Շնչառական գիմնաստիկա ըստ Բուտեյկոյի. մակերեսային շնչառության գաղտնիքը

Շնչառական գիմնաստիկա ըստ Բուտեյկոյի. մակերեսային շնչառության գաղտնիքը
Վլադիմիր Վիսոցկին ասում էր. «Ես շնչում եմ և դա նշանակում է, որ սիրում եմ: Ես սիրում եմ, և դա նշանակում է, որ ես ապրում եմ»: Ինչպե՞ս կարելի է չհամաձայնվել Վլադիմիր Սեմյոնովիչի հետ. ո՞վ, եթե ոչ նա, ավելի լավ գիտեր, թե ինչ է նշանակում լիաթոք շնչելը, և, բացի այդ՝ ապրելը և սիրելը:

Շնչառական գիմնաստիկայի հեղինակի մասին

Կոնստանտին Պավլովիչ Բուտեյկոն ծնվել է 1923 թ., իսկ 1952 թ. գերազանցությամբ ավարտել է Սեչենովի անվան Մոսկվայի առաջին բժշկական ինստիտուտը: Ինստիտուտն ավարտելուն պես, նա իմացավ իր հազվադեպ և ճակատագրական ախտորոշման մասին. չարորակ հիպերտենզիա: 29-ամյա բժշկին մնացել էր առնվազն երկու տարվա կյանք:

Սակայն կյանքը ցույց տվեց, որ 1989 թ. Կոնստանտին Պավլովիչը հաճույքով լողում էր՝ ճեղքելով Ենիսեյ գետի ալիքները: Ինչպե՞ս է դա հնարավոր:

Ի՞նչ է ճիշտ շնչառությունը.

Նախ և առաջ, ճիշտ շնչառությունը կարևոր է ծանր հիպերտենզիայով կամ բրոնխիալ ասթմայով տառապող մարդկանց համար: Բանը նրանում է, որ այդ հիվանդությունների դեպքում մարդիկ ստիպված շնչում են որոշակի ձևով, մասնավորապես՝ շատ խորը: Խոր ներշնչում, որին հաջորդում է լիարժեք արտաշնչումը:

Նման «լիարժեք» շնչառությունը բնորոշ է նաև մարզիկներին, որոնց մի մասն իր վրա զգում է նման շնչառության վնասի ամբողջ «հմայքը»: Խնդիրը նրանում է, որ խոր շնչառության դեպքում օրգանիզմից ինտենսիվ ձևով դուրս է գալիս ածխաթթու գազը, ինչն, իր հերթին, հանգեցնում է անոթների սպազմին և թթվածնային քաղցի զարգացմանը:

Դեռևս նախորդ դարի 50- ականներին բժիշկ Բուտեյկոն փորձնական ձևով ապացուցեց, որ բրոնխիալ ասթմայի նոպայի դեպքում բավական է հիվանդին ստիպել, որպեսզի նա շնչի մակերեսայնորեն և ոչ խորը, և նրա վիճակը անմիջապես բարելավվում է: Իսկ խոր շնչառություն կատարելիս՝ բոլոր ախտանիշները կրկին վերադառնում են:

Ինչքան էլ որ պարզ թվա, սակայն դա իսկապես մեծ հայտնագործություն էր բժշկության մեջ: Ինչպես ընդունված է ասել՝ պարզ, ինչպես ամեն մի հանճարեղ բան: Բայց պետք է նշել, որ նույնիսկ յոգայի հայտնի պրակիկայում, որն ի զորու էր բուժել շատ հիվանդություններ, նախատեսված չի եղել շնչառության ինտենսիվության աստիճանական նվազեցումը:

Այսպիսով, ըստ բժիշկ Բուտեյկոյի սահմանման՝ շնչառական գիմնաստիկան խոր շնչառության կամային վերացման մեթոդ է՝ նպատակաուղղված թոքերի հիպերօդափոխումից ազատվելուն:

Շնչառական գիմնաստիկայի առանձնահատկություններն՝ ըստ Բուտեյկոյի

Անհրաժեշտ է պատրաստ լինել նրան, որ գիմնաստիկայով զբաղվելու սկզբնական փուլերում կարող են ի հայտ գալ մի շարք տհաճ ախտանշաններ. շնչառության հաճախացում, օդի անբավարարություն, ցավային զգացողություններ, ախորժակի վատացում, ինչպես նաև՝ վարժությունների կատարումը շարունակելու վախ և ցանկության կտրուկ բացակայություն: Պետք է հասկանալ, որ ժամանակի ընթացքում բոլոր տհաճ ախտանիշներն ամբողջությամբ անհետանում են, կարևոր է ընդամենը չդադարեցնել պարապմունքները:

Այս մեթոդի մեծ առավելությունն այն է, որ վարժությունները հնարավոր է կատարել ցանկացած ժամանակ և ցանկացած վայրում: Իսկ ամենակարևորն այն է, որ Բուտեյկոյի շնչառական գիմնաստիկան չունի որևէ տարիքային սահմանափակում. այն հասանելի է ինչպես 4 տարեկանից բարձր երեխաների, այնպես էլ՝ ամենատարեց մարդկանց համար:

Ներկայումս շնչառական վարժությունների միջոցով բուժման ենթակա ախտահարումների ցանկը զգալիորեն ընդլայնվել է: Բացի բրոնխիալ ասթմայից և հիպերտոնիայից, հաջող բուժման են ենթակա պնևմոսկլերոզը, թոքերի էմֆիզեման, ասթմատիկ բրոնխիտը, թոքաբորբը, ստենոկարդիան, ուղեղային արյան շրջանառության խախտումները, ինչպես նաև որոշ ալերգիկ հիվանդություններ:

Ինչպե՞ս կատարել շնչառական վարժությունները:

Սկզբում պետք է տիրապետել Բուտեյկոյի գիմնաստիկայի հիմնական սկզբունքին. 2-3 վայրկյանների ընթացքում պետք է կատարել ոչ խորը մակերեսային ներշնչում, իսկ հաջորդ 3-4 վայրկյաններին՝ արտաշնչում: Աստիճանաբար ներշնչումների միջև դադարը պետք է մեծանա, քանի որ հենց այդ ժամանակահատվածում է մարդը հանգստանում: Ընդ որում, կարևոր է նայել վերև և ուշադրություն չդարձնել օդի անբավարարության հնարավոր ժամանակավոր զգացողության վրա:

Բուտեյկոն տարանջատել է իր շնչառական վարժությունների կոմպլեքսը երկու տիպի. առաջին՝ այն թոքերի հիպերօդափոխման պարզ կանխումն է, և երկրորդ՝ երբ այս վարժությունները կապակցվում են որոշակի ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության հետ, ինչը հնարավորություն է տալիս էականորեն արագացնել օրգանիզմում ածխաթթու գազի բարձր մակարդակի գործընթացը: Սակայն կարևոր է հասկանալ, որ բրոնխիալ ասթմայի ծանր ձևով տառապող հիվանդներին վարժությունների երկրորդ տիպը խիստ հակացուցված է:

Բացի այդ, չնայած այն բանին, որ վարժությունները կարելի է կատարել ամեն տեղ և ցանկացած ժամանակ, սակայն ամեն դեպքում ավելի լավ է, երբ օրվա ընթացքում պարապմունքները կատարվում են միևնույն ժամանակ: Պարապմունքների ժամանակացույցի օպտիմալ տարբերակը հետևյալն է.ժամը 00.00-ին, 04.00-ին, 08.00 –ին, 12.00-ին, 16.00 –ին և 20.00 –ին: Հիմնական խնդիրն է հասնել ներշնչումների միջև դադարի 50-60 վայրկյանում:

Վարժություն 1 – պահել շունչը մինչև օդի անբավարարության զգացողության ի հայտ գալը, հնարավորինս երկար մնալ այդ դիրքում՝ անհրաժեշտության դեպքում կատարելով կարճ ներշնչումներ:

Վարժություն 2 - պահել շունչը քայլքի ընթացքում, օրինակ՝ տեղաշարժվելով սենյակով մինչև օդի անբավարության զգացողություն ունենալը: Շնչել և նորից կրկնել վարժությունը:

Վարժություն 3 – շնչել ոչ խորը և մակերեսորեն 3 րոպեի ընթացքում. հետագայում այդ ժամանակն անհրաժեշտ է մեծացնել հասցնելով մինչև 10 րոպեի:

Ամփոփելով վերը ներկայացվածը, պետք է նշել, որ Բուտեյկոյի մատչելի, պարզ և արդյունավետ շնչառական գիմնաստիկան հանարավորություն է տալիս էականորեն կրճատել դեղորայքային բուժման ծավալը, նվազեցնել հիվանդության կրկնության հաճախականությունը և նույնիսկ կանխել բազմատեսակ բարդությունների զարգացման ռիսկը: Բացի այդ, հիվանդն ինքն է սկսում վերահսկել խեղդոցի նոպաները բրոնխիալ ասթմայի դեպքում, և ամենակարևորը՝ դադարում է վախենալ, ինչը զգալիորեն բարելավում է կյանքի որակը: