Էստոնիան արդեն նոր տնտեսական ճգնաժամի փուլ է մուտք գործել. ֆինանսների նախարար
Էստոնիան արդեն նոր տնտեսական ճգնաժամի փուլ է մուտք գործել, եւ այժմ հարցն այն է, թե որքանով մենք կկարողանանք նվազագույնի հասցնել դրա հետեւանքները եւ վերապրել ճգնաժամը, կարծում է Էստոնիայի ֆինանսների նախարար Մարտին Հելմեն, փոխանցում է ERR- ն:
«Թվերը ցույց են տալիս, որ 2008 թվականից ի վեր նման կտրուկ անկում չէր գրանցվել: Եվ դա հետեւանքներ կունենա իրական կյանքում: Ձեռնարկությունների հաշվեկշիռները կտրուկ կնվազեն, իսկ բանկերը կսկսեն հետ կանչել վարկերը կամ լրացուցիչ գրավ պահանջել: Ընկերությունները, որոնք իրենց պարտատոմսերով են ֆինանսավորում, այլեւս չեն կարողանա դա անել»,- ասել է Հելմեն` մեկնաբանելով կորոնավիրուսի համաճարակի տնտեսական ազդեցությունը եւ գնային պատերազմը նավթի շուկայում:
Ֆինանսների նախարարի խոսքով` տնտեսական ճգնաժամն արդեն վրա է հասել, եւ այժմ հարցն այն է, թե ինչպես կարելի է նվազագույնի հասցնել դրա հետեւանքները եւ դրանից ինչ-որ օգուտ քաղելու եղանակներ գտնել: Սակայն պլանավորումը գրեթե անհնար է` անկանխատեսելիորեն փոփոխվող իրավիճակի պատճառով: «Մենք տեսնում ենք այն ամենը, ինչ տեղի է ունեցել երկու ամսվա ընթացքում, եվրոպական համատեքստում` երկու շաբաթվա ընթացքում: Առաջին եզրակացությունն այն է, որ նման վատ «տեսանելիություն», ինչպիսին այժմ կա տնտեսության մեջ, մեզ մոտ երբեք չի եղել: Մենք հնարավորություն չունենք կանխատեսելու, թե ինչ է լինելու երկու շաբաթ, երկու ամիս անց»,- ասել է Հելմեն:
Ըստ նրա` արեւմտյան երկրներն այժմ շատ ավելի բարդ իրավիճակում են, քան 2008-ի ճգնաժամի ժամանակ: «Ինչպես համաշխարհային, այնպես էլ եվրոպական տնտեսություններն ավելի մեծ պարտքային բեռի տակ են, քան տասը տարի առաջ: Գործազրկությունն ավելի մեծ է: Մրցունակությունն ավելի վատ է, քան 2008-ի ճգնաժամից առաջ: Ասում էին, որ հարթ անկում կլինի: Փոխարենը, պղպջակը պայթեց խլացուցիչ կերպով»,- պարզաբանել է Էստոնիայի ֆինանսների նախարարը:
Հելմեն նշել է, որ յուրաքանչյուր ճգնաժամում կա մի դրական բան: Օրինակ` եվրագոտու բյուջեի կանոնները, որոնք խանգարում են Էստոնիային վարկեր վերցնել, արտակարգ իրավիճակներում բացառություններ են թույլ տալիս: «Եվրոպական բյուջետային կանոններում շատ հստակ բացառություններ կան. չնախատեսված իրադարձության դեպքում այդ կանոնները չեն գործում: Եթե անկում լինի, ապա նաեւ իրավունք կլինի ավելին ծախսել, բյուջեն տանել դեպի մինուս»,- պարզաբանե, է նախարարը:
Ըստ Հելմեի` կառավարությունը մտադիր չէ արձագանքել ճգնաժամին բյուջետային ծախսերի կրճատմամբ: «Այժմ մենք, ամենայն հավանականությամբ, գտնվում ենք տնտեսական անկման փուլում, եւ ամենավատը, ինչ կարելի է անել այս փուլում, պետական ծախսերի կրճատումն է, որն ուժեղացնում է անկումը: Թերեւս, տնտեսության շատ մեծ մասը կապված է պետական ներդրումների եւ հանրային հատվածի աշխատավարձերի հետ: Եթե մենք չսկսենք կրճատել դրանք, ապա կուժեղացնենք անկումը: Մեզ հաստատ չի կարելի դա անել»,- ասել է Էստոնիայի ֆինանսների նախարարը: