Բնակչության թիվը խոսքով անհնար է կրկնապատկել
Մի քանի ամիս կամ գուցե մեկ տարի առաջ ՀՀԿ-ն, Սերժ Սարգսյանը խոստանում էր Հայաստանում 2040թ. բնակչության թիվը հասցնել 4 միլիոնի: Ոմանք այս հայտարարությունը հումորի առարկա դարձին, ոմանք սկսեցին քծնել Սերժ Սարգսյանին եւ շատ քչերն իրականում փորձեցին հասկանալ, թե որքան ռեալ է այս խոստումը:
Հիմա Նիկոլ Փաշինյանը, նրա ՔՊ-ն խոստանում են բնակչության թիվը հասցնել հինգ միլիոնի: Եւ կրկին գրեթե որեւէ լուրջ քննարկում:
Սկսենք նրանից, որ մինչ օրս, նույնիսկ մայիսիյան իշխանափոխությունից կամ եթե ուզում եք թավշյա հեղափոխությունից հետո չի նշվում, թե վերջապես իրականում քանի մարդ է ապրում Հայաստանում: Եթե մենք չունենանք իրական թիվ, ապա ոչ մի հաշվարկ հնարավոր չէ իրականացնել:
Մասնագետները վաղուց արդեն հենվելով մի շարք տվյալների վրա, շեշտում են, որ երկրի իրական բնակչությունը տատանվում է 2-2,2 միլիոնի սահմաններում: Պետական վիճակագրությունը պնդում է, թե բնակչության թիվը երեք միլիոն է:
Մի կողմ թողնենք , թե ով ինչն է համարում արտագաղթի, ցածր ծնելիության պատճառը եւ շեշտենք, որ կա երկու հիմնական պատճառ՝ բարոյահոգեբանական եւ տնտեսական:
Եթե ցանկանում եք լինի ներգաղթ, եթե ցանկանում եք հայերը վերադառնան Հայաստան, ապա վերացրեք անարդարության մթնոլորտը եւ իրական տնտեսական բարեփոխումներ իրականացրեք:
Առանց այս երկու քայլի, խոսել ներգաղթի եւ առավել եւս արտագաղթի կանխման կամ վերացման մասին՝ ավելորդ է: Ավելին, մշտապես պետք է հիշել, որ ոչ ծնելիությունը, ոչ էլ ներգաղթը հայտարարություններով եւ խոստումներով հնարավոր չէ ավելացնել:
ՄԱԿ-ը մեզ հուշում է, որ 2050թ. Հայաստանում կբնակվի մոտ 2,7, իսկ 2100-ին հազիվ 1,8 մլն մարդ: Սա մեզ հուշում է, որ որոշ ազդեցիկ ուժեր ահա այսպիսի ծրագրեր ունեն մեզ հետ կապված, բայց դա դեռ չի նշանակում, որ եթե ծրագրել են, անպայման կիրականացնեն:
Եթե մենք իրոք խոսքից անցնենք իրական գործերի, տնտեսական լուրջ վերափոխումներ իրականացնենք, վերացնենք ֆեոդալական հարաբերոսւթյունները բիզնեսում, վերջ տանք անարդարությանը, ապա կլինեն առաջին իրական ներդրումները, կլինեն առաջին ներգաղթի հոսքերը:
Ինչ վերաբերում է այն հարցին, թե որքան կաճի բնակչությունը, եթե դադարի արտագաղթը, ապա վերցնենք 20-րդ դարի օրինակը եւ փորձենք կողմնորոշվել:
Այսպես, 1959թ. Հայաստանում բնակվում էր 1,8 մլն մարդ, իսկ 1970թ. արդեն 2,5 մլն: Այլ կերպ ասած, երբ չկար արտագաղթ, երբ ծնելիությունը միջինից բարձր էր, 11 տարում բնակչության թիվն ավելացավ մոտ 700 հազարով:
1979թ. Հայաստանի բնակչությունը հասավ 3 մլն-ի, իսկ ավելի կոնկրետ 3 մլն 38 հազարի, այլ կերպ ասած, ոչ բարձր բնական աճի եւ արտագաղթի բացակայության պայմաններում ինը տարում երկրի բնակչության թիվն ավելացավ կես միլիոնով:
Կարծում ենք, որ այս թվերը մոտավոր պատկերացում են, տալիս, որ եթե բնական աճը մի փոքր բարձրացնենք, իսկ արտագաղթը գոնե հասցնենք նվազագույնի, եւ ապաքհովենք ներգաղթի որոշ ալիք, ապա տասը տարում, առավելագույնը բնակչությունը կարող է աճել 400-500 հազարով, որից պետք է շատ գոհ լինենք:
Եւ եթե ընդունենք, որ այսօր Հայաստանում բնակվում է մոտ երկու կամ 2,2 միլիոն մարդ, ապա եթե կարողանանք 2027թ. բնակչության թիվը հասցնել 2,4-2,6, ապա շատ գոհ պետք է լինենք, իսկ եթե 2040 Հայաստանում բնակվի 3,2-3,4 միլիոն, ապա սա շատ փայլուն ցուցանիշ կլինի:
Եւ ամենակարեւորը, ներգաղթի հարցում ուտոպիստ պետք է չլինենք: Այո, կլինի ներգաղթ, եթե Հայաստանում կենսամակարդակն աճ արձանագրի, բայց մտածել, թե 1991 թվականից Հայաստանից բոլոր հեռացածներն ու նրանց սերունդները կվերադառնան Հայաստան՝ միամտություն կլինի:
Ավելի անկեղծ լինենք, մենք մեր հույս հիմնականում պետք է դնենք այստեղ մնացած եւ այստեղ ամրացած մարդկանց վրա: Եւ եթե 2050թ. Հայաստանում բնակվի ոչ թե 2,7, այլ մոտ 4,7 մլն մարդ, ինչը շատ իրատեսական թիվ է, իսկ 2100 ոչ թե 1,7, ինչպես ՄԱԿ-ն է կանխատեսում, այլ 6,5-7 մլն, ինչը եւս շատ իրատեսական ցուցանիշ է, ապա կարող ենք համարել, որ մենք շատ լուրջ հաղթանակ ենք տարել:
Հակոբ Ասատրյան
Top-News.am