Այսօր՝ 29 մարտի 2024թ., 00:00
Նյարդաբանները ուղեղում մի մեխանիզմ են հայտնաբերել, որը վերահսկում է երաժշտության տակ պարելու ցանկությունը ԱՄՆ առաջին տիկինը երեխաների համար գիրք է գրել իր կատվի մասին Եվրոպայում 11-ից 15 տարեկան գրեթե յուրաքանչյուր վեցերորդ երեխան կիբերհարձակման է ենթարկվում ԱՄՆ-ն 2024 թ. 228 մլն դոլար է հատկացրել Բալթյան երկրներին պաշտպանության համար Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Ապացույցներ են ձեռք բերվել, որ «Կրոկուս Սիթի Հոլ»-ի ահաբեկիչները կապ ունեն ուկրաինացի ազգայնականների հետ. ՌԴ Քննչական կոմիտե Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ Երևանում թալանել են հայտնի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակել են 5 մլն 500 հազար դրամի բջջային հեռախոս Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Հայաստանն աշխարհի աչքի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա ԼՂՀ-ն «լուծարելու» փաստաթուղթն անօրինական էր, բայց դա հայրենակիցներին փրկելու միակ միջոցն էր․ Շահրամանյան Մանիպուլյացիա․ Կառավարությունը հարկատուների գումարները տվեց «Վեոլիա Ջուր»-ին, որ հարկատուների համար ջուրը չթանկանա Մեծ Պահք. Ավագ հինգշաբթի. Արարիչը ստեղծեց ձկներին ու թռչուններին ՀՀ-ն 300 հազար դոլարի օգնություն կտրամադրի Ճապոնիային երկրաշարժից տուժածների հումանիտար կարիքների բավարարման համար Հայկ Մարությանը կուսակցություն է հիմնում Արցախը երբևէ Հայաստանի համար վտանգ չի եղել, դա մանիպուլյացիա է իշխանությունը պահելու համար. Արցախի ԱԺ պատգամավորը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին Ցելոֆանե տոպրակները չհանվեցին, այլ թանկացան. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 190 ՔՊ-ականներն այլեւս առաջվանը չեն. նրանց սիրտը վախ է ընկել 92 մլն եվրո․ կառավարությունը դարձյալ վարկ է վերցնում Որքան են վճարել Հրաչուհի Ութմազյանին ու Համլետ Առաքելյանին՝ «Օսկար» մրցանակաբաշխությունը մեկնաբանելու համար Տավուշի հարցով իշխանությունը պահեստային տարբերակներ է նախատեսել Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովում քաոս է ՔԿ-ն մտել է դատարան և Մանվել Գրիգորյանի դատավոր դստերը օգնականի վերաբերյալ հարցեր է տվել Սեփական կամքով որոշել է հանձնել Տավուշի բնակավայրերը ՆԳ նախարարը քաղաքական լուրջ վրիպում է թույլ տվել Գուրգեն Արսենյանը ՔՊ-ից նեղացած է 15-օրյա ժամկետում տուգանքը վճարելու դեպքում կկիրառվի 30 տոկոսի նվազեցում. ՆԳՆ Զույգերը, որոնք միասին ալկոհոլ են խմում, ավելի երկար են ապրում միասին Ցուցարարները գոմաղբ են թափել ամերիկացի պաշտոնյաների տների մոտ Պեսկովը պատմել է «Крокус»-ում տեղի ունեցած ահաբեկչությունից հետո Պուտինի անցկացրած անքուն գիշերվա մասին «Լյուկի կափարիչ» փոխելը՝ լուրի թեմա․ Քաղաքացիները ծաղրում են թաղապետարանին Արթուր Աբրահամ․ Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր Օրվա խորհուրդ Փաշինյանը զարմացել է, որ ժողովուրդն այսքան տարի իրենց հանդուրժում է. «Հրապարակ» Սրանք անցան պլան Բ-ին. Գառնիկ Դանիելյան ՀՀ-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպումը որևէ երրորդ կողմի դեմ ուղղված չէ և չէր էլ կարող լինել. ՀՀ ԱԳՆ-ն՝ Ադրբեջանի հայտարարություններին «Ամիօ բանկ»-ը վերաբրենդավորումից հետո լծվել է ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց հարկադիր սնանկացման գործընթացին Օրենքի խախտմամբ աշխատանքից ազատվածներին նախարարությունները 436 մլն դրամ հարկադիր պարապուրդի գումար են վճարել Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով բեռնատարների համար, դժվարանցանելի՝ մյուս տեսակի տրանսպորտային միջոցների Ոսկերչության ոլորտի կասկածելի աճը շարունակում է «բարձր տնտեսական աճ» ապահովել Զախարովան՝ Ուկրաինային ադրբեջանական զենք մատակարարելու մասին՝ նման տեղեկությունները մանրակրկիտ ստուգվում են Իշխանությունների՝ ամեն ինչ օպտիմալացնելու ու կրճատելու սեւեռումը հասել է Դիլիջան Տարածքներ զիջելը դե ֆակտո տարածքային փոփոխությունների է հանգեցնում․ Գևորգ Դանիելյան Մահացել է Արարատ Զուրաբյանի դուստրը Ինչու չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ Նախկին ԱԱԾ-ականները՝ Զվարթնոցից ռուս սահմանապահներին հանելու մասին «Ճակատագրական չաթը». ինչո՞ւ են հրաժարական տվել 4 դատավորները Թալիբները նախատեսում են քարկոծելով մահապատժի ենթարկել կանանց դավաճանության համար Հետազոտողները վերծանել են ացտեկների տեքստերը, որոնք պատմում են մայրաքաղաքի հիմնադրման և իսպանացիների ներխուժման մասին Գիտնականները արհեստական բանականության կիրառմամբ բարելավել են գարեջրի համը Իտալական լճում «առաջադեմ տեխնոլոգիաներով» կառուցված հնագույն նավակներ են հայտնաբերվել Մենք «Զանգեզուրի միջանցք» տերմինը չենք օգտագործում, այլ` երթուղի, որը Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները ՀՀ-ի Սյունիքի մարզով կապում է Նախիջևանի հետ․ Զախարովա Թիվ 130 դպրոցի՝ յուրացումների մեջ մեղադրվող տնօրենն ազատվեց աշխատանքից 29-ամյա երիտասարդը կալանավորվել է դանակով համաքաղաքացու սպանության փորձի և վերջինիս փեսային մարմնական վնասվածքներ հասցնելու մեղադրանքով Փնտրելու կարիք չկա, այդ մարդիկ Տավուշում սպասում են ձեզ. Գառնիկ Դանիելյանը՝ Ալեն Սիմոնյանին 153 մլն ռուբլի. ՌԴ-ում բանկի փոխնախագահին թալանել են սեփական բանկում Ոստիկանության պաշտոնատար անձ կաշառք է ստացել ապօրինի հատված փայտանյութի տեղափոխման դիմաց Crocus City Hall-ը գրավադրվել է Գազպրոմբանկում Ծեծկռտուք Արարատի մարզում՝ համայնքապետարանի աշխատակիցների մասնակցությամբ Crocus City Hall-ը՝ ահաբեկչությունից հետո Ես ավելի լավ ֆուտբոլ եմ խաղում, քան մեր հավաքականը. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 189 Ժխտողականներ Էրդողանն ու Նեթանյահուն ամոթաբար շահարկում են ցեղասպանություն եզրույթը՝ միմյանց մեղադրելու համար․ Սասունյան Ալիևը Փաշինյանին հանդիմանել է Վարդան Օսկանյանը արցախցիների հետվերադարձի վերաբերյալ բանակցություններ է վարում Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում Արևմուտքը Փաշինյանին զգուշացնում է Կարևորը արդյունքն է, իսկ այն բացասական է. Պետրակով 2 հարկի վերանորոգման համար ծախսվել է 55 մլն դրամ, իսկ ճանապարհների վրա՝ 0 Հնագետները պատմական բնահողի նմուշներում առաջին անգամ միկրոպլաստիկ են հայտնաբերել ԱԱԾ մեկուսարանը կփակվի, նոր ՔԿՀ է ստեղծվում Ավելի ու ավելի ենք մոտենում այն կետին, որտեղ կործանարար քաոսն անխուսափելի է․․․ Մհեր Մելքոնյան Մահացել է Արթուր Աբրահամի հայրը Ներքին խմբում գրված հայհոյանքները հավանելու դնելու համար դատավորը հեռացավ համակարգից Կտրականապես դեմ ենք Կոնսերվատորիան այլ ԲՈւՀ-ի հետ միավորելուն. ԿԳՄՍՆ-ին դիմում է փոխանցվել «Զանգեր»-ի մոտակայքում ձյան և մերկասառույցի պատճառով բեռնատարներ էին արգելափակվել, օգնության են հասել փրկարարները Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության գործով ձերբակալվածների ցուցմունքները հաստատել են ուկրաինական հետքը Թուրքական լրատվամիջոցները մանրամասներ են հայտնել «Crocus»-ի ահաբեկչության մեջ մեղադրվողների՝ Ստամբուլում գտնվելու մասին Արդյոք Գուրգեն Արսենյանը վայր կդնի մանդատը Լեմկինի ինստիտուտը հանրությանը կոչ է արել համոզել Ալիևի ռեժիմին ազատ արձակել հայ ռազմագերիներին
Հարցում

