Նստակյաց ապրելակերպի հետևանքով առաջացող հիվանդություններ. որո՞նք են և ինչպե՞ս են արտահայտվում
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունն ահազանգում է նստակյաց կյանք վարող մարդկանց սպառնացող հիվանդությունների բարձր ռիսկերի մասին, որը հայտնի է հիպոդինամիա (հունարեն՝ «նվազեցված ակտիվություն») գիտական անվանմամբ, գրել է Aysor.am-ը։
Անվանումն արդեն իսկ բացահայտում է երևույթի ֆիզիոլոգիական դրսևորումը՝ հենաշարժական ապարատի և նյարդային համակարգի նվազեցված ակտիվությունը, ինչը հանգեցնում է մկանների ատրոֆիայի և ողնաշարի ծանրաբեռնվածության մինչև 40% աճի:
Վիճակը հանգեցնում է դեֆորմացիաների, ողերի և միջողնային սկավառակների դուրս գալուն։ Անոթային տոնուսի նվազման հետ մեկտեղ ուղեղի արյան մատակարարումը կարող է վատթարանալ՝ հանգեցնելով անդառնալի հետևանքների։
Անուղղակի ազդեցություն է ունենում սրտի և արյան անոթների վրա. ծայրամասային արյան անոթների տոնուսը, որոնք գտնվում են մկանային զանգվածում և սրտում, նվազում է, ընտելանալով ցածր անոթային դիմադրությանը, նվազեցնում է արտամղված արյան ծավալը և ճնշումը, որը պահպանում է արյան հոսքը: Այս ամենը հանգեցնում է ներքին օրգանների արյան պերֆուզիայի նվազմանը։
Վերոհիշյալ բոլոր ֆիզիոլոգիական փոփոխությունները կարող են հանգեցնել կոնկրետ հիվանդությունների, որոնցից շատերը ոչ միայն բարդացնում են կյանքը, այլ իսկապես սպառնում են նրան:
Ամենատարածվածներից են՝
Հեմոռոյ,
արգանդի վզիկի հետ կապված խնդիրներ,
միջողնաշարային ճողվածք,
ստորին վերջույթների երակների վարիկոզ լայնացում,
նյութափոխանակության համախտանիշ, որն առաջին հերթին դրսևորվում է ավելորդ քաշով և սրտանոթային հիվանդություններով,
աղիքների և աղեստամոքսային տրակտի օրգանների հիվանդություններ՝ կապված դրանց տոնայնության հետ՝ գրգռված աղիքի համախտանիշ, դիսֆագիա, ինչպես նաև աղիների ուռուցքաբանական հիվանդություններ,
թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդություն,
անքնություն, անհանգստության խանգարումներ։
Հեմոռոյի դեպքում, որպես կանխարգելիչ միջոց, հնարավոր է օգտագործել հակահեմոռոյային աթոռներ, բարձեր և նստատեղեր, ֆիզիկական թերապիայի վարժությունների հատուկ հավաքածու։
Ամենատարածված խնդիրներից են նաև ողնաշարի տարբեր մասերի և հարակից մկանների հետ կապված խնդիրները:
Բժիշկները նույնիսկ հատուկ տերմին են ներմուծել՝ «համակարգչային պարանոց», համակարգչային մոնիտորի մոտ մշտական աշխատանքի ժամանակ դրա վրա մեծ ծանրաբեռնվածության արդյունքում։ Միջողային սկավառակների ճողվածքը և ողնաշարերի ելուստները դարձել են երիտասարդների՝ նյարդաբաններին և նյարդավիրաբույժներին դիմելու ամենատարածված պատճառներից մեկը:
Սկզբում խորհուրդ է տրվում դիմել նյարդաբանի՝ ուղեկցող սուր մկանային-տոնիկ համախտանիշից ազատվելու համար։ Բայց եթե խնդիրները մշտական են դարձել, ապա հիվանդությունները շտկելու համար արդեն անհրաժեշտ են օրթոպեդի և նյարդավիրաբույժի խորհրդատվություն։
Ստորին վերջույթների երակների վարիկոզ լայնացումը ևս, ինչպես նշվեց ավելի վաղ, առաջանում է ստորին վերջույթների մկանների տոնուսի նվազման և, համապատասխանաբար, երակների մկանային պատի տոնուսի նվազման պատճառով։ Տեսողականորեն այն առաջին հերթին դրսևորվում է զգալի ընդլայնումով, ոտքերի վրա սաֆենոզ երակների նախշի դեֆորմացմամբ, դրանց խտացմամբ, երբեմն բորբոքումով՝ ընդհուպ մինչև խոցերի և արյունահոսության առաջացում։
Սկզբում այս փոփոխությունները հանգեցնում են միայն կոսմետիկ թերությունների, սակայն առաջադեմ փուլերում դրանք կարող են կրել թրոմբոէմբոլիայի, ծանր արյունահոսության և շրջակա հյուսվածքների նեկրոզների վտանգ:
Սրտանոթային հիվանդությունները վերը նշված փոփոխություններով զարգանում են արագ, դրանցից ամենասարսափելին են սիրտը սնուցող անոթների օբստրուկտիվ աթերոսկլերոտիկ ախտահարումները՝ քրոնիկ կորոնար համախտանիշը և սրտամկանի ինֆարկտի դրա սուր ձևը, ուղեղի անոթների աթերոսկլերոտիկ ախտահարումները, թրոմբոցիկ խանգարումը և դրանցից արյունահոսություն։
Եթե կա լաբորատոր պարամետրերից մեկի բարձրացում (գլյուկոզա և խոլեստերինի մակարդակ), անհրաժեշտ է դիմել սրտաբանի, թերապևտի և էնդոկրինոլոգի:
Կանխարգելումը խիստ ոչ սպեցիֆիկ է՝ ներկայացնելով բավարար ֆիզիկական ակտիվություն, քաշի կառավարում և դեղերի ժամանակին նախաձեռնում՝ խնդիրների առաջընթացը կանխելու համար:
Նստակյաց կյանքից առաջացող հիվանդությունների կանխարգելումը պարզ է, բայց միևնույն ժամանակ դժվար. կարողանալ փոխել ինտելեկտուալ գործունեությունը, ժամանակին ճանաչել սթրեսը և թույլ չտալ, որ ուղեղը ծանրաբեռնվի առօրյայով։


















































Քարից մինչև արձան. Գիտնականները առաջին անգամ ցույց են տվել Զատկի կղզում մոայիի ստեղծումը
Մայր Աթոռի հայտարարությունը
Զորականում ուսանողին ծեծի ենթարկած դեռահասներն ազատության մեջ են
44-օրյա պատերազմը սկսվել է երկու պատճառով․ Հայաստանի խորհրդարանի փոխնախագահ
Խիստ ծանր հիվանդություններից բացի բոլորը պետք է զորակոչվեն բանակ․ Գեղամ Նազարյան
Հայտնի է երկրի ամենախիտ բնակեցված քաղաքը
Քեյթ Միդլթոնը բացահայտել է իր արտաքինի մասին զարմանալի գաղտնիք
«Միսս Անգլիա» մրցույթում առաջին բացահայտ նույնասեռական հաղթողը պատմել է, որ իրեն «ծաղրել են» իր սեռա...
54-ամյա Քրիստինա Օրբակայտեն լողազգեստով ցուցադրել է կազմվածքը
«Հերյուրանք է». Գագիկ Բեգլարյանը՝ Ավինյանի համար ձայներ ապահովելու եւ փողերի լվացման մասին