Այսօր՝ 19 մարտի 2024թ., 00:00
Հայտնի է Սյունիքում 4 մարդու կյանք խլած ավտովթար-հրդեհի զոհերի ինքնությունը. Վարորդը ոստիկանության աշխատակից էր ԵՄ արտգործնախարարները վերահաստատել են իրենց աջակցությունը Հայաստանին. Ստանո ՀՀ-ի համար ըմբռնելի է էքսկլավ, անկլավների հարցն ավելի ուշ դիտարկելու մոտեցումը․ փոխվարչապետի գրասենյակ Այդ գաղափարն առաջարկողները չունեն հետագիծ ո՛չ կրթության մեջ, ո՛չ գիտության․ Ատոմ Մխիթարյան ԱԺ-ն գումարել է իր նիստերը. օրակարգում է ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ համաձայնագրի վավերացման հարցը (տեսանյութ) ՀՀ իշխանություններն իրականում չեն պատրաստվում խզել ՌԴ-ի հետ որեւէ միջպետական պայմանագիր Քաղաքական հայտ ներկայացնելուց առաջ Կարապետյանը իրեն առնչվող հարցերի պետք է պատասխանի․ Մուրազի ՆԱՏՕ-ն ցանկանում է ադրբեջանական բանակը հասցնել դաշինքի չափանիշներին և «հասնել խաղաղության Երևանի և Բաքվի միջև» Օրվա խորհուրդ Սա զորբա, տգիտության ձեռագիր է․ պատգամավորը՝ ակադեմիական քաղաքի մասին Ինչպե՞ս և ինչո՞ւ է էլեկտրոնային դեղատոմսերի ներդրման որոշումը խախտում բժշկական գաղտնիքի իրավունքը Լյուքս դասի տիեզերական ճամփորդություններով զբաղվող ընկերությունը ուղևորներին կես միլիոն դոլարանոց ուտեստ կառաջարկի Rolls-Royce Ghost-ը «թոշակի կանցնի». նրան կփոխարինի նոր Alpina սեդանը Որքան կնստի ամեն մի ծառը Երեւան քաղաքի վրա. Բեգոյանը մանրամասներ հայտնեց Քնած մարդկանց ուղեղը հասկանում է արտաբերված բառերի իմաստը. գիտնականներ Հարի Քեյնը վնասվածք է ստացել Տավուշի նախկին մարզպետ Հովիկ Աբովյանը Հայաստանին կփոխանցի ավելի քան 608 մլն 634 հազար դրամ Նրա հետ վաղուց չեն բանակցում, այլ՝ պահանջում են. Արշակ Կարապետյանը հակադարձում է Նիկոլ Փաշինյանին Արագածոտնում ձյան առատ տեղումներ են (տեսանյութ) Ռուսական ընտրություններն ակնհայտորեն ոչ ազատ էին, ոչ արդար. Սպիտակ տուն Հռոմի պապ, Կիմ Չեն Ըն, Մադուրո. ովքեր են շնորհավորել Պուտինին Ոստիկանությունը հորդորում է կապել ամրագոտիները, այլապես՝ կտուգանեն ԵՄ Խորհուրդը կքննարկի Հայաստանին աջակցության հարցը «Ցեղասպանության հակադարձում. Արցախի հայերի իրավունքների և անվտանգ վերադարձի ապահովում» խորագրով քննարկում ԱՄՆ Կոնգրեսում Սպասվող առատ տեղումներից չբողոքեք, մեզ ջուր է պետք․ Գագիկ Սուրենյան Առանց միջազգային արդարադատության հնարավոր չէ հասնել կայուն ու տևական խաղաղության. հայտարարություն 2023-ի սեպտեմբերից Հայաստանը լքած 7 825 արցախցիներ չեն վերադարձել. նոր տվյալներ Պուտինը հայտարարել է, որ համաձայն է եղել Նավալնիի փոխանակմանը Ադրբեջանցիներն ավերել են գետավանցի ազատամարտիկների հիշատակին նվիրված հուշահամալիրը «Ֆեներբահչեի» ֆուտբոլիստների եւ «Տրաբզոնսպորի» ֆանատների բախումը (տեսանյութ) Մոլդովայում ձերբակալել են ՌԴ դեսպանատունը հրկիզելու փորձ կատարած տղամարդուն Հարբած կինը կապված սավաններով փորձել է իջնել 4-րդ հարկից, սակայն վայր է ընկել և մահացել Մարսի մակերեսին միլիարդավոր խառնարանների ձևավորման համար մեկ երկնաքար է պատասխանատու Կլիմայի ակտիվիստները խափանել են Հռոմի հայտնի մարաթոնը՝ «մահաբեր ամռան» մասին նախազգուշացնելու համար Շիրակի մարզում, Ապարանի տարածաշրջանում և Ջերմուկում ձյուն է տեղում Հնագետները հայտնաբերել են, թե որտեղ է խորտակվել 17-րդ դարում անհետացած բրիտանական լեգենդար ռազմանավը Գերմանիայի նախագահը չի շնորհավորի Պուտինին նախագահական ընտրություններում տարած հաղթանակի կապակցությամբ․ Գերմանիայի նախագահի մամուլի քարտուղար Մեդվեդևը շնորհավորել է Ռուսաստանի թշնամիներին ընտրություններում Պուտինի հաղթանակի կապակցությամբ Մարտի 20-ի հանրահավաքը որևէ առնչություն չունի արցախյան ու հայաստանյան քաղաքական ուժերի հետ. Արտակ Բեգլարյան Այսօր մենք Հայաստանի հետ խաղաղ բանակցությունների ակտիվ փուլում ենք․ Ալիև Մարտունեցիներն ընդդիմադիր պատգամավորների հետ քննարկել են անվտանգային իրավիճակը Ստոլտենբերգ. Մենք հույս ունենք Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կայուն խաղաղության հասնել Օրվա խորհուրդ Քիրբի. Ուկրաինացիները նահանջում են պաշտպանության երկրորդ և երրորդ գիծ Արա Աբրահամյանի ներկայացուցիչը Մոսկվայի հայերի միությունում ծեծի է ենթարկել 20-ամյա երիտասարդին Ում է իրականում պատկանում Թաիրով 50/10 հասցեում գտնվող հողատարածքը. ով է զավթողը Տղամարդը կոտրել է Սյունիքի, Վայոց ձորի և Արարատի մարզերում տեղադրված բոլոր արագաչափերը Վլադիմիր Պուտինն, ըստ նախնական տվյալների, ընտրություններում ստացել է ձայների 87,68 %-ը 17-ամյա տղայի սպանության մեջ հիմնական մեղադրյալներից մեկը հայտնել է, որ դանակն իրեն փոխանցել է ընկերը․ մանրամասներ սպանության դեպքից Ռուսաստանցի թենիսիստներ Կարեն Խաչանովն ու Անդրեյ Ռուբլյովը բարեգործական հանդիպում են անցկացրել Լոս Անջելեսում Արցախից բռնի տեղահանված ընտանիքների համար Ֆերմերին երկարաժամկետ ազատազրկում է սպառնում՝ մուտանտ ոչխարներ բուծելու համար Ինչպես կարող եք կառուցել Ձեր տունը սահմանամերձ բնակավայրում ամբողջությամբ պետության ֆինանսավորմամբ. մանրամասներ (տեսանյութ) ԱՄՆ-ն Ճապոնիային է վերադարձրել Երկրորդ համաշխարհայինի ժամանակ հափշտակված 22 պատմական նմուշ Երգիչ Բրունո Մարսը Լաս Վեգասի խաղшտներից մեկին պարտք է 50 մլն դոլար Երևանի Ինֆորմատիկայի պետական քոլեջի ուսանողին սպանած անձին դատարանը կալանավորեց ՀՀ-ում օդի ջերմաստիճանը մարտի 19-ի ցերեկը կնվազի 5-7 աստիճանով, մարտի 20-22-ին նույնքան կբարձրանա ՔՊ-ի կողմից իմ նկատմամբ շատ մեծ ճնշում կար, որ պետք է քաղաքապետարանում բոլորին հանեմ, նոր մարդկանց բերեմ. Մարության 38-ամյա տղամարդը կրծքավանդակի ձախ կեսի հրազենային վնասվածքով Վանաձորի հիվանդանոց է տեղափոխվել ՌԴ-ում ընտրությունների քվեարկության վերջին օրն ավելի քան 50 մարդ է բերման ենթարկվել Պատժամիջոցները՝ Բաքվի վարչակարգը զսպող գործիք. Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան համահայկական միությունը ողջունել է Եվրախորհրդարանի բանաձևերը Ալեքսանդր Շիրվինդտի ժառանգության մասին մանրամասներ են հայտնի դարձել Ալեն Սիմոնյանն ուզում էր դառնալ քաղաքապետ և մի փոքր տխրել էր, որ չդարձավ. Մարության Ո΄չ քո հոր տարածքներն են, ո΄չ դու սուլթան ես, ո΄չ թագավոր ես, որ հիմա էլ հանձնում ես. Բագրատ Սրբազանը՝ 4 գյուղերի մասին Եթե ես չընտրվեմ, առնվազն արյունահեղություն կլինի. Թրամփ Մեր արտաքին քաղաքականության նպատակը կարծես մեր ընկերներին մեզ թշնամի դարձնելը լինի․ Լևոն Քոչարյան Բերման է ենթարկվել Մաստարայի վարչական ղեկավարը. նրա ծոցագրպանում կանեփ է հայտնաբերվել Մոսկվայի վրա թռչող ԱԹՍ–ի ոչնչացման պահը հայտնվել է համացանցում Եթե Փաշինյանը պատրաստ է տալ հայկական տարածքներ, պարտավոր է նաև պահանջել վերադարձնել ԼՂ ինքնավար մարզի կարգավիճակը․ Օսկանյան Ուկրաինան կկորցնի ավելի շատ տարածքներ. Իլոն Մասկի կանխատեսումը «Դոմոդեդովոյում» դեպի Մոսկվա թռչող ԱԹՍ է խոցվել․ քաղաքապետ Ինչ-որ մի տեղ պիտի կանգնի այդ նահանջը, թող Ոսկեպարում կանգնի. մենք պետք է կանգնեցնեք այդ նահանջը. Աջապահյան Մենք Սուրբ լեռ ունենք, Արարատն է․ Բագրատ Սրբազան «00 DD 000» համարանիշը ձեռք է բերել Սամվել Ալեքսանյանի փեսան ՌԴ նախագահի ընտրությունների արդյունքներից շատ բան է կախված. ՀՀ-ում ՌԴ դեսպան Կալանավորները չեն ենթարկվել ծառայողների պահանջներին և տեղափոխվել են պատժախցեր ՆԳՆ փրկարար ծառայությունը Զովունի գյուղի մոտ գտնվող գազալցակայանում տեղի ունեցած պայթյունից մանրամասներ է հայտնել Պատրաստվենք մեր կյանքի ամենակարևոր հանդիպմանը. Գալստյան կիրակի Կին ուղևորին չենթարկվելը վարորդի համար տխուր հետևանք է ունեցել Ռուսաստանի 8 շրջաններում 35 անօդաչու է խոցվել և գրավվել. Կրասնոդարի նավթավերամշակման գործարանում հրդեհ է բռնկվել Օրվա խորհուրդ
Հարցում

«Իրեն հարգող ոչ մի ներդրող չի մտնի մի պետություն, որտեղ շատ է արծարծվում «հեղափոխություն» տերմինը». Հարություն Մեսրոբյան

168.am-ը զրուցել է Հանրային խորհրդի անդամ, կառավարման փորձագետ Հարություն Մեսրոբյանի հետ

– Կառավարման ի՞նչ կոպտագույն սխալներ է թույլ տալիս գործող իշխանությունը:

– Այսօրվա սխալների մի զգալի մասը նախորդ կառավարությունների սխալների կրկնությունն է, և որակական իմաստով՝ գրեթե նոր սխալներ չեմ տեսնում: Առաջին սխալը, որը հիմա արվում է, և որն արվել է 1991-ին, դա կադրերի ջարդն է: 1991-ին կադրերի ջարդ եղավ. եթե կոմունիստ էր՝ հանում էին գործից, եթե, այսպես կոչված, մերոնքական՝ ընդունում էին: Նման մի բան ես տեսնում եմ նաև հիմա: Հիմա դա նո՞ր սխալ է, իհարկե՝ ոչ: Սա, փաստորեն, ավանդույթ դարձած սխալ է: Երկրորդ՝ և՛ 1991-ից սկսած բոլոր կառավարիչների ժամանակ, և՛ հիմա չեն տալիս մի պարզ հարցի պատասխան՝ ի՞նչ պետություն ենք ուզում կառուցել: 1991 թվականից ես դա հնչեցնում եմ՝ թե՛ մասնավոր խոսակցություններում, թե՛ հրապարակային, թե՛ հոդվածների միջոցով, արդյունքը քար լռություն է: Ամեն ինչից խոսում են, բացի նրանից, թե ինչ պետություն ենք ուզում կառուցել: Սա հիմնարար հարց է: Քանի դեռ մենք այս հարցի պատասխանը չունենք, մենք չենք կարող գնահատել՝ լա՞վ ենք կառավարում, թե՞ վատ: Կամ՝ ընդհանրապես կառավարո՞ւմ ենք, թե՞ ոչ: Եվ դա մեր աքիլեսյան գարշապարն է:

 – Շատերն ասում են, որ պարզ չէ նաև, թե պետությունը տնտեսական ի՞նչ մոդել է որդեգրել:

– Դա հետևանքն է: Մինչև մենք չպատասխանենք, թե ինչ երկիր ենք կառուցում (իսկ 1991-ից մինչ այսօր չենք պատասխանում), ինչ տնտեսական, քաղաքական, դատական մոդել է, ոչ մի հարցին պատասխան չի լինելու, մինչև չտանք այս հիմնարար հարցի պատասխանը: Դա նույն բանն է, որ դուք ձեր անձնական ապագան չեք նշմարում, ապա այդ դեպքում ինչպե՞ս եք իմանալու՝ ճի՞շտ ուղղությամբ եք գնում, թե՞ ոչ: Ես վարդեն նշեցի, որ այդ երկու հիմնարար խնդիրներն եմ տեսնում: Իհարկե, էլի կան խնդիրներ:

– Ամիսներ առաջ Նիկոլ Փաշինյանը մերժելի համարեց ամեն տեսակ իզմերը, թե որքանով է դա հնարավոր կամ ճիշտ, այլ հարց է: Իսկ աշխարհին այսօր ի՞նչ տեսակի պետությունն է ընկալելի, եթե կարելի է այդպես ասել:

– Ընկալելի է այն պետության տեսակը, որը կբերի Հայաստանի հզորացմանը և զարգացմանը: Մյուս կողմից՝ ամբողջ աշխարհի կարծիքը երկրորդական է, առաջնայինը մեզ համար նպաստավոