացնում են մեկ կոնկրետ, համապարփակ հիվանդություն, որն ունի սկիզբ, ընթացք, ավարտ, բոլորի համար նմանատիպ պատճառներով, միանման նշաններով, նույն գանգատներով և հետևաբար, բուժման և հաղթահարման միևնույն մեթոդներով, ինչպես ասենք, կարմրուկը կամ գրիպը:
Իրականում այդ կարճ և մոդայիկ տերմինից օգտվում են նկարագրելու ( բնութագրելու ) համար նևրոհոգեկան ամենատարբեր վիճակներ, հատկանիշներ, առանձին հիվանդությունների փուլեր և այլն : Դեպրեսիվ նևրոզ, դեպրեսիվ ռեակցիա, բնավորության դեպրեսիվ շեշտվածություն ունեցող անձ, անձի դեպրեսիվ զարգացում, դիսթիմիա, տրամադրության երկբևեռ հիվանդության դեպրեսիվ փուլ, թաքնված դեպրեսիա, և այլն, և այլն. թիվ կա աստղերին, թիվ չկա ,,դեպրեսիա,, տերմինի կիրառության ոլորտներին :
Մի շարք դեպքերում մարդիկ պարզապես գերագնահատում են այդ տերմինի դերը, դեպրեսիա նկարագրելով այնտեղ, որտեղ այն չկա : Մի շարք դեպքերում էլ, ընդհակառակը, թերագնահատում կամ անտեսում են դեպրեսիայի ( հոգեկան ընկճվածության ) առկայությունը տվյալ անձի մոտ : Օրինակ, մեր ընթերցողները հարցնում են.,, Դեպրեսիան բնավորություն է ?, թե հիվանդություն,, : Շատ հետաքրքիր հարց է :
Մարդկային բնավորության մի տեսակ կա, որը կիսահաղորդիչի ( դիոդի ) նման միակողմանիորեն ներս է ընդունում դրսից եկող չարաբաստիկ լուրերը, բացասական հույզերը, տխուր տպավորությունները, վիրավորանքը և այլն, և չկարողանալով դրանք հոգեբանորեն մշակել և մարսել, լճանում է և սկսում ,,տապակվել սեփական դարդի մեջ ,, : Ժողովուրդը նման անձանց մասին ասում է - ներս գցող են:
Նրանք մելամաղձոտ են, միշտ տխրամած, հոռետես, դալուկ, ուժասպառ, քչախոս, դանդաղաշարժ: Առաջին հայացքից կարող է թվալ նույնիսկ, թե նրանք գտնվում են դեպրեսիայի մեջ. շուտ են վիրավորվում, իրենց ուղղված կատակից կարող են անգամ նեղսրտել, մռայլվել կամ նույնիսկ լաց լինել:
Գործի փոքր անհաջողությունից կամ մարդկանց անտարբերությունից իսկույն հուսահատվում են, կորցնելով աշխատունակությունը, լավատեսությունը , կյանքի սերը : Առանձնապես մեծ ցնցումներ պետք չեն, որ նրանց մոտ առաջանա , ասենք, դեպրեսիվ նևրոզ : Այս մարդիկ ունեն դեպրեսիվ ( ասում են - հիպոթիմ ) շեշտվածությամբ բնավորություն, որն իր հիմնական կողմերով գրեթե անփոփոխ պահպանվում է մինչև խորը ծերություն :
Այս բնավորության պատճառով տուժում են թե տվյալ անհատը, որը ողջ կյանքում հեռու է մնում մարդկային բնական ուրախություններից և վերելքներից, և թե հարազատները , ովքեր մշտապես գտնվում են նրա տրամադրության դաշտում : ՈՒրեմն, դեպրեսիվ շեշտվածությամբ բնավորությունը ինքնին հիվանդություն չէ ( սահմանային բնութագիր է նորմայի և ախտաբանության միջև ), սակայն այդ անձը բոլորից շատ է հակված դեպրեսիվ հիվանդությունների հանդեպ :
