Վրաստանում առաջարկել են արգելոց ստեղծել Ադրբեջանի սահմանի վիճելի հատվածում
Վրաստանի եւ Ադրբեջանի սահմանի վիճելի հատվածում տեղակայված Դավիթ Գարեջա վանական համալիրի հարցի լուծման լավագույն ելքը միջազգային մակարդակով պահպանվող տարածք հայտարարելն է, կարծում է Թբիլիսիի Դիդուբե-Չուգուրեթի շրջանի մեծամասնական պատգամավոր Աննա Դոլիձեն, հայտնում է «Sputnik Գրուզիան»։
Նրա խոսքով՝ այն դեպքում, եթե Դավիդ Գարեջան հայտարարվի արգելոց, տարածքը կկառավարեն ե՛ւ Վրաստանը, ե՛ւ Ադրբեջանը։ Դոլիձեն նշել է, որ աշխարհում համանման օրինակները շատ են։
«Իշխանությունները պետք է ներկայացնեն երկարաժամկետ եւ կայուն ծրագիր, թե ինչպես են պատրաստվում Ադրբեջանի հետ կիսել Դավիթ Գարեջան։ Ուղիղ մեկ տարի առաջ ես իշխանություններին առաջարկել էի դեռեւս 2006 թվականին գինականների մեծ խմբի կողմից մշակված ծրագիր, որին ֆինանսավորել էին միջազգային կազմակերպությունները։ Այդ ծրագրի համաձայն՝ Դավիթ Գարեջան կարելի է վերածել միջազգային մակարդակով պահպանվող տարածքի, որի ղեկավարմամբ Ադրբեջանի հետ համատեղ կզբաղվենք»,- հայտարարել է Դոլիձեն։
Նրա խոսքով՝ նման մոտեցման շնորհիվ Դավիթ Գարեջան կարող է դառնալ գլոբալ մասշտաբի նախագիծ, որը կարող է գրավիչ լինել մշակութային, էկոլոգիական, տնտեսական եւ զբոսաշրջային տեսակետից։
«Նման օրինակները շատ են, երբ երկրները չեն կարողացել համաձայնության գալ սահմանի հարցում եւ որոշել են ստեղծել միջազգային մակարդակի պահպանվող տարածք։ Այսօր իշխանությունները կարող են ձեռնարկել որոշակի քայլեր… Բայց այս ամենը երկարաժամկետ հեռանկարում չի լուծի Դավիթ Գարեջայի թեման։ Նրանից կարելի է ստեղծել գլոբալ նշանակության զբոսաշրջային, տնտեսա-էկոլոգիական կենտրոն»,- նշել է Դոլիձեն։
Մի քանի օր առաջ Վրաստանի Գլխավոր դատախազությունը Վրաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ սահմանազատման եւ ապասահմանափակման հարցով քրեական գործ էր հարուցել «Վրաստանի տարածքի մի մասը օտարերկրյա պետության փոխանցելու» հոդվածով։
Դատախազության տվյալներով` հետաքննությունը սկսելու առիթ էր դարձել Պաշտպանության նախարարության` 2020 թվականի օգոստոսի 17-ի գրավոր տեղեկությունը, որը վերաբերում էր Վրաստանի պետական սահմանի սահմանազատման կառավարական հանձնաժողովի գործունեությանը:
Դատախազության տվյալներով, պաշտպանության նախարարությունից ստացված տեղեկատվության համաձայն` վրաց-ադրբեջանական պետական սահմանի որոշ հատվածներ ապօրինի համաձայնեցվել էին հանձնաժողովի կողմից` ի վնաս մեր երկրի տարածքային շահերի:
Միեւնույն ժամանակ, Ադրբեջանի արտգործնախարար Դավիթ Զալքալիանին իր ադրբեջանցի գործընկերոջ հետ հանդիպումից հետո ասել էր, որ Դավիթ-Գարեջի համալիրի վերաբերյալ նոր քարտեզագրական նյութեր են ձեռք են բերվել, ուստի 2006-2007 թվականների վրաց-ադրբեջանական համաձայնագիրը կարող է վերանայվել:
Վրաց-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատումը բավականին ցավոտ հարց է Վրաստանի եւ Ադրբեջանի միջև հարաբերություններում, ընդ որում, կողմերը խուսափում են կոշտ հայտարարություններից:
Վրաստանը եւ Ադրբեջանն ընդհանուր պետական սահման ունեն` մոտ 440 կիլոմետր երկարությամբ, որի մեկ երրորդը դեռ սահմանազատված չէ:
Պետական սահմանի սահմանազատման եւ գծանշման վրաց-ադրբեջանական երկկողմ միջկառավարական հանձնաժողովը ստեղծվել է 1996 թվականին:
Իր գործունեության առաջին 15 տարվա ընթացքում իրականացվել է սահմանի հստակեցման աշխատանքների գրեթե 70 տոկոսը, սակայն 2007 թվականից սկսած սահմանազատման գործընթացում խոչընդոտներ են առաջացել: Դավիթ-Գարեջի համալիրի եւ Էրիսիմեդի գյուղի տարածքները շարունակում են վիճելի մնալ: