«Հյուսիսային Օսեթիայում սեքս չկա». ով է արգելել «50 երանգով ավելի մուգ» ֆիլմը հանրապետությունում
Հյուսիսային Օսեթիայի մայրաքաղաք Վլադիկավկազը, կովկասի այլ շրջանների հետ միասին, զրկվել է «Հիսուն երանգով ավելի մուգ» անկեղծ դրամայի վարձույթից, ինչպես դա եղել էր նաեւ դրան նախորդած՝ «Մոխրագույնի հիսուն երանգները» ֆիլմի դեպքում։ Սակայն, եթե 2015-ին բնակչության մեծ մասը այդպես էլ ուշադրություն չդարձրեց կինոթատրոնների ազդագրերի փոփոխություններին, ապա այս անգամ ֆիլմի վարձույթի չեղարկումը մեծ արձագանք գտավ բնակչության եւ հատկապես բլոգերների շրջանում։
Հանրապետության եւ քաղաքի բարոյական կերպարի ջատագովներին է դիմել «Նորաձեւ Վլադիկավկազ» սնդուսափայլ ամսագրի խմբագրությունը։ Ամսագրի աշխատակիցները ծաղրանքով իրենց անհանգստությունն են հայտնել այն գրեթե երկու հազար դիտողների ճակատագրի համար, ովքեր արդեն հասցրել էին դիտել ֆիլմը՝ նախքան այն կարգելվեր։ «Արդյոք նրանք հիմա, վամպիրների նման, չեն վարակի մեր բարձրամշակույթ եւ վերին աստիճանի պարկեշտ հասարակությանը իրենց տեսած անառակությամբ։ Արդյո՞ք նրանց կօգնի, որպես վերականգնողական պրոցեդուրա՝ «Քեռու քունը» կամ «Կարապի լիճը» դիտելը»,– հարցնում են լրագրողները։ «Նորաձեւ Վլադիկավկազը» նաեւ ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքին, որ՝ մինչ ակտիվիստները նամակներ են ուղարկում, պահանջելով փրկել հանրապետությունը նման սոցիալ–անպատասխանատու թեմաներից եւ տեսարաններից, հանրապետության ամենամեծ գրախանութների վաճառասրահներում, բեստսելլերների բաժնում, հանգիստ վաճառվում են այդ նույն ստեղծագործությունները՝ «Մոխրագույնի հիսուն երանգները» եւ «Հիսուն երանգով ավելի մուգ» –ը։
«Մայրաքաղային» կինոթատրոնը, որը միակն է Վլադիկիկավկազում, որ ցուցադրել էր սկանդալային ֆիլմը, հանել է այն էկրաններից, այն բանից հետո, երբ նամակ է ստացել, որտեղ պահանջում էին հանել «Հիսուն երանգով ավելի մուգ» ֆիլմը ցուցադրությունից։ Կինոթատրոնի ադմինիստրացիան ստիպված եղավ չեղարկել ցուցադրությունը եւ նոր ծրագիր կազմեց հատուկ՝ «հանրապետության բարոյական կերպարի ջատագովների համար»։ Այժմ Դակոտա Ջոնսի եւ Ջեմի Դորնանի փոխարեն կինոթատրոնի այցելուները կծանոթանան «Քեռի Վանյա», «Մադեմուազել Նիտուշ» ներկայացումների հերոսների հետ, որոնք հեռարձակվում են Վախթանգովի անվան եւ «Մեծ» թատրոններից։ Ի դեպ, կինոթատրոնի տնօրենի խոսքերով՝ 4 շաբաթվա ընթացքում «մշակութային» ծրագրերի համար գնվել է ընդամենը 40 տոմս, այն դեպքում, երբ Ջեյմս Ֆոուլիի ֆիլմի համար, նախքան արգելքը, հինգ–վեց օրում 1822 տոմս էր գնվել։
Հյուսիսային Օսեթիա–Ալանիա Հանրապետության մշակույթի նախարարությունը հայտարարել է, որ ֆիլմի ցուցադրության արգելքի հետ իրենք որեւէ առընչություն չունեն, Հյուսիսային Օսեթիայի նախագահ Վյաչեսլավ Բիտարովի աշխատակազմից նույնպես հաղորդել են, որ ֆիլմի ցուցադրությունը դադարեցնելու, արգելելու վերաբերյալ որեւէ նամակ ո՛չ ղեկավարը, ո՛չ ադմինիստրացիան չեն ուղարկել։
Չնայած այն հանգամանքին, որ նախագահի աշխատակազմի մամլո ծառայությունը ժխտում է իր մասնակցությունը ֆիլմի ցուցադրման արգելքի հարցում, լրագրողների ձեռքում է հայտնվել գերատեսչության ղեկավար՝ Ռուստեմ Կելեխսաեւի նամակը, որ նա ուղարկել է անձամբ կինոթատրոնի տնօրենին. «Կապված այն հանգամանքով, որ «Հիսուն երանգով ավելի մուգ» ֆիլմը հակասում է հանրապետության բնակիչների սովորույթներին եւ բարոյական նկարագրին, խնդրում ենք ձեզ հանել ֆիլմը ցուցադրությունից։ Հյուսիսային Օսեթիա–Ալանիա հանրապետության նախագահի աշխատակզմի ղեկավար՝ Ռուստեմ Կելեխսաեւ»։
Լրագրող Զաուր Ֆարնիեւը Վլադիկավկազից, վստահ է, որ ոչ մի հասարակական կազմակերպություն չէր կարող ազդել կինոթատրոնի տնօրինության վրա՝ նման որոշում կայացնելու համար։
Կինոթատրոնները, որոնք «հրաժարվել են» ֆիլմի վարձույթից, ի սկզբանե պայմանագիր են ստորագրել, եւ այժմ պետք է տույժ վճարեն մոտ 20 հազար ռուբլու սահմաններում։ Ոչ մի հասարակական կազմակերպություն իր նամակներով չէր կարող ազդել նման որոշման վրա, քանի որ ֆիլմը լավ շահույթ էր ապահովում։
Կինոթատրոնի տնօրեն Նատալյա Գուբարյովան խոստովանել է, որ տույժերի վերաբերյալ հարցը Universal-ի հետ դեռ չի քննարկվել։ «Կինոընկերությունը ըմբռնումով է մոտեցել ստեղծված իրավիճակին եւ ներկայումս փորձում ենք լուծել այդ խնդիրը»– ասել է նա։