Հիմա - դեպրեսիայի ընկալումների մասին : Հաճախ, անկումային տրամադրությունը հանդես է գալիս իբրև մեր հոգու ,,նենգ տնվոր,, , որը կամակոր ու պնդերես ռումմեյթի ( սենեկակցի ) նման բնակալում է մարդու հոգու մեջ և իր կամքով դուրս չի գալիս: Դռնից դուրս ես գցում, լուսամուտից է մտնում, օդանցքից ես շպրտում, հյուրերի ոտքերի արանքով է տունդ գալիս, թունավոր գազի պես թափանցում է թոքերդ. թքում ես, քթով է մտնում, արտաշնչում ես, օդի հետ է սուրում հոգուդ մեջ :
Հաճախ են ասում չէ, մեջքացավը, եթե իրեն տեղ արեց, անընդհատ պիտի կրկնվի : Ահա նույն կերպ էլ չպետք է թույլ տալ, որ դեպրեսիան տեղ անի իրեն, եթե հանկարծ ,,տեղը գտավ - վերջացավ, ողջ կյանքում մակաբույծի նման կապրի օրգանիզմի, ձեր և ձեր հարազատների առողջության ու ներվերի հաշվին : Ամենավատ բանը որ կա - առօրյա կյանքում տխրությունն ու թախիծը բանաստեղծականացնելն է: Հաճախ կարելի է լսել այսպիսի արտահայտություններ.,, Գիտես, նա այնքան վեհ է իր վշտի մեջ,,, ,,Նրա աչքերը միշտ տխուր են և այնքան գեղեցիկ,,, ,, Տխրությունը նրան շատ է սազում,, ... և այլն : Սրանք միանգամայն սխալ ընկալումներ են:
Նույնն է, եթե ասեն.,,Նա հարբուխ ուներ և այնքան համակրելի էր,, կամ ,,Գիտես, ընկերուհին շարունակ հազում և փռշտում էր , և դա այնքան հետաքրքիր էր...,, : Պետք է մեկընդմիշտ հիշել. դեպրեսիան - լինի անցողիկ թախիծ, թե խորը մելամաղձություն, մարդուն երբեք գեղեցիկ կամ հմայիչ չի դարձնում, անձին չի վսեմացնում, ընդհակառակը, քայքայում, հալումաշ է անում նրան, որից անձի անհատականությունը , նրա հմայքը գորշանում են միայն : Ավելին, մշտատխուր մարդու շրջապատն էլ անվերջ գտնվում է հոգեբանական վարակի գոտում :
Թող պոետները շարունակեն գովերգել թախիծն ու տխրությունը , մելանխոլիան և հառաչանքը : Բանաստեղծական աշխարհը իրական աշխարհի և հոգեկան առողջության հետ անմիջական կապ չունի :
( Շարունակությունը - հաջորդիվ ):


















































Պետության դերը երկրորդելը, մի կողմ քաշվելը կբերի հանրային կյանքի լարվածության և կազմալուծման
Մտածում է, որ արտերկրի հայերը պարապ փող են ստանում իր յալանչի արբանյակների նման
Վահագն Հայրապետյանի վրիպումը. Չկա առաջվա կլասիկան
Գործող իշխանությունների նախնական դիագնոզ. կեղծ այլասիրական, իրականում ինֆանտիլ-հեդոնիստական
Ամենամեծ անբարոյականությունը
Հավանաբար ԱԱԾ աշխատողները գտել իշխանությանը լոյալ քահանաների, իրենց են դիմել, ինձ չեն դիմել. Տեր Նշա...
Քարից մինչև արձան. Գիտնականները առաջին անգամ ցույց են տվել Զատկի կղզում մոայիի ստեղծումը
Մայր Աթոռի հայտարարությունը
Տարոն Մարգարյանը կգործուղվի Մոսկվա
44-օրյա պատերազմը սկսվել է երկու պատճառով․ Հայաստանի խորհրդարանի փոխնախագահ
«Հերյուրանք է». Գագիկ Բեգլարյանը՝ Ավինյանի համար ձայներ ապահովելու եւ փողերի լվացման մասին
«Միսս Անգլիա» մրցույթում առաջին բացահայտ նույնասեռական հաղթողը պատմել է, որ իրեն «ծաղրել են» իր սեռա...
Հայտնի է երկրի ամենախիտ բնակեցված քաղաքը
Խիստ ծանր հիվանդություններից բացի բոլորը պետք է զորակոչվեն բանակ․ Գեղամ Նազարյան
54-ամյա Քրիստինա Օրբակայտեն լողազգեստով ցուցադրել է կազմվածքը