«Փոթորիկը կանցնի, մարդկությունը ողջ կմնա, բայց մենք կապրենք այլ աշխարհում»․ Financial Times-ի անդրադարձը
Իսրայելցի պատմաբան Յուվալ Նոա Հարարին Financial Times պարբերականի համար գրված հոդվածում խոսել է կորոնավիրուսի դեմ պայքարի, դրանցի հետո մեզ սպասվող նոր աշխարհի և գլոբալ համագործակցության անհրաժեշտության մասին։
«Ներկայում մարդկությունը գլոբալ ճգնաժամ է ապրում, թերևս մեր սերնդի ամենամեծ ճգնաժամը։ Մենք պետք է գործենք արագ և վճռական։ Մենք նաև պետք է հաշվի առնենք մեր գործողությունների երկարաժամկետ հետևանքները»,- ասում է հողվածի հեղինակը և հավելում․ «Այո՛, փոթորիկը կանցնի, մարդկությունը ողջ կմնա, մեզանից շատերը կենդանի կմնան, բայց մենք կապրենք այլ աշխարհում»:
Հեղինակի խոսքով՝ մենք այժմ «սովորական ժամանակներում» չենք ապրում և այս ճգնաժամային պահին կանգնած ենք հատկապես երկու կարևոր ընտրությունների առջև։ Առաջինը՝ տոտալիտար վերահսկողության և քաղաքացիների իրավունքների ու հնարավորությունների ընդլայնման և երկրորդը՝ ազգայնական մեկուսացում և գլոբալ համերաշխության առջև։
Հարարիի խոսքով՝ կորոնավիրուսի դեմ պայքարում մի քանի կառավարություններ տեխնոլոգիաների միջոցով սկսել են վերահսկել մարդկանց տեղաշարժը։
«Առավել ուշագրավ օրինակ է Չինաստանը։ Ուշադիր հետևելով մարդկանց սմարթֆոններին և պարտավորեցնելով մարդկանց ստուգել և զեկուցել իրենց մարմնի ջերմաստիճանի և առողջական վիճակի մասին՝ Չինաստանի իշխանությունները կարողացան ոչ միայն արագ բացահայտել կորոնավիրուսի ենթադրյալ վարակակիրներին, այլև հետևել նրանց տեղաշարժերին և բացահայտել նրանց շփումների շրջանակը»,-ասում է հեղինակը։
Նրա խոսքով՝ մարդկանց տեղաշարժերի այդ աստիճան վերահսկողությունը կարող է սպառնալիք հանդիսանալ անձնական կյանքի իրավունքի համար։
«Վերջին տարիներին մեր անձնական կյանքի համար մեծ պայքար է ընթանում։ Կորոնավիրուսի հետ ճգնաժամը կարող է բեկումնային լինել այս ճակատամարտում: Ի վերջո, երբ մարդիկ ընտրության են կանգնում անձնական կյանքի և առողջության միջև, նրանք սովորաբար ընտրում են առողջությունը»։
«Կենտրոնացված վերահսկողությունը և խիստ պատիժները միակ միջոցը չեն»,- գրում է հոդված հեղինակը՝ բերելով կորոնավիրուսի համաճարակի զսպման ամենահաջող փորձերից մի քանի երկրների օրինակներ, որոնք իրականացվել են Հարավային Կորեայում, Թայվանում և Սինգապուրում։
Նրա խոսքով՝ թեև այս երկրներն ինչ-որ առումով ապավինել են տեխնոլոգիաների օժանդակությանը, առաջին հերթին իրենց շեշտը դրել են «փորձարկումների իրականացման, ազնիվ հաշվետվողականության և լավ տեղեկացված հասարակություն» ունենալու վրա։
«Նպատակասլաց և լավ տեղեկացված բնակչությունը, որպես կանոն, շատ ավելի հզոր և արդյունավետ է, քան անտեղյակ բնակչությունը»,- վստահեցնում է հոդվածի հեղինակը։
Հարարի խոսքով՝ երկրորդ կարևոր ընտրությունը, որին մենք բախվում ենք, ազգայնական մեկուսացման և գլոբալ համերաշխության միջև ընտրությունն է։ Ինչպես համաճարակը, այնպես էլ դրա պատճառած տնտեսական ճգնաժամը գլոբալ խնդիրներ են։ Դրանք կարող են արդյունավետ կերպով լուծվել միայն գլոբալ համագործակցության միջոցով։
«Առաջիկա օրերին մեզանից յուրաքանչյուրը պետք է նախընտրի վստահել գիտական տվյալներին և բժշկական փորձագետներին, այլ ոչ թե չհիմնավորված տեսություններին և սեփական շահադիտական նպատակները հետապնդող քաղաքական գործիչների խոսքերին, պետությունները պետք է պատրաստ լինեն բացահայտ կիսվել տեղեկատվությամբ»։
Նրա խոսքով՝ գլոբալ համագործակցությունը կենսական նշանակություն ունի նաև տնտեսական ոլորտում։ Հաշվի առնելով տնտեսության և մատակարարման շղթայի գլոբալ բնույթը, եթե յուրաքանչյուր կառավարություն իր գործն անի և անտեսի մյուսներին, ապա աշխարհն իսկական քաոսի կվերածվի՝ խորացնելով արդեն իսկ առկա ճգնաժամը։