Օմեգա-3-ը կապել են կողային ամիոտրոֆ սկլերոզի զարգացման դանդաղման հետ
Հարվարդի հանրային առողջապահության դպրոցի գիտնականները պարզել են, որ ալֆա-լինոլենային թթվի (ԱԼԹ) բարձր մակարդակներն օրգանիզմում կապված են մահվան ցածր ռիսկի եւ կողային ամիոտրոֆ սկլերոզ (ԿԱՍ) ունեցող պացիենտների առողջության վատացման դանդաղման հետ։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Neurology ամսագրում։
«Ավելի վաղ մեր գիտական խումբը հայտնաբերել էր, որ ԱԼԹ-ով հարուստ դիետան եւ այդ ճարպաթթվի բարձր մակարդակն արյան մեջ կարող է իջեցնել ԿԱՍ-ի առաջացման ռիսկը։ Այս հետազոտությունում մենք պարզել ենք, որ ԿԱՍ ունեցող մարդկանց մոտ ԱԼԹ բարձր մակարդակը կապված է հիվանդության դանդաղման եւ մահվան ցածր ռիսկի հետ»,- ասել է աշխատանքի առաջատար հեղինակ Քյետիլ Բյորնեվիկը։
Հետազոտության մասնակիցների մահվան ռիսկը, որոնց արյան մեջ ԱԼԹ բարձր մակարդակ է եղել, 50 տոկոսով ավելի ցածր էր, քան այդ թթվի ամենացածր պարունակություն ունեցող մարդկանց մեջ։ Գիտնականները այս հաշվարկներն իրականացրել են այնպիսի գործոնների հաշվառմամբ, ինչպիսն են տարիքը, սեռը, մարմնի զանգվածի ինդեքսը, էթնիկ պատկանելությունը, սիմպտոմատիկայի երկարատեւությունը եւ ընտանեկան հակումը հիվանդության հարցում։
Կողային ամիոտրոֆ սկլերոզը նյարդային համակարգի հիվանդություն է, որն ախտահարում է շարժական նեյրոնները գլխուղեղում եւ ոսկրածուծում, ինչը հանգեցնում է մկանների թուլացման՝ ընդհուպ մինչեւ շարժման լիակատար կորուստը։ Այս հիվանդությամբ մարդկանց կյանքի միջին տեւողությունը մոտ հինգ տարի է՝ ախտանշանների հայտնվելուց հետո։ ԿԱՍ-ից լիակատար բուժման մեթոդներ առայժմ գոյություն չունեն, բայց գիտնականներին հայտնի են հիվանդության զարգացումը դանդաղեցնելու մի քանի միջոցներ։
Բյորնեւիկը ավելացրել է, որ աշխատանքի արդյունքները մատնանշում են, որ ալֆա-լինոլենային թթուն կարող է ուղեղը պաշտպանել ախտահարումներից (այդ նյութերն անվանում են նեյրոպրոտեկտորներ) եւ հատկապես օգտակար լինել ԿԱՍ ունեցող մարդկանց համար։ Այդ թթուն օմեգա-3 դասի անփոխարինելի ճարպաթթու է, որը մարդու օրգանիզմում հայտնվում է սննդի հետ։ Այն պարունակվում է որոշ ընկույզներում եւ բուսայուղերում։
ԿԱՍ ունեցող կամավորականների մահվան ռիսկի նվազման հետ կապված են եղել նաեւ այնպիսի ճարպաթթուներ, ինչպիսին է էյկոզապենտաենային թթուն, որը պարունակվում է ձկան յուղում, եւ լինոլենային թթուն, որով հարուստ են որոշ բուսայուղեր։