Գրականությունը գտել է ճանապարհ ավելի հասանելի ու տեսանելի դառնալու համար

 Երեկոյան հանգստի ժամին, աշխատանքի ճանապարհին կամ ընդմիջմանը ֆեյսբուք մուտք գործելիս կարելի է միանգամից հաղորդակից դառնալ «ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆԸ»։
Այս ամենը սկսվել է 6 տարի առաջ գրականագետ, այվազյանագետ, լրագրող Անի Փաշայանի ջանքերով, որը ստեղծել է ֆեյսբուքյան գրականության խումբ։
Ի սկզբանե էլ խմբի նպատակը եղել է այն, որ նոր ու չճանաչված գրողների համար հարթակ ստեղծվի, որտեղ վերջիններս կկարողանան տեղադրել իրենց գործերն ու հանձնել դրանք հանրության դատին։

Բացի այդ՝ «Գրականություն»-ն առաջին խումբն է, որտեղ նշանավորվել և արժևորվել է ժամանակակից գրողը։ Անի Փաշայանը յուրաքանչյուր գրողին անհատական մոտեցում է ցուցաբերել և ծննդյան առթիվ հատուկ գրառում կատարել խմբում, ինչին ի պատասխան՝ գրողները միշտ զարմացել են: «Ես ջերմ խոսքերով շնորհավորում էի, կիսվում իրենց ստեղծագործություններով, գրում էի իրենց մասին և այդ կերպ արժևորում արդի գրողներին»,-ասում է Փաշայանը։

Խմբի հիմնադիրը 2014 թվականից «Գրականություն»-ը ֆեյսբուքյան փակ խումբ է հայտարարել: Ասում է՝ «Խմբին գրչակներ պետք չէին, և ինչպես այգին է պետք լինում մաքրել, այդպես էլ ինքն է սկսել մաքրել իր խումբը»։

Սակայն ընթերցողների ու գրական մի շարք գործիչների կողմից սկսվում են «բողոքները»:
«Անի, էս ինչի՞ է խումբը փակ, բոլորը ուզում են կարդալ։ Հլը մի հատ բա՛ց արա»,- ասել է նաև Պատրիկ Արտեմին, որից հետո էլ խումբը հայտարարվել է որպես բաց, հասանելի բոլորին: Նոր գործելաոճը է սկսել «աշխատել»։

Անի Փաշայանը նշում է, որ մինչ այդ խմբում նյութերը շատ էին «լցվում», անսահման շատ, ու ընթերցողն էլ չէր հասցնում ընկալել այդ ամբողջը, և ինքն այս խնդիրը լուծել է «այգին մաքրելով»: Այս առիթով Անին ասել է.

«Ոնց որ սոված, ագահ մարդը հանկարծ տեսնի հացի մի մեծ պաշար ի՞նչ կանի էդ հացի մեծ ամանի հետ։ Ինձ թվում էր՝ ես հայտնվել եմ մի տեղ, որտեղ պիտի լցնեմ ամեն ինչ, բայց հետո հասկացա, որ շատ է, և մարդիկ դեռ պատրաստ չեն»։

