Գիտնականները պայքարում են մայաների օրացույցները բացահայտելու համար
Վերջերս ամերիկացի հետազոտողները մայաների օրացույցների վերաբերյալ հետազոտություն են հրապարակել։ Այս աշխատանքը վերաբերում է 819 օր երկարությամբ օրացուցային ցիկլին, որը մինչ այժմ իսկական առեղծված էր։ Այդ մասին գրում է «Новая наука»-ն։
Այնուամենայնիվ, այս ցիկլի ըմբռնումը պետք է ընդունել որոշակի կասկածանքով: Երբ խոսքը վերաբերում է մայաներին և նրանց օրացույցներին, 2012 թվականի դեկտեմբերի 21-ը պետք է ատ մարդկանց համար որոշակի հիշողություններ առաջացնի: Սա պարզապես աշխարհի վերջի ամենահայտնի ամսաթիվն է: Սա պատահական համընկնում չէ, քանի որ մայաների բազմաթիվ օրացույցներից մեկում դա ցիկլի ավարտն է:
Այնուամենայնիվ, չնայած աշխարհի վերջը, ըստ երևույթին, տեղի չի ունեցել, մայաների օրացույցները դեռ շատ հեռու են իրենց բոլոր գաղտնիքները բացահայտելուց: 1940-ականներից գիտնականներն անհաջող կերպով վերլուծում են այս օրացույցներից մեկի 819-օրյա ցիկլը: Այնուամենայնիվ, մարդաբաններ Ջոն Լինդենը և Վիկտորիա Բրիքերը Թուլեյնի համալսարանից (ԱՄՆ) բացահայտել են այս հանելուկի իրենց պատասխանը Ancient Mesoamerica ամսագրում 2023 թվականի ապրիլի 18-ին։
Հետազոտողները փորձել են համապատասխանություն գտնել տվյալ 819-օրյա ցիկլին: Սկզբում նրանք հաշվել էին, որ ցիկլը ոչ թե մոտ երկու տարի է, այլ ավելի շուտ՝ 45 տարի։ Այնուհետև համեմատություն է արվել երկնային օբյեկտների ուղիների և դրանց համապատասխան սինոդիկ ժամանակաշրջանների հետ, այսինքն՝ այն ժամանակի հետ, որը պահանջվում է այդ օբյեկտների մոտավորապես նույն կետ վերադառնալու համար: Նպատա՞կը: Պարզել, թե որ մոլորակների դիտարկման համար է օգտագործվել դիտարկվող ցիկլը:
Պետք է հիշել, որ այս 819-օրյա ցիկլն ավելի փոքր օրացույց է մայաների օրացույցային համակարգում։ Այն կրկնվում է չորս անգամ, յուրաքանչյուր բլոկ ցուցադրվում է տարբեր գույներով: Այնուամենայնիվ, այս քառակի բաժանումը չափազանց կարճ է դիտվող աստղերի սինոդիկ ժամանակաշրջանին համապատասխանելու համար: Այնուհետև հետազոտության ղեկավարները 819 օրը բազմապատկել են քսանով՝ ստանալով մոտ 45 տարի:
Սա հնարավորություն է տվել գտնել հարաբերակցություն որոշ մոլորակների հետագծի հետ։ Հետազոտողները հիմնվել են նաև հայտնի փաստի վրա՝ մայաները կարողացել են ճշգրիտ չափել դիտվող աստղերի՝ Մերկուրիի, Վեներայի, Մարսի, Յուպիտերի և Սատուրնի սինոդիկ ժամանակաշրջանը: Այնուհետև նրանք բազմաթիվ հաշվարկներ են կատարել՝ 819 օրվա ընթացքում մոլորակների ճանապարհները համեմատելու համար:
Օրինակ՝ Մարսի սինոդիկ ժամանակաշրջանը (780 օր) 21-ով բազմապատկելիս արդյունքը նման է մայաների ցիկլին՝ բազմապատած 20-ով: Այնուամենայնիվ, հաշվարկներն այնքան էլ ճշգրիտ չեն բոլոր մոլորակների համար: Հետազոտողները կարծում են, որ մայաները մշակել են ավելի լայն օրացուցային համակարգ, որը կարող է կանխատեսել բոլոր դիտվող աստղերի սինոդիկ ժամանակաշրջանները: Այնուամենայնիվ, այս ուսումնասիրության արդյունքներին պետք է զգուշությամբ վերաբերվել։ Փորձելով հաշվարկել հնագույն ծագման չափումները՝ գիտնականները հաճախ բախվում են դրանց արդյունքները գերմեկնաբանելու և խեղաթյուրելու ռիսկին: