Երկրագունդը վերջին 20 տարում թեքվել է 80 սանտիմետրով․ ի՞նչն է պատճառը
«Երկրի պտտման բևեռն իրականում շատ է փոխվում: Մեր ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ կլիմայի հետ կապված պատճառներից ստորերկրյա ջրերի վերաբաշխումն ամենամեծ ազդեցությունն ունի Երկրի պտտման բևեռի տեղաշարժի վրա»: Գիտնականները մտահոգություն են հայտնել, որ նման ազդեցությունները երկար ժամանակ թերագնահատված են եղել:
Ջրային զանգվածների վերաբաշխումն ազդում է Երկրի պտույտի առանցքի վրա, որը նման է պտտվող գագաթին քաշ ավելացնելուն. նույնիսկ զանգվածի փոքր փոփոխությունը կարող է էապես ազդել շարժման հետագծի վրա: 2016-ին ՆԱՍԱ-ի ուսումնասիրությունն առաջին անգամ պարզել է, որ ջրի շարժումը ցամաքի և օվկիանոսների միջև ազդում է մոլորակի պտույտի վրա: Այնուամենայնիվ, միայն նոր ուսումնասիրությունն է տվել քանակական ճշգրիտ տվյալներ:
«Ես շատ ուրախ եմ, որ մենք կարողացանք բացատրել պտտվող բևեռների տեղաշարժի նախկինում չպարզված պատճառը։ Մյուս կողմից, որպես Երկրի բնակիչ և հայր, ես անհանգստացած և զարմացած եմ, որ ստորերկրյա ջրերի արտամղումը ծովի մակարդակի բարձրացման ևս մեկ աղբյուր է», - ասել է Սեոն:
Վարկածը ստուգելու համար հետազոտողներն օգտագործել են համակարգչային մոդելավորում՝ համեմատելով մոլորակի վրա ջրի զանգվածի վերաբաշխման մի քանի սցենար: Միակ տարբերակը, որը ճշգրիտ համընկել է դիտարկված բևեռների տեղաշարժի տվյալներին, եղել է այն մոդելը, որը հաշվի էր առնում 2150 գիգատոն ստորերկրյա ջրերի վերաբաշխումը:
«Նրանք քանակական կողմից են գնահատել ստորերկրյա ջրերի արտամղման ազդեցությունը բևեռային հատվածի շարժման վրա, և պարզվեց, որ դա բավականին նշանակալի է»,- ասել է ՆԱՍԱ-ի Ռեակտիվ Շարժման Լաբորատորիայի (JPL) գիտնական Սուրենդրա Ադհիկարին։
Որոշ շրջաններից ջրի շարժումն առանցքային դեր է խաղում Երկրի պտույտի առանցքի փոփոխության հարցում: Ամենամեծ ազդեցությունը գալիս է միջին լայնություններից ջրի զանգվածների վերաբաշխումից, ինչպիսիք են Հյուսիսային Ամերիկայի արևմտյան հատվածը և հյուսիսարևմտյան Հնդկաստանը, որտեղ ոռոգման և կենցաղային կարիքների համար ստորերկրյա ջրերի ինտենսիվ օգտագործումը հանգեցրել է մոլորակի զանգվածային հավասարակշռության զգալի փոփոխությունների, քանի որ ստորերկրյա ջրերը ի վերջո թափվում են օվկիանոսներ։
Թեև նման շարժումների ազդեցությունները միայն վերջերս են ուսումնասիրվել, պատմական տվյալների վերլուծությունը կարող է բացահայտել երկարաժամկետ միտումները և ավելի լավ պատկերացում ապահովել գլոբալ գործընթացների վրա ստորերկրյա ջրերի ազդեցության վերաբերյալ: Սա կարող է օգնել էկոլոգներին և բնապահպաններին մշակել ավելի արդյունավետ ռազմավարություններ՝ դանդաղեցնելու ծովի մակարդակի հետագա բարձրացումը և լուծելու կլիմայական այլ մարտահրավերները: Կարևոր է, որ հետագայում անհրաժեշտ փոփոխությունները իրականացվեն հետևողականորեն և ճիշտ։Սա կարող է օգնել էկոլոգներին և բնապահպաններին մշակել ավելի արդյունավետ ռազմավարություններ՝ դանդաղեցնելու ծովի մակարդակի հետագա բարձրացումը և լուծելու կլիմայական այլ մարտահրավերները:
Երրորդ համաշխարհային պատերազմը սկսվեց. Զալուժնի
Արգիշտի Քյարամյանը՝ ՊՎԾ պետ. Նիկոլ Փաշինյանը որոշում ունի
Անդրեասյանը գիշերը հաղորդագրություններ է ուղարկել մի շարք դատավորների
Կրակոց՝ նաև ՆԳ նախարարի հրաժարականից հետո
Բա ես ու իմ կարգավիճակի մարդիկ ի՞նչ անեն․ Սոֆյա Հովսեփյան
Սա տգիտությունից բացի նաև ստորություն է. Լեւոն Քոչարյանը՝ Փաշինյանի աղմկահարուց հայտարարության մասին
Գեներալ Կարակաևը Պուտինի հետ խորհրդակցությունում. ռուսական «Орешник»-ն ի վիճակի է թիրախներ խոցել ամբ...
Պաշտոնանկության երկրորդ ալիքն էլ է լինելու. հաջորդը ովքե՞ր են SMS ստանալու
Ազգերի լիգա. հայտնի է Հայաստանի հավաքականի մրցակիցների վերջնական ցանկը
Աչքալուսանք վարորդներին. Նոր արագաչափ է տեղադրվել