Այսօր՝ 28 մարտի 2024թ., 00:00
ԱՄՆ-ն 2024 թ. 228 մլն դոլար է հատկացրել Բալթյան երկրներին պաշտպանության համար Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Մանիպուլյացիա․ Կառավարությունը հարկատուների գումարները տվեց «Վեոլիա Ջուր»-ին, որ հարկատուների համար ջուրը չթանկանա Մեծ Պահք. Ավագ հինգշաբթի. Արարիչը ստեղծեց ձկներին ու թռչուններին ՀՀ-ն 300 հազար դոլարի օգնություն կտրամադրի Ճապոնիային երկրաշարժից տուժածների հումանիտար կարիքների բավարարման համար Հայկ Մարությանը կուսակցություն է հիմնում Արցախը երբևէ Հայաստանի համար վտանգ չի եղել, դա մանիպուլյացիա է իշխանությունը պահելու համար. Արցախի ԱԺ պատգամավորը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին Ցելոֆանե տոպրակները չհանվեցին, այլ թանկացան. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 190 ՔՊ-ականներն այլեւս առաջվանը չեն. նրանց սիրտը վախ է ընկել 92 մլն եվրո․ կառավարությունը դարձյալ վարկ է վերցնում Որքան են վճարել Հրաչուհի Ութմազյանին ու Համլետ Առաքելյանին՝ «Օսկար» մրցանակաբաշխությունը մեկնաբանելու համար Տավուշի հարցով իշխանությունը պահեստային տարբերակներ է նախատեսել Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովում քաոս է ՔԿ-ն մտել է դատարան և Մանվել Գրիգորյանի դատավոր դստերը օգնականի վերաբերյալ հարցեր է տվել Սեփական կամքով որոշել է հանձնել Տավուշի բնակավայրերը ՆԳ նախարարը քաղաքական լուրջ վրիպում է թույլ տվել Գուրգեն Արսենյանը ՔՊ-ից նեղացած է 15-օրյա ժամկետում տուգանքը վճարելու դեպքում կկիրառվի 30 տոկոսի նվազեցում. ՆԳՆ Զույգերը, որոնք միասին ալկոհոլ են խմում, ավելի երկար են ապրում միասին Ցուցարարները գոմաղբ են թափել ամերիկացի պաշտոնյաների տների մոտ Պեսկովը պատմել է «Крокус»-ում տեղի ունեցած ահաբեկչությունից հետո Պուտինի անցկացրած անքուն գիշերվա մասին «Լյուկի կափարիչ» փոխելը՝ լուրի թեմա․ Քաղաքացիները ծաղրում են թաղապետարանին Արթուր Աբրահամ․ Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր Օրվա խորհուրդ Փաշինյանը զարմացել է, որ ժողովուրդն այսքան տարի իրենց հանդուրժում է. «Հրապարակ» Սրանք անցան պլան Բ-ին. Գառնիկ Դանիելյան ՀՀ-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպումը որևէ երրորդ կողմի դեմ ուղղված չէ և չէր էլ կարող լինել. ՀՀ ԱԳՆ-ն՝ Ադրբեջանի հայտարարություններին «Ամիօ բանկ»-ը վերաբրենդավորումից հետո լծվել է ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց հարկադիր սնանկացման գործընթացին Օրենքի խախտմամբ աշխատանքից ազատվածներին նախարարությունները 436 մլն դրամ հարկադիր պարապուրդի գումար են վճարել Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով բեռնատարների համար, դժվարանցանելի՝ մյուս տեսակի տրանսպորտային միջոցների Ոսկերչության ոլորտի կասկածելի աճը շարունակում է «բարձր տնտեսական աճ» ապահովել Զախարովան՝ Ուկրաինային ադրբեջանական զենք մատակարարելու մասին՝ նման տեղեկությունները մանրակրկիտ ստուգվում են Իշխանությունների՝ ամեն ինչ օպտիմալացնելու ու կրճատելու սեւեռումը հասել է Դիլիջան Տարածքներ զիջելը դե ֆակտո տարածքային փոփոխությունների է հանգեցնում․ Գևորգ Դանիելյան Մահացել է Արարատ Զուրաբյանի դուստրը Ինչու չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ Նախկին ԱԱԾ-ականները՝ Զվարթնոցից ռուս սահմանապահներին հանելու մասին «Ճակատագրական չաթը». ինչո՞ւ են հրաժարական տվել 4 դատավորները Թալիբները նախատեսում են քարկոծելով մահապատժի ենթարկել կանանց դավաճանության համար Հետազոտողները վերծանել են ացտեկների տեքստերը, որոնք պատմում են մայրաքաղաքի հիմնադրման և իսպանացիների ներխուժման մասին Գիտնականները արհեստական բանականության կիրառմամբ բարելավել են գարեջրի համը Իտալական լճում «առաջադեմ տեխնոլոգիաներով» կառուցված հնագույն նավակներ են հայտնաբերվել Մենք «Զանգեզուրի միջանցք» տերմինը չենք օգտագործում, այլ` երթուղի, որը Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները ՀՀ-ի Սյունիքի մարզով կապում է Նախիջևանի հետ․ Զախարովա Թիվ 130 դպրոցի՝ յուրացումների մեջ մեղադրվող տնօրենն ազատվեց աշխատանքից 29-ամյա երիտասարդը կալանավորվել է դանակով համաքաղաքացու սպանության փորձի և վերջինիս փեսային մարմնական վնասվածքներ հասցնելու մեղադրանքով Փնտրելու կարիք չկա, այդ մարդիկ Տավուշում սպասում են ձեզ. Գառնիկ Դանիելյանը՝ Ալեն Սիմոնյանին 153 մլն ռուբլի. ՌԴ-ում բանկի փոխնախագահին թալանել են սեփական բանկում Ոստիկանության պաշտոնատար անձ կաշառք է ստացել ապօրինի հատված փայտանյութի տեղափոխման դիմաց Crocus City Hall-ը գրավադրվել է Գազպրոմբանկում Ծեծկռտուք Արարատի մարզում՝ համայնքապետարանի աշխատակիցների մասնակցությամբ Crocus City Hall-ը՝ ահաբեկչությունից հետո Ես ավելի լավ ֆուտբոլ եմ խաղում, քան մեր հավաքականը. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 189 Ժխտողականներ Էրդողանն ու Նեթանյահուն ամոթաբար շահարկում են ցեղասպանություն եզրույթը՝ միմյանց մեղադրելու համար․ Սասունյան Ալիևը Փաշինյանին հանդիմանել է Վարդան Օսկանյանը արցախցիների հետվերադարձի վերաբերյալ բանակցություններ է վարում Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում Արևմուտքը Փաշինյանին զգուշացնում է Կարևորը արդյունքն է, իսկ այն բացասական է. Պետրակով 2 հարկի վերանորոգման համար ծախսվել է 55 մլն դրամ, իսկ ճանապարհների վրա՝ 0 Հնագետները պատմական բնահողի նմուշներում առաջին անգամ միկրոպլաստիկ են հայտնաբերել ԱԱԾ մեկուսարանը կփակվի, նոր ՔԿՀ է ստեղծվում Ավելի ու ավելի ենք մոտենում այն կետին, որտեղ կործանարար քաոսն անխուսափելի է․․․ Մհեր Մելքոնյան Մահացել է Արթուր Աբրահամի հայրը Ներքին խմբում գրված հայհոյանքները հավանելու դնելու համար դատավորը հեռացավ համակարգից Կտրականապես դեմ ենք Կոնսերվատորիան այլ ԲՈւՀ-ի հետ միավորելուն. ԿԳՄՍՆ-ին դիմում է փոխանցվել «Զանգեր»-ի մոտակայքում ձյան և մերկասառույցի պատճառով բեռնատարներ էին արգելափակվել, օգնության են հասել փրկարարները Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության գործով ձերբակալվածների ցուցմունքները հաստատել են ուկրաինական հետքը Թուրքական լրատվամիջոցները մանրամասներ են հայտնել «Crocus»-ի ահաբեկչության մեջ մեղադրվողների՝ Ստամբուլում գտնվելու մասին Արդյոք Գուրգեն Արսենյանը վայր կդնի մանդատը Լեմկինի ինստիտուտը հանրությանը կոչ է արել համոզել Ալիևի ռեժիմին ազատ արձակել հայ ռազմագերիներին «3+3» հարթակի հաջորդ հանդիպումը կարող է տեղի ունենալ այս տարի. Ռուսաստանում Իրանի դեսպան ԱԳՆ-ն ցանկանում է փոփոխություններ անել «ՀՀ պետական դրոշի մասին» օրենքում Թող ԱԱԾ-ն մի հատ էլ բացատրի՝ ինչպես է վերականգնելու պետությանը հասցված 16 մլրդ դրամի վնասը. Նազարյան Պետդեպը՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ փոխգործակցության մասին Գլխավոր դատախազությունը որոշել է պետականացնել Գրողների միության շենքը Ինչո՞ւ է Բելառուսն արգելել «Այրում» նռան գինու ներմուծումը․ ՍԱՏՄ-ն դեռ պաշտոնական գրություն չի ստացել Օրվա խորհուրդ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ․ Լարսը բաց է
Հարցում

