Ծանր պատժաչափեր. Իրավական, թ՞ե քաղաքական մոտիվացիա
Օգոստոսի 12-ին Հայաստանում մի շատ կարեւոր եւ առանցքային իրադարձություն տեղի ունեցավ. Երեւանի ընդհանուր իրավասության դատարանի Շենգավիթի նստավայրում հրապարակվեց «Սասնա ծռերի» գործով մեղադրող դատախազների մեղադրական ճառը։
Մեղադրող կողմը նրանց համար շատ ծանր պատժաչափեր պահանջեց։ նվազագույնը 8 տարի 6 ամսից մինչեւ ցմահ։
Հիշեցնենք, որ ՊՊԾ գունդը գրաված միավորման հիման վրա հետագայում ստեղծվել էր «Սասնա ծռեր» կուսակցությունը։ Անցյալ տարի կուսակցության անդամների՝ Ժիրայր Սեֆիլյանի եւ Գարեգին Չուգասզյանի հետ անսպասելի փակ հանդիպում ունեցավ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ինչը շատերը գնահատեցին, որպես պաշտոնական համագործակցության ցուցադրում. «ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է «Սասնա Ծռեր» կուսակցության ղեկավար անդամ Ժիրայր Սեֆիլյանի եւ «Սասնա Ծռեր» կուսակցության քաղաքական խորհրդի անդամ Գարեգին Չուգասզյանի հետ։ Քննարկվել են երկուստեք հետաքրքրության հարցեր»,- հանդիպումից հետո հայտարարել էր Փաշինյանի խոսնակ Կարապետյանը, հրաժարվելով այլ մանրամասներ հայտնել:
Երեկվա պահանջված պատժաչափերը շատերի համար անակնկալ էր: Թվում էր, թե այն փաստը, որ «Սասնա ծռերը», հեղափոխության ժամանակ եւ դրանից հետո սատարում էին Նիկոլ Փաշինյանին, եւ որ նրանց խափանման միջոցը փոխվեց, հիմք է, որ նրանց նկատմամբ շատ մեղմ վարվեն կամ նվազագույնը. այսօրվա իշխանության մոտեցումները փոխվեն նախկին իշխանության մոտեցումներից։ Իհարկե, դատարանը դեռ կարող է սահմանել այլ պատժաչափեր, կա բողոքարկման հնարավարոթյուններ, բայց ինքնին երեկվա փաստը վկայում է ինչ-որ կարեւոր փոփոխության մասին։
Այսօրվա իշխանության կամ նրանց սատարողների մեջ կան բազմաթիվ դեմքեր, ովքեր ամենաակտիվ կերպով աջակցում էին «Սասնա Ծռերին»։
Նիկոլ Փաշինյանն իր համախոհների հետ մասնակցում էր ի աջակցություն ՊՊԾ գունդը գրավածների կազմակերպվող հանրահավաքներին եւ անգամ փորձում գլխավորել այն, մինչեւ Պավլիկ Մանուկյանը, որին այժմ սպառնում է ութ տարվա ազատազրկում, կոչ չարեց նրան նետել աղբամանը:
Լուլուն՝« Իմ քայլի» պատգամավոր Լուսինե Բադալյանը, 2016-ին «Սասնա ծռերին» հերոս էր համարում: «... Բայց ամենայն անկեղծությամբ հայտարարում եմ, որ ես վերջապես գտա իմ հերոսներին (ամաչում եմ, որ մինչեւ այդ իրենց մասին չեմ իմացել): Պավլիկյանները (Սասնա ծռերը) դարձան իմ հերոսը, եւ էս համատարած ծախու երեւույթների ու գաղջ մթնոլորտում դուք դարձաք իմ հույսը, որ դեռ ամեն ինչ կորած չէ...»,- գրել էր Լուլուն՝ Լուսինե Բադալյանը տարիներ առաջ:
Հասկանալի է, որ նրա հերոսը հիմա այլ տղա է, բայց միեւնույն է ծագում է պարզ մարդկային հարցը. այս տողերի հեղինակն իր բողոքի ձայնը կբարձրացնի՞, երբ իր ոչ վաղ անցյալի հերոսներին ծանր պատժաչափեր են նախատեսում։
Մանե Գեւորգյանը՝ վարչապետի խոսնակը, որը 2016-ին զբաղեցնում էր « ՍիվիլՆեթ» առցանց հեռուստատեսության գլխավոր պրոդյուսերի եւ Վարդան Օսկանյանի օգնականի պաշտոնը, եւ «Սասնա ծռերի» հիմնական ինֆորմացիոն հովանավորներից էր՝ կհայտնի՞ իր անհամաձայնությունը, թե նրա հերոսներն էլ են փոխվել։
Սասուն Միքայելյանը՝ « Իմ քայլի» պատգամավոր եւ ԵԿՄ նախագահ ժամանակին ասում էր. «Ասում եք՝ «Սասնա ծռերն» ինչու այսպես արեցին, բա էլ ի՞նչ անեն… Մեղադրում են, ասում են ահաբեկիչ… Ի՞նչ ահաբեկիչ, ախր էդ տղերքին չեն ճանաչում՝ ով են, ինչ են: Ահաբեկիչներն իշխանություններն են, որ ահաբեկում են էսօր մեր ժողովրդին, եւ էսօր այդ տղերքը կարող են լինել հակաահաբեկիչ այս ահաբեկիչների դեմ»:
Ստեփան Գրիգորյան՝ քաղաքագետ հեղափոխության եւ հակառուսականության մեկ այլ մոլի ջատագով, որը խորհրդարանական վերջին ընտրությունների ժամանակ «Սասնա ծռերի» երկրորդ համարն էր. գուցե նա ինքնահրկիզման փորձ կանի՞ ի պաշտպանություն «արդարադատության»։
Հետաքրքիր է ինչ կասեն «մարդու իրավունքների պատվերով պաշտպաններ» Սաքունցն ու Բարսեղյանը, որոնք համարում էին, որ «Սասնա ծռերն» ընդվզել են եւ շախ տվել իշխանություններին:
Պատվերով կարծիք ունենալը, պատվերով աջակից լինելը, պատվերով իրավապաշտպան խաղալը, իրոք, բարդ գործ է. պահեր են գալիս, երբ շահերի բախում է տեղի ունենում։ Այստեղ խոսք չկա անձնական տեսակետի եւ անձնական դիրքորոշման մասին. դրանք վաղուց ստորադասված են պատվիրատուին զանգին։
Ավելի բարդ է վարչապետ Փաշինյանի վիճակը. նա պահի սեփական օգուտի համար կարող է քաղաքական բարեկամություն անել, իսկ հետո չտեսնելու տալ ծանր պատժաչափերը։ Այդ ընթացքում պետության շահի վրա խորապես թքած ունենալով: Մի տեսակ տպավորություն է, որ մոլի հակառուսականության գծում աշխատող «Սասնա ծռերի» հետ Փաշինյանը քաղաքական սիրախաղ էր անում, երբ իրեն պետք էր, իսկ հիմա երբ պետք է ամեն կերպ լավացնել հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ, նա ընդհուպ մինչեւ ցմահ ազատազրկում է ակնկալում նրանց համար։
Ինչ վերաբերում է Լուլուին, ապա նա իրոք անկեղծ է, չկա այս խաղերի մեջ, պարզապես նրա հերոսներն են արագ-արագ փոխվում՝ Պավլիկ Մանուկյան, Կարեն Կարապետյան, Նիկոլ Փաշինյան...:
Գեղամ Նազարյան
«Այլընտրանքային նախագծեր խումբ»