Ադրբեջանցիները մեքենան կանգնեցրել են՝ նրանք էլ կանգնել են
«Հրապարակ» թերթը գրում է․
Լաչինի միջանցքի արգելափակման հետեւանքով մեկ ամսից ավելի իրենց ընտանիքներից կտրված` Հայաստանում մնացած 19 արցախցի երեխաներն արդեն Ստեփանակերտում են։ Հիշեցնենք, որ նրանք Հայաստան էին ժամանել առանց ծնողների՝ մանկական Եվրատեսիլին մասնակցելու, եւ դեկտեմբերի 12-ին փակված ճանապարհի պատճառով մնացել էին Գորիսում։ Նախօրեին ռուսական կողմի միջնորդությամբ երեխաները Գորիսից մեկնել են Արցախ, սակայն ճանապարհն անխոչընդոտ չի եղել՝ ադրբեջանական կողմը դիմել է հերթական սադրիչ գործողությանը՝ դիմակավորված ադրբեջանցիները բարձրացել են ավտոբուս, ինչից երեխաները վատ են զգացել:
Արցախի մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը երեկ հայտարարություն էր տարածել, որտեղ նշել էր, որ Շուշի-Քարինտակ հատվածում՝ ճանապարհի շրջափակված մասում, որտեղ տեղակայված են էկոակտիվիստ ձեւացող ադրբեջանական կառավարական գործակալները եւ նրանց սպասարկող լրագրողները, երեխաներին տեղափոխող ավտոմեքենան կանգնեցվել է ադրբեջանցիների կողմից։ Այնուհետեւ մեքենային են մոտեցել քաղաքացիական հագուստով, դեմքերը փակած 10-15 ադրբեջանցիներ՝ տեսախցիկներով, որոնցից ոմանք ներխուժել են մեքենա եւ նկարահանել մեքենայում գտնվող երեխաներին։ Իրարանցման հետեւանքով երեխաներից մեկն ուշաթափվել է: Մենք կապ հաստատեցինք Ստեփանյանի հետ եւ հետաքրքրվեցինք՝ այսօր դեռ քանի՞ արցախցի երեխա է շրջափակման հետեւանքով մնացել Հայաստանի Հանրապետությունում, ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվում նրանց տուն վերադարձնելու ուղղությամբ։ Այս եւ այլ հարցերի մասին զրուցեցինք Արցախի ՄԻՊ-ի հետ:
- Երեկ տեղեկացանք, որ 19 արցախցի երեխա, մեծ դժվարություններով, ադրբեջանական սադրանքին դիմադրելով, Գորիսից Ստեփանակերտ է տեղափոխվել: Այժմ քանի՞ արցախցի երեխա կա Հայաստանի տարածքում:
- Հայաստանում այս պահին կա ավելի քան 250 երեխա, բայց նրանցից ոչ բոլորն են առանց ծնողական խնամքի: Շատերը՝ մոր, շատերը հոր հետ են: Սակայն կան նաեւ դեպքեր, որ հայրն ու մայրը մեկ երեխայի հետ մնացել են Հայաստանում, մյուս երեխան մնացել է Արցախում մենակ: 70 երեխա, առանց ծնողական խնամքի, մնացել է Հայաստանում:
- Տեղյա՞կ եք, թե այդ 250 երեխաներն ինչու էին Հայաստան եկել:
- Տարբեր պատճառներով: Առողջական հետազոտությունից մինչեւ Եվրատեսիլ:
- Այս ընթացքում միայն 19 երեխայի տեղափոխման հա՞րցն է հաջողվել լուծել:
- Այո, դեռեւս 19 երեխա է տեղափոխվել Արցախ:
- Երեկ տեղեկացանք, որ Շուշի-Քարինտակ հատվածում՝ ճանապարհի շրջափակված մասում, դիմակավորված ադրբեջանցիները կանգնեցրել են երեխաներին տեղափոխող ավտոմեքենան, բանը հասել է նրան, որ վախից մի երեխա է ուշաթափվել:
- Այո, Շուշի-Քարինտակ հատվածում՝ ճանապարհի շրջափակված մասում, որտեղ տեղակայված են էկոակտիվիստ ձեւացող ադրբեջանական կառավարական գործակալները եւ նրանց սպասարկող լրագրողները, մեքենան կանգնեցվել է ադրբեջանցիների կողմից։ Այնուհետեւ մեքենային են մոտեցել քաղաքացիական հագուստով, դեմքերը փակած 10-15 ադրբեջանցիներ՝ տեսախցիկներով։ Նրանցից ոմանք ներխուժել են մեքենա եւ նկարահանել մեքենայում գտնվող երեխաներին։ Իրարանցման հետեւանքով երեխաներից մեկն ուշաթափվել է:
- Այլ ագրեսիվ գործողությունների չե՞ն դիմել:
- Երեխաների հիմնական վախի պատճառն այդ իրարանցումն է եղել: Ամեն կերպ ադրբեջանցիների գործողությունները փորձել են կանխվել խաղաղապահների կողմից, սակայն նրանցից երկուսը, այնուամենայնիվ, կարողացել են ներխուժել մեքենայի մեջ ու նկարահանման աշխատանքներ իրականացնել: Այլ տեղեկություն չունեմ այս մասով: Այդ տեսարանը երեխաների համար սարսափելի է եղել:
- Տեղյա՞կ եք՝ այժմ ինչպե՞ս են այդ երեխաները:
- Երեխաները սթրես են ապրել: Անհատապես չեմ հասցրել հանդիպել նրանց, բայց այս պահին բոլորն իրենց տներում են:
- Ամեն դեպքում ստացվում է, որ այս իրարանցումն առաջացել է ռուս խաղաղապահների թողտվության պատճառով: Ինչո՞ւ են ադրբեջանցիներին թույլ տվել մոտենալ երեխաներ տեղափոխող ավտոմեքենային, բարձրանալ մեքենա: Այս հարցի պատասխանը չե՞ք փորձել ստանալ:
- Ոչ թե չենք փորձել պարզել, այլ տեղեկացել ենք միայն, որ երթեւեկելի հատվածում ադրբեջանցիները մեքենան կանգնեցրել են՝ նրանք էլ կանգնել են:
- Նշում եք, որ 250 արցախցի երեխա տուն վերադառնալ չի կարողանում: Այս մասով քայլեր արվո՞ւմ են, թե՞ ոչ:
- Հստակ ինֆորմացիա չունեմ, քննարկումներ լինում են այդ մասով` Կարմիր խաչի հետ, սակայն ես երեկ անգամ տեղյակ չէի, որ 19 երեխա պետք է Արցախ տեղափոխվի: Հնարավոր է, որ առաջիկայում եւս աշխատանքներ արվեն, սակայն եկեք հաշվի առնենք երեկ տեղի ունեցած դեպքը: Պետք է երեխաների անվտանգության մասին մտածենք, նաեւ պետք է ունենանք երաշխիքներ:
- Ինչպե՞ս եք դա պատկերացնում, ի՞նչ երաշխիքներ:
- Երաշխիք, որ երեխաներին տեղափոխող ավտոմեքենան այլեւս չկանգնեցնեն, որ ռուս խաղաղապահների հետ մեկտեղ երեխաներին ուղեկցեն նաեւ Կարմիր խաչի ներկայացուցիչները: Ադրբեջանցիների հետ ցանկացած կոնտակտ պետք է բացառվի:
Մանրամասները՝ թերթի այսօրվա համարում։