Ասում է, որ հենց այդ ժամանակ էլ հասկացել է՝ մարդկանց պետք է աստիճանաբար ծանոթացնել Սլավիկ Չիլոյանի, Խաչիկ Մանուկյանի, Ավագ Եփրեմյանի, Էդուարդ Հարենցի, Սոնա Վանի, Արտակ Համբարձումյանի, Ռոմիկ Սարդարյանի, Հովհաննես Գրիգորյանի, Մանասեի, Հենրիկ Էդոյանի, Հուսիկ Արայի, Ներսես Աթաբեկյանի, Էդվարդ Միլիտոնյանի,Ղուկաս Սիրունյանի, Նոնա Պողոսյանի, Բենիկ Ստեփանյանի, Նարինե Ավագյանի, Արևշատ Ավագյանի, Ալիս Հովհաննիսյանի, Գուրգեն Խանջյանի, Անուշ Ասլիբեկյանի, Դիանա Համբարձումյանի, Արամ Պաչյանի, մյուս բոլոր-բոլոր ժամանակակիցների հետ: Հենց այդպես էլ արել է՝ 2014 թվականի փետրվարի 17-ից է սկսել, և խմբի աշխատանքներն իրականցնում են տաղանդավոր մարդիկ, որոնք օգնում են խմբի կայացմանն ու տարածմանը: Շատերն են ճանաչված դարձել հենց այստեղ։ Մարգարիտա Վարդանյանի էսսեներն այնքան են սիրվել, որ ընթերցողները խնդրել են խմբում ավելի շատ տեղադրումներներ անել... Պիտի խոստովանենք, որ մեր այս ժամանակաշրջանը կարծես անհայտ ժամանակով գրականությանը չէ, ավաղ... Եվ խմբի ծնունդը պայմանավորված է հենց սրանով:

Գրեթե ամեն օր հայ և համաշխարհային գեղանկարչական աշխատանքեր է ներկայացնում Կորյուն Շեկոյանը, դասական երաժշտության մի ամբողջ շարք՝ Վահան Մուրադյանը, գրական հաղորդումներով՝ Բենիկ Ստեփանյանը: Խմբի թարգմանական բաժինը այսուհետև կներկայացնի Աղավնի Գրիգորյանը: Իսկապես, խմբում կյանքը հետաքրքիր է...

Որպես նորարարություն՝ Անի Փաշայանը ստեղծել է նաև «Ընթերցողը» շարքը, որտեղ անդրադարձել է հենց ընթերցողին։ Ներկայացրել, թե ինչպիսին է տեսնում ընթերցողին, որը պատրաստ է կարդալ ժամանակակից գրականություն։ Ինչ է ընթերցողի համար գրադարանը և ինչպիսին է պատկերացնում գրադարանի դերը։ Գրականագետը գրել է նաև գրաքննադատական ստատուսներ և զարմանում է, երբ իրեն հարցնում են՝ կա՞ գրաքննադատություն,- «Ես գրում էի և գրում եմ այն մասին, թե որն է վատ գործը, ի՛նչ է նշանակում ժամանակակից, լավ բանաստեղծություն, ով է գրաքննադատը, գրականագետը, ի՛նչ խնդիրներ ունենք այսօր, իսկ իրենք ինձ նույն հարցն էին տալիս»,- ասում է Փաշայանը։ Այստեղ նա ներկայացնում է նաև «Վեմ« ռադիոկայանի իր «Գրական ընտրանի» հեղինակային հաղորդաշարը:

«Գրականության մասին պետք է հոգանք»

Գրականագետին հաճախ են հարցնում, թե արածն ի՞նչ է, ասում է՝ մենք լուսավորում ենք մութ անկյունները, ապա հիշում Ազատ Գասպարյանի հետ իր համատեղ հաղորդումը, երբ դերասանն ասել է՝ «Պիտի լույս պահել լավ բաների վրա, այսինքն՝պետք է լուսատու դառնալ և ցույց տալ այդպիսի՛ անկյունները»։ Խումբն այսօր հենց այդ էլ անում է, լույս է սփռում գրականության մութ անկյունների վրա։

Խմբի կայացման հարցում ի սկզբանե Անիին օգնության են եկել Հայաստանում չբնակվող գործիչներ նույնպես, որոնք խումբը մինչև այսօր կառավարում են դրսից։ Նրանցից են՝ գրող, հասարակական գործիչ Կարո Արմենյանը, Լուսինե Մյուլերը` գրականագետ, բանասեր Հարութ Գուլուզյանը։

Խմբին օգնել և օգնում են նաև արվեստի տարբեր բնագավառի մի շարք մարդիկ, ովքեր իրենց լուման մինչև այսօր դնում են խմբի զարգացման համար։ Այստեղ կարելի է գտնել երաժշտության, գեղանկարչության, լուսանկարչության, թատրոնի, կինոգիտության և այլնի մասին մեծ տեղեկատվություն, օրինակներ, որը հենց վերոնշյալ լուսավորության մասին է վկայում։

Վահան Արծրունին, ում երաժշտությունը և կատարումները հաճախ են երևում խմբում, ոչ միայն, ցավով նշում է, որ այսօր հատկապես գրականության տիրույթում շատ չարություն կա, որն արմատացած է, և դաշտն էլ ամբողջությամբ պառակտված է, իրենք խմբի միջոցով ցանկանում են դրա դեմն առնել։

«Մեզանում, կարծես, մոդայիկ է դարձել տգեղ բաների մասին գրելը։ Գրել ա-երով, անպայման գրել փողոցի ժարգոնով, փչացնել մեր հայերենը։ Հասկանում եմ, որ գրողը պիտի ընդգրկի ամբողջ կյանքի էությունը, դրա մասին չեմ խոսում, այլ այն, որ կարդալուց հետո էլ մի տեսակ քեզ աղտոտված ես զգում, իսկ հետո մի երկու շաբաթ էլ պետք է, որ էդ աղտը վրայիցդ մաքրես ու մոռանաս»:

Փորձելով հասկանալ նման ոճ կիրառող գրողներին, Արծրունին նշում է, որ ստացել է պատասխան՝ ժամանակակիցը դա է, ապա կարծել է, որ ինքը ժամանակից հետ է մնացել։ Սակայն երբ միջազգային փառատոների ժամանակ լսել է այլ երկրների ժամանակակից գրողների, հասկացել է՝ ամեն դեպքում «կեղտոտ ջրափոսում ենք»։

«Եվրոպայում մենք չլսեցինք էդ աղտի, էդ արհավիրքների, ինքնասպանությունների, բռնաբարությունների, այն ամեն աղտեղությունների մասին, որոնք այսօր մեզ ստիպում և հավատացնում են, որ դա ժամանակակից գրականություն է, իսկ մենք ժամանակավրեպ ենք։ Ուրեմն Եվրոպան չի հասկանում՝ ժամանակակից չէ»,-ասում է խմբի թատրոնի բաժինը ներկայացնող, գրող, թատերագետ Անուշ Ասլիբեկյանը՝ ավելացնելով, որ հենց այդ ժամանակ էլ հասկացել է՝ գրականության իրենց խումբը ճիշտ ուղղությամբ է աշխատում։

Արդեն 6 տարի գործող այս խումբը աշխատում է՝ պահելով մի շարք արժեքներ։ Դրանցից են օրինակ ուրիշների գործերը չյուրացնելը, հարթակների ստեղծումը, որտեղ թև՛ գրողը, թև՛ գրաքննադատը, և թե՛ ընթերցողը կգտնվեն առողջ մթնոլորտում։

Անի Փաշայանը գրական համագործակցության մեջ է Վարդգես Դավթյանի հետ։ Վերջինիս հետ զրուցում են գրականագիտության հարցերի շուրջ և հատկապես գրականության մեջ հոգեբական աշխարհի բացահայտումների։ Զրույցները տեղ են գտնում «Ազգ» օրաթերթում, ներկայացվում խմբում։

Այս տարի խմբի 6-ամյակը նշվեց մարտի 1-ին, ահա այս մտորումներով էին կիսվում միմյանց հետ խմբի վաղեմի անդամներ, գրականագետներն ու անվանի գործիչները։ Այստեղ նոր գաղափարներով ու նոր առաջարկներով ու ինչպես միշտ միհամուռ ջանքերով որոշվեց խումբը զարգացնել ու առավել հասանելի դարձնել ընթերցողին՝ խմբի հիմնական թիրախին։

Խմբի հիմնադիիր Անի Փաշայանն էլ խոսեց իր երազանքի մասին և հույս հայտնեց, որ այն կիրականանա։ Այն է՝ վիպական թատրոնի ստեղծում, որի համար արդեն ծրագիր ունի և Հայ-ռուսական համալսարանի իր ուսանողներից էլ որոշել է սկսել ու բոլորին հասանելի դարձնել։

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan