Խրոխտ, բայց սխալ քայլեր
Քաղաքականությունը յուրօրինակ շախմատ է: Այստեղ, ինչպես շախմատում յուրաքանչյուր քայլը հսկայական նշանակություն ունի: Պատահական չէ, որ ինչպես շախմատում, այնպես էլ քաղաքականությունում մտածում են քայլ անելուց առաջ, իսկ եթե անգամ չեն մտածում եւ արագ քայլ են անում, ապա կամ գնում են արդեն վաղուց տրորված եւ փորձարկված ճանապարհով կամ գոնե վստահ են, որ դրանով դիրքը եթե չլավացնեն էլ, ապա չեն վատթարացնի:
Շախմատում լինում են քայլեր, որոնք առաջին հայացքից տպավորում են, հիացնում, զրամացնում, բայց երբ այն վերլուծում ես, պարզվում է սխալ է կամ անգամ կոպիտ վրիպում: Նման քայլերը մրցակցին ավելի լավ քայլ անելու եւ լավ դիրք ստանալու հրաշալի հնարավորություն են տալիս: նույնն է նաեւ քաղաքականությունում, միջպետական հարաբերություններում:
Վրիպումը, սխալ քայլը, որը մրցակցին թույլ է տալիս բարելավել դիրքերը, առավելություն ստանալ, ամենակոպիտ սխալներից են: Պատահական չէ, որ ինչպես քաղաքական եւ պետական գործիչները, այնպես էլ շախմատիստներն ամեն կերպ խուսափում են հենց նման կարգի վրիպումներից եւ սխալներից:
Երբ հայտարարում ես, թե ՀՆԱ-ի մեկ շնչին ընկնող ցուցանիշով անցել ենք Վրաստանին եւ անցնելու ենք Ադրբեջանին, առաջին հայացքից տպավորում ես խաղից չհասկացողներին, այսպես ասած, ֆանատներին, բայց ոչ պրոֆեսիոնալներին, որոնք արագ օգտվում են հուզական վիճակում արված կոպիտ սխալից եւ բարելավում իրենց դիրքերը:
ՀՆԱ-ի մեկ շնչին ընկնող ցուցանիշի վերաբերյալ արդեն իսկ Հայաստանի վարչապետին պատասխանեցին Վրաստանի էկոնոմիկայի նախարարը (որքան էլ, որ որոշ լրատվամիջոցներ փորձեն համոզել, թե նման բան չի եղել), Վրաստանի նախկին նախագահը, իսկ հիմա արդեն Ադրբեջանի նախագահը, այն էլ հեգնական եւ վիրավորական տոնով:
Եւ այստեղ տրամաբանական հարց է առաջանում, մի՞թե հանուն կարճաժամկետ հեղինակության արժե պետությունը դնել հարվածի տակ, մի՞թե իմաստ ունի անել քայլեր, որոնց պատասխանի դեպքում այլեւս պատասխան չունես: Ի՞նչ իմաստ ունի մրցակցին, հակառակորդին պատասխան քայլ անելու հնարավորություն տալ:
Ինչպես ՀՆԱ-ի վերաբերյալ հայտարարությունը, այնպես էլ Ստեփանակերտում արած հուզական հայտարարությունը հենց այն քայլերից են, որոնք մրցակցին թույլ են տալիս բարելավել դիրքը, անցնել հակահարձակման:
Թենիսում էլ գոյություն ունի ոչ ստիպողական սխալ արտահայտությունը: Հիմա այս երկու դեպքն է, առնվազն երկու դեպքն էլ ոչ ստիպողական սխալներ էին, որոնք ցավոք ոչ միայն հարվածում է գործող իշխանությունների եւ նրա առաջնորդի, այլ Հայաստանի միջազգային հեղինակությանը:
Ոչ ստիպողական սխալ քայլ էր նաեւ սելֆիի ձողով զինված հարցաքննությաՆ գնալը: Սա եւս կարող է կարճաժամկետ կտրվածքով ուժեղ քայլ թվալ, բայց միայն շատ-շատ կարճաժամկետ: Նման կոպիտ վրիպումներին որպես կանոն հետեւում է դիրքի անհամամատ վատթարացումը: Բարեբախտաբար, այս մի սխալը արտաքին հարաբերությունների վրա չի անդրադառնալու, բայց սա արդեն այլ թեմա է:
Վարդան Մխիթարյան
Top-News.am