Երազում եմ 50 հազար աշխատավարձ ստանամ. ինչպե՞ս կոչել Մայիսի 1-ը
Մայիսի 1-ին շատ երկրներում, այդ թվում եւ Հայաստանում նշվում է աշխատավորության օրը: Հայաստանում, ըստ Ազգային վիճակագրական ծառայության պաշտոնական տվյալների, գործազուրկ է 226 հազար 600 մարդ: Գործազուրկների 54 տոկոսը կանայք են: Աշխատանք չունեցողների 41 տոկոսը միջնակարգ կրթություն ունի, իսկ 28 տոկոսը` բարձրագույն կրթություն:
Փորձեցինք զրուցել գյումրեցի կանանց հետ, պարզելու համար, թե նրանք ի՞նչ կարծիք ունեն Հայաստանում առաջարկվող աշխատանքի տեսակների, վարձատրության եւ օրվա խորհրդի հետ:
«Ամբողջ աշխարհը տոնում է, թող տոնի: Հայաստանը չպիտի տոնի, որովհետև էլ բանվոր դասակարգ չի մնացել մեզ մոտ: Այսօր տոնում են աշխատողների օրը, իսկ մնացած բոլոր օրերին պետք է տոնել չաշխատողների օրը: Հերթով հարցրեք, տեսեք, թե էս քաղաքում քանի աշխատող կա»,- մեզ հետ զրույցում նշեց գյումրեցի կանանցից մեկը, ով մասնագիտությամբ մանկավարժ է, բայց չունի աշխատանք:
«Այս տոնը մեծ շուքով տոնում էինք սովետի ժամանակ: Երբ աշխատանք ունեինք, ամբողջ օրը 3 հերթափոխով աշխատում էինք: Կարի արտադրամասի գուդոկի զանգը որը տալիս էր՝ քաղաքը ցնցվում էր. կեսը գնում էին գործի, մյուս կեսն էլ` տուն: Այ էդ էր աշխատավոր ժողովուրդը, հմի ի՞նչ աշխատավորի օր»,- ասում է 40 տարի տեքստիլ գործարանում աշխատած մի կին:
Մեր զրուցակիցներից հետաքրքրվեցինք, թե, ըստ նրանց, ինչն է պատճառը, որ Հայաստանում բարձր է գործազրկության ցուցանիշը:
«Չգիտեմ, շատ բարդ հարց եք տալիս, ամեն ինչ փոխկապակցված է. երբ երկրում ծաղկում է կոռուպցիան, պետական համակարգում ուժեղանում են կուսակցական ճնշումները, դե ծանոթ, խնամի, բարեկամի մասին չեմ խոսում, դա միշտ էլ եղել է, միգուցե ես շատ քաղաքականացված եմ, երևի ընտրությունների նստվածքը դեռ թարմ է, բայց այս ամենը ազդում է նաեւ երկրի տնտեսության վրա, դա էլ իր հերթին աշխատատեղերի խնդիրներ է առաջացնում։ Ես օրինակ, երբեք չեմ գնա դպրոցում աշխատելու միայն այն պատճառով, որ կարող է տնօրենն ինձանից պահանջի ընտրել ՀՀԿ–ին, կամ, որ ավելի սարսափելի է՝ դառնալ հանրապետական»- ասում է մեր զրուցակիցներից մեկը, ով ունի բարձրագույն կրթություն, բայց չի նախընտրում աշխատել պետական որեւէ կառույցում։
Հետաքրքիր էր նաեւ իմանալ, թե գյումրեցի կանայք աշխատավարձի ի՞նչ թվերի մասին են երազում: Պարզվում է, որ նրանց երազանքների աշխատավարձը կարող է լինել նաեւ 50 հազար դրամը:
«Ես հավաքարար եմ աշխատում, ստանում եմ 30 հազար, բայց, որ մի 50 տան, շատ գոհ կլինեմ»,- նշեց գյումրեցի կանանցից մեկը:
«Ես կարի արտադրամասում եմ աշխատում: Իմ վարձատրությունը գործարքային է: Լինում է ամիս, որ 60 եմ ստանում, կամ 70-80: Միշտ ուզել եմ, որ 100 հազար դրամ ստանամ, բայց չի ստացվում»,- նշում է մեր զրուցակիցը:
«Դե գումարի առավելագույն շեմ որոշելը դժվար է, ինչպես ասում են՝ փողը շատ չի լինում, միշտ ինչ որ պահանջներ կան, որ չես կարողանում բավարարել։ Ասում են՝ մեկի հացն է չոր, մյուսի մարգարիտն է մանր։ Բայց, այնուամենայնիվ, նվազագույն աշխատավարձը երևի թե 300 հարյուր հազար դրամն է, որ կարողանաս մինիմալ կարիքները բավարարես ու առավոտյան աշխատանքի գնալիս եւ երեկոյան աշխատանքից դուրս գալիս իմանաս, որ աշխատելդ, տնից այդքան բացակայելդ, երեխայիդ երկարօրյայում թողնելդ արդարացված են գոնե ֆինանսական առումով»,- եզրափակում է մեր մեկ այլ զրուցակիցը։
Նշենք, որ Հայաստանում նվազագույն աշխատավարձը 55 հազար դրամ է, իսկ բազայինը՝ 66 հազար: ՀՀ նախագահը ստանում է բազային աշխատավարձի 20- ապատիկը, վարչապետը՝ 18, նախարարները՝ 12: Այս երկրում տիրող իրավիճակում, երբ մեկը երազում է ստանալ 50 հազար դրամ աշխատավարձ, իսկ մյուսը ստանում է դրանից 20 անգամ ավել, հարց է առաջանում, թե ի՞նչ օր պետք է համարել Մայիսի 1-ը:
Դավիթ Գասպարյան,
Գյումրի