Forbes. Ինչ կլինի նավթի գների հետ 2022 թվականին
2021 թվականին նավթը թանկացել է գրեթե 60%-ով։ Սա մեծապես կապված է գազի շուկայում աննախադեպ ռալիի հետ։ 2022 թվականին եւ ավելի ուշ նման աճ պետք չէ սպասել, զգուշացնում են վերլուծաբանները, գրում է Forbes-ը։
2021 թվականի սկզբին Brent տեսակի նավթը մեկ բարելի դիմաց արժեր 50 դոլարից մի փոքր ավելի, իսկ դեկտեմբերի վերջին գինը բարձրացել է մինչեւ 79 դոլար։ Նավթի պահանջարկն աճում է, քանի որ գազի գների աճի եւ վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների (RES) աշխատանքում խափանումների պայմաններում որոշ սպառողներ անցնում են այլընտրանքային վառելիքի, ներառյալ նավթամթերքները, ասում են վերլուծաբանները:
Վերջին տարիների ընթացքում շուկան ակտիվորեն հետեւել է, այսպես կոչված, clean dark spread-ին` գազի եւ ածխի էներգիայի արտադրության գների տարբերությանը Եվրոպայում, ասում է Ալֆաբանկի ավագ վերլուծաբան Նիկիտա Բլոխինը: Այս ցուցանիշի տատանումները փաստացի որոշել են գազի պահանջարկի դինամիկան վերջին հինգ տարիների ընթացքում՝ ի վնաս ածխի։ Իրավիճակը սրվել է, երբ գազի գներն ամրապնդվել են 1000 մ3-ի համար 1500 դոլարից բարձր, ինչը էներգետիկ շուկայի համար իսկապես աննախադեպ երեւույթ է դարձել։
«Այժմ Եվրոպայում իրավիճակն իսկապես եզակի է, քանի որ գազի գների ձնահյուսի նման թանկացումը պայմանավորված է առաջին հերթին շուկայում մատակարարման բացակայությամբ։ Այս պայմաններում եվրոպական սերնդի համար սուր է դարձել էներգիայի այլընտրանքային աղբյուրների որոնման հարցը»,- կարծում է Բլոխինը։
Նրա խոսքով՝ հիմնական այլընտրանքը դարձել է ջերմային ածուխը, որի լրացուցիչ արտադրական հզորությունը թույլ է տվել սառեցնել շուկայում տիրող ոգեւորությունը։ Սակայն շուկային աջակցում էր նաեւ նավթամթերքի նկատմամբ պահանջարկի ավելացմանը, ինչը թույլ կտա փոխարինել գազի արտադրությունը։ Գների աճին առաջինն արձագանքել է Ասիան՝ հօգուտ նավթամթերքի հրաժարվելով թանկ գազ գնելուց։ Նրա օրինակին հետեւել է Եվրոպան՝ մի շարք արտադրող հզորությունները վերածելով դիզելային վառելիքի: Սա թույլ է տվել ձեւավորել նավթի պահանջարկի լրացուցիչ ներուժ՝ ըստ տարբեր գնահատականների, օրական 500 000-ից մինչեւ 1,5 միլիոն բարել (այժմ աշխարհը օրական սպառում է մոտ 100 միլիոն բարել):
«Ֆինամ»-ի վերլուծաբան Ալեքսանդր Պոտավինը ենթադրում է, որ հաջորդ տարի նավթի գների մի քանի ռիսկային գործոններ կան։ Նախ, խոշորագույն ֆինանսական կարգավորիչները՝ ԴՊՀ-ը, ԵԿԲ-ն եւ Անգլիայի Բանկը, վերջին հանդիպումների ժամանակ կոշտ դիրքորոշում են որդեգրել դրամավարկային քաղաքականության մեջ՝ կենտրոնանալով ինֆլյացիայի դանդաղեցման վրա: Դրամավարկային քաղաքականության խստացումը կազդի նաեւ նավթի վրա։
Երկրորդ՝ կորոնավիրուսի տարածումը տարբեր երկրներում բերում է ավելի ու ավելի սահմանափակող միջոցների, ինչը նշանակում է, որ էներգիայի համաշխարհային պահանջարկի ամբողջական վերականգնումը մշտապես հետ է մղվում։ Բացի այդ, ԱՄՆ-ում նավթի արդյունահանման ծավալները նույնպես աստիճանաբար աճում են, ասում է փորձագետը։
Կան գործոններ, որոնք կարող են ստիպել նավթի գնին շարժվել հակառակ ուղղությամբ։ Ալֆաբանկից Բլոխինը մոտ ապագայում գազի շուկայում գների անկում չի ակնկալում, հատկապես Եվրոպայում մոտեցող սառնամանիքների հետ կապված, որը կարող է հանգեցնել գազի գնի հերթական ռալիի։ Դրանց կհետեւեն նաեւ նավթային գնանշումները։ «Մեր գնահատականներով՝ Brent նավթի գնանշումները կարող են վերստուգել բարելի դիմաց 80 դոլարի մակարդակը, ինչը, ամենայն հավանականությամբ, տեղի կունենա հաջորդ տարվա սկզբին»,- ասում է Բլոխինը։
Ի՞նչ կլինի գների հետ երկարաժամկետ հեռանկարում։ Նրանք չեն մնա գագաթնակետերին։ Ընկերությունների եւ բանկերի փորձագետների կոնսենսուս-կանխատեսումը, որը վերջերս հրապարակել է «Ինտերֆաքս» գործակալությունը, հուշում է, որ նավթի միջին գինը մեկ բարելի դիմաց կկազմի 74 դոլար։ Հինգշաբթի օրը, դեկտեմբերի 30-ին, Brent-ի փետրվարի ֆյուչերսները Լոնդոնի ICE բորսայում սակարկվել են մեկ բարելի դիմաց մոտ 79 դոլարով: