Անընդունելի ի՞նչ են տեսել Բաքվի ներկայացուցիչները ռուսական փաստաթղթում․ Մարկեդոնով
Անընդունելի ի՞նչ են տեսել Բաքվի ներկայացուցիչները ռուսական փաստաթղթում։ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ում չեն ընդունել Մոսկվայի՝ «Ադրբեջանի Հանրապետության եւ Ռուսաստանի Դաշնության միջեւ փոխադարձ համագործակցության մասին հռչակագիրը»։
Այս մասին Թելեգրամի իր ալիքում գրել է ռուս քաղաքագետ-միջազգայնագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը։
«Այստեղ Բաքուն մահափորձ տեսավ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության եւ Ղարաբաղի տարածքի նկատմամբ նրա բացառիկ ինքնիշխանության դեմ։ Ռուս եւ ադրբեջանցի դիվանագետները կարծիքների կոշտ փոխանակում են անցկացրել ղարաբաղյան կարգավորման խնդիրների եւ հեռանկարների շուրջ։ Կարճ ասած՝ իրադարձությունների պատկերն այսպիսին է։ Հուլիսի 15-ին ՌԴ ԱԳՆ-ն հայտարարություն է տարածել Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղծված իրավիճակի կապակցությամբ։ Այն լույս տեսավ հենց այն օրը, երբ Բրյուսելում տեղի ունեցան եռակողմ բանակցություններ հակամարտության կարգավորման շուրջ՝ Եվրախորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի հովանու ներքո։
Հարցը ԵՄ-ի հովանու ներքո կայացած հանդիպումը չէ։ Չճանաչված ԼՂՀ-ի շուրջ լարվածության աստիճանը բարձրանում է։ Եվ այս դե ֆակտո կազմավորման ղեկավարությունը դիմում է աշխարհի առաջատար տերություններին, եւ Ստեփանակերտում զանգվածային ակցիաներն ակնհայտ են։ Ինչպես եւ ակնհայտ է հակամարտող կողմերի շահերի անհամապատասխանությունը: Հայաստանը փորձում է Ղարաբաղի ճանաչումը պայմանավորել վիճելի տարածաշրջանի հայ բնակչության անվտանգության ադրբեջանական երաշխիքներով եւ հումանիտար իրադրության կարգավորմամբ: Իրավիճակին կայունություն չեն ավելացնում նաեւ ռուս-թուրքական տարաձայնությունները։
Նույնիսկ ուղղակի կապ չունենալով ղարաբաղյան գործի հետ՝ դրանք կարեւոր ֆոնային գործոն են։ Այս սյուժեն դարձել է Ռուսաստանի փոխարտգործնախարար Անդրեյ Ռուդենկոյի եւ Մոսկվայում Ադրբեջանի դեսպան Փոլադ Բյուլբյուլօղլիի, ինչպես նաեւ Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովի եւ Բաքվում ՌԴ նորանշանակ ներկայացուցիչ Միխայիլ Եվդոկիմովի միջեւ բացատրությունների առարկա: Ռուս դիվանագետի մոտ դեսպանատուն մուտք գործելն անցել է «նավից պարահանդես» ռեժիմով։
Ադրբեջանի Միլի Մեջլիսի պատգամավոր Գուդրաթ Հասանգուլիեւը (հայտնի է իր երկիրը Հյուսիսային Ադրբեջան վերանվանելու բազմաթիվ շռայլ նախաձեռնություններով), իր հայտարարություններն ուղեկցելով մի շարք կոշտ ռեպլիկներով, պահանջել է Ղարաբաղից դուրս բերել ռուս խաղաղապահներին։
Դրան պատասխանել է ռուս դիվանագետ, սենատոր եւ Դաշնության խորհրդի պրոֆիլային կոմիտեի նախագահ Գրիգորի Կարասինը։ Ի դեպ, եւ՛ Ռուդենկոն, եւ՛ Կարասինը, եւ՛ Բայրամովը փորձել են չանցնել «կարմիր գծերը»։ Նրանք բոլորն ընդունել են եւ Մոսկվայի եւ Բաքվի միջեւ երկկողմ հարաբերությունների կարեւորությունը եւ խաղաղ գործընթացին կառուցողական մոտեցման անհրաժեշտությունը։
Կարեւոր է ամրագրել կողմերի միջեւ համակարգային բախումները: Եթե Ադրբեջանը ձգտում է ռազմի դաշտում քաղաքական, դիվանագիտական եւ իրավական մակարդակով ամրապնդել իր հաղթանակը, ապա Ռուսաստանը ստիպված է հավասարակշռել Բաքվի եւ Երեւանի, ինչպես նաեւ Անկարայի եւ Թեհրանի շահերը: Եվ 2022 թվականից հետո նաեւ մրցել Արեւմուտքի հետ դիվանագիտական/խաղաղարար արդյունավետությամբ։ Առկա կոնֆլիկտները չեն նշանակում, որ Ռուսաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ հարաբերությունների վատթարացում է սպասվում։ Խոսքը պարզապես նույն խնդրի վերաբերյալ տարբեր մոտեցումների մասին է: Բայց ցանկացած տարընթերցում կարելի է (եւ պետք է) քննարկել՝ նվազագույնի հասցնելով ռիսկերը»,-գրել է Մարկեդոնովը։