Պոպուլիզմն աշխարհում և Հայաստանում. ինչպես պայքարել

Politeconomy.org-ը գրում է․

«Հասկանալու համար, թե երբ և ինչ պատճառով է առաջացել այս երևույթը, անրադառնանք պատմությանը:

Դեռ Հին Հռոմում՝ մեր թվարկությունից առաջ 2-րդ դարում, գոյություն ուներ, այսպես կոչված, «պոպուլյարների» շարժում, որը հետապնդում էր պլեբեյների շահերի ներկայացում՝ հակադրվելով «օպտիմատներին», որոնք պաշտպանում էին, այսպես կոչված, «նոբիլիտետի» շահերը: Վերջինս իրենից ներկայացնում էր պատրիցիաներից բաղկացած տարբեր խմբերի միավորում, որտեղ գերակա էին բացառապես պատրիցիաների շահերը:

Այն ժամանակ էլ կային պոպուլիստների առաջնորդներ, օրինակ՝ ժողովրդական տրիբուն Ապուլեյ Սատուրնինը, ովքեր ամբոխի առջև ճառեր էին արտասանում և պահանջում սահմանափակել պատրիցիաների իրավունքները: Հետագայում աշխարհը զարգանում էր, պոպուլիզմի ձևերն էին փոփոխվում, սակայն ոչ նրա բովանդակությունը:

Սովորաբար, պոպուլիզմը լինում է երկու տեսակի՝ սոցիալական բնույթի և ազգայնական: Երկու դեպքում էլ պոպուլիստների հիմնական հենարանները երկուսն են։ Առաջինը՝ թշնամու կերպար ձևավորելն է, որպեսզի դրա հակադրման շուրջ հեշտ լինի համախմբել ամբոխին, և երկրորդը՝ նոր կյանքի սպասումներ առաջացնելը: Եվ կարևոր է, որ այդ սպասումը համոզիչ լինի ու մոտ ապագային չառնչվի:

Իսկ պոպուլիստների կողմից առաջարկվող խնդիրների լուծման ձևը նույնպես պիտի շատ հասարակ լինի, որ հասկանալի լինի նույնիսկ հանրության ամենաթերզարգացած խավի համար:

Այդ իմաստով, պոպուլիզմով էին տառապում և՛ ֆրանսիացի հեղափոխականները, և՛ ռուս նարոդնիկները, և՛ ամերիկացի հանրապետականները:

Դասական պոպուլիզմի օրինակ էին ռուս բոլշևիկները, ովքեր 1917-ին մարդկանց ամենահեշտ լուծումն էին առաջարկում՝ «հողը՝ գյուղացուն, գործարանները՝ բանվորներին»: Բնականաբար, բոլշևիկ պոպուլիստները պիտի ունենային թշնամի, որպեսզի կարողանային համախմբել պլեբսին: Դրանք հանրության ունևոր խավերն էին՝ այսպես կոչված, բուրժուական դասակարգը: Այդ դասակարգի ոչնչացումից հետո, երբ 30-ական թվականներին սկսվեց սով, պոպուլիստ-իշխանությունը հորինեց «նոր դասակարգային թշնամիներ»՝ ի դեմս նախկին իրենց գործընկերների: Արդյունքում, միայն անցյալ դարի 30-ական թվականներին սպանվեց ավելի քան 1.5 միլիոն «հակահեղափոխական», իսկ մեկ տասնյակ միլիոնից ավելի մարդ «համտեսեց» գուլագի զրկանքները: Պոպուլիստական իշխանության համար ներքին թշնամիներին վերացնելը քիչ էր: Պարզվում է՝ որպեսզի այդ իշխանությունը գոյատևեր, հռչակվեց այն թեզը, թե բարժուական դասակարգը պետք է վերանա ողջ աշխարհով մեկ, որպեսզի կոմունիզմը հաղթանակ տանի ողջ աշխարհում: Միայն այդ դեպքում մարդիկ կհասնեն իրենց երազանքներին:

Բնականաբար, բոլշևիկյան պոպուլիզմի դեմ Արևմուտքը փորձում էր դիմադրել բոլոր միջոցներով: Գլխավորը՝ մարդկանց աղքատությունը հաղթահարելն էր: Իսկ դրա համար անհրաժեշտ էին կապիտալիզմի բարեփոխման նոր ձևեր:

Անգլոսաքսոնական աշխարհում ծնվեց տնտեսական քեյնսական գաղափարախոսությունը, որի համաձայն՝ գլխավոր նպատակը պիտի լինի, այսպես կոչված, «բարեկեցիկ պետության» ստեղծումը: Սակայն 1929 թվականի համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամը էապես փոխեց իրավիճակը: Մասնավորապես կենտրոնական եվրոպայի մի շարք երկրներում և Իսպանիայում առաջացել էր լրջագույն վտանգ, կրկնելու խորհրդային Ռուսաստանի փորձը: Ահա, թե ինչու տվյալ երկրների վերնախավերը բոլշևիկյան պոպուլիզմի դեմն առնելու համար ձևավորեցին ալտերնատիվ պոպուլիստական շարժումները՝ նացիզմն ու ֆաշիզմը: Պարզվեց, որ ֆաշիզմը կոմունիզմին հակադրելու ամենահեշտ միջոցն էր: Քանզի ֆաշիզմը կոմունիզմի պես նույնպես պոպուլիստական բնույթ ուներ: Եթե բոլշևիկների գլխավոր թշնամի հռչակվել էին հարուստները, ապա նացիստների գլխավոր թշնամի հռչակվել էին այլազգիները՝ հրեաների հետ միասին: Եթե ռուս բոլշևիկների նպատակն էր՝ ողջ աշխարհը դարձնել կոմունիստական, ապա նացիստների նպատակը ողջ աշխարով մեկ 3-րդ ռեյխի գերակայության գաղափարն էր: Ընդորում, թե՛ կոմունիստները, և թե՛ նացիստները շարքային քաղաքացիներին խոստանում էին երջանիկ և բարեկեցիկ ապագա: Կոմունիստները՝ հարուստներին կուլակաթափելու միջոցով, իսկ նացիստները՝ այլ ազգերին ստրուկ դարձնելու և նրանց հարստությունը վերցնելու միջոցով: Երկու դեպքում էլ, պոպուլիստներն ունեին սոցիալական հենարան՝ ի դեմս զոմբիացած հանրության:

Այսպիսով, պոպուլիզմը պարտություն է կրում այն դեպքում, երբ մի պոպուլիզմին հակադրվում է մեկ այլ պոպուլիզմ: Սակայն, վերջնարդյունքում պոպուլիզմը սկսում է կազմալուծվել այն դեպքում, երբ կամ սպասումների հանդեպ է վստահությունը պակասում, կամ էլ երբ տեսանելի թշնամին դադարեցնում է իր գոյությունը:

Հետագայում, երբ կոմունիստական պոպուլիզմն սկսեց անկում ապրել, ամերիկացիների ջանքերով պոպուլիզմի տարրեր մտցվեցին բոլոր տեսակի հակակոմունիստական և չափավոր ազգայնական շարժումներում:

Օրինակ՝ ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո եկած բոլոր ազգային-դեմոկրատական շարժումները իրենց մեջ պարունակում էին պոպուլիստական որոշումներ:

1991-ին ռուսական դեմոկրատական շարժումը՝ Ելցինի գլխավորությամբ, եկավ իշխանության՝ հիմնվելով երեք հիմնական կետերի վրա՝

Առաջին՝ պայքարել կոմունիստական ռեժիմի դեմ

Երկրորդ՝ պայքարել կոռուպցիայի դեմ

Երրորդ՝ առաջարկել ռուս ժողովրդին «նոր լուսավոր կապիտալիստական ապագա»:

Մեզ մոտ ղարաբաղյան շարժման մեջ նույնպես կար պոպուլիզմի մեծ չափաբաժին: Օրինակ, որ «միայն ջերմուկով կարող ենք բարեկեցիկ կյանք ապահովել, եթե անկախ լինենք Մոսկվայից»:

Սակայն մեզ մոտ շարժման պոպուլիստական կոմպոնենտը արագ ավարտվեց երկու պատճառով: Նախ թշնամին՝ ԽՍՀՄ-ը վերացել էր, և երկրորդ՝ Հայաստանը հայտնվեց ծանր վիճակում, որի արդյունքում մարդկանց կենսամակարդակը անկում ապրեց մոտ 10 անգամ:

Հասկանալի պատճառով՝ շարժման գործիչների պոպուլիստական կոմպոնենտները վերացան, և նրանք դարձան էլիտիստական գործիչներ: Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Վազգեն Մանուկյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը, Վազգեն Սարգսյանը, Սերժ Սարգսյանը և մյուս գործիչները արդեն իրենց մեսիջները ուղղում էին ոչ թե զանգվածներին, այլ իրենց շրջապատող էլիտաներին: Նրանք իրենց բնույթով շատ տարբեր գործիչներ էին և տարբեր արդյունքներ են արձանագրել: Սակայն մեկ բանով նրանք բոլորը դարձել էին իրար նման: Նրանք դադարել էին լինել պոպուլիստ գործիչներ, ինչպես որ 88-90 թվականներին էին:

Երվանդ Բոզոյան

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan