Ո՞վքեր են աշխարհը շալակած տանում, եւ ովքեր են ելել շալակն աշխարհի
Դժվար է ասել, թե ով է Նիկոլ Փաշինյանին ասել, որ Հայաստանում 350 հազարը ճռռում է 800 հազար պորտաբույծների տակ, բայց խնդիրը միայն թվերը չեն այլ մոտեցումը: Երկրի թիվ մեկ պաշտոնյան համոզված է, որ Հայաստանում լոդրերի մի հսկա բազմություն կա:
Համաձայնեք, դժվար է հաջողություն ակնկալել այն ֆուտբոլային թիմի մարզչից, որն ասուլիս է տալիս ու հայտարարում, թե 11 ֆուտբոլիստներից երեքը լավ են խաղում, իսկ մնացածները պորտաբույծներ են եւ ուտում են այն երեքի աշխատանքը:
Այսպես էլ երկիրն է: Ինչպե՞ս հաջողություն սպասես, ինչպես առաջընթաց սպասել, երբ մարզիչը, այս դեպքում վարչապետը մտածում է, որ 800 հազար վատ խաղացող ունի:
Նիկոլ Փաշինյանն ասում է. «Տեսեք, այսօր որտեղ մենք գնում ենք ՀՀ-ում, մարդիկ հին իներցիայով ասում են՝ դե, աշխատանք լինի՝ աշխատենք։ Հետո մի քիչ հարցուփորձ ենք անում, տեսնում ենք այդ նույն գյուղում, նույն տեղում, որտեղ իրենք մեզնից աշխատանք են պահանջում, 50 մետր այն կողմ թափուր աշխատանք կա։ Եվ սեփականատերը ասում է՝ 4 տարի ես չեմ կարողանում 2 մարդ ընդունել աշխատանքի, որովհետև մարդիկ չեն գալիս աշխատելու։ Ինչո՞ւ չեն գալիս աշխատելու։ Որովհետև աղքատության նպաստ են ստանում։ Մտածում են՝ եթե աշխատեն, այդ աղքատության նպաստից կզրկվեն»։
Հետաքրքիրն այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանը եւ ճիշտ է, եւ՝ սխալ: Իրոք, նախկին իներցիայով, նրանք, ովքեր ապրում են գյուղում եւ հիշում են սովետական տարիները, երազում են, երբ «գրված» կլինեն մի քանի հիմնարկում եւ 300-400 ռուբլի կստանան գրեթե չաշխատելով:
Այո, հասարակության այս շերտը կա, բայց նրանք քիչ են: Ցավոք, որեւէ իշխանություն այդպես էլ համարձակություն չունեցավ նայել այդ մարդկանց երեսին եւ ասել՝ ԽՍՀՄ-ը քանդվեց, քանի որ նման աշխատատեղեր էր ստեղծում, որտեղ մարդիկ իբր աշխատում էին, բայց չէին աշխատում:
Բայց Նիկոլ Փաշինյանը նաեւ սխալ է, երբ ասում է, թե մարդիկ չեն աշխատում, որ նպաստից չզրկվեն: Անհնար է, որ վարչապետի պաշտոնակատարը չիմանա նպաստի իրական չափսի մասին: Որեւէ բանական մարդ աշխատավարձից, արժանապատիվ աշխատավարձից չի հրաժարվի, ինչ է, թե խղճուկ նպաստ ստանա:
Նիկոլ Փաշինյանն այս էլ երկրորդ անգամ կամ առնվազն երկրորդ անգամ բերում է չորս տարի երկու աշխատող փնտրող գործատուի օրինակը: Ափսոս, որ Նիկոլ Փաշինյանն այդ գործատուին չի հարցրել՝ եղբայր, իսկ որքա՞ն գումար ես առաջարկում, ի՞նչ աշխատանքի, եւ որ ամենակարեւորն է, քանի՞ ժամ աշխատանքի համար:
Նիկոլ Փաշինյանը չի հետաքրքրվել, իսկ մենք հետաքրքրվել ենք եւ ճշտել, որ նույն այդ գործատերը բավական ծանր եւ պատասխանատու աշխատանքի համար առաջարկում է մարդու արժանապատվությանը հարվածող աշխատավարձ:
Այնպես որ, ամեն ինչ այդքան միանշանակ չէ: Պայմանական 800 հազարի մեջ գերակշռություն են կազմում նրանք, ովքեր ուզում են աշխատել, ուզում են սեփական գործ սկսել, բայց այս կամ այն պատճառով գործ չեն գտնում եւ գործ չեն սկսում:
Կառավարության հիմնական գործառույթներից մեկն էլ այն է, որ պաշտպանի ՀՀ քաղաքացուն, այնպիսի մեխանիզմներ, օրենքներ, միջավայր ներդնի, որ գործատուն իրեն ստրկատեր չզգա եւ աշխատողին էլ ստրուկի կամ ճորտի տեղ չդնի:
Բազմաթիվ երիտասարդներ կան, որոնք աշխատում են 80 հազար դրամ աշխատավարձով, հույսով, որ կամ աշխատավարձը կբարձրանա, կամ այլ գործ կգտնեն, բայց երբ համոզվում են, որ ոչ այն է լինելու, ոչ էլ այն, սկսում են մտածել արտագաղթի մասին եւ մի օր արտագաղթում են:
Այնպես որ, ժողովրդին պորտաբույծ անվանելուց առաջ պետք է գտնել ֆեոդալ գործատուներին, ստրկատեր պաշտոնյաներին եւ նրանց հասկացնել, որ «իրավիճակ է փոխվել» եւ վերջապես սկսել տնտեսական իրական վերափոխումները:
Հակոբ Ասատրյան
Top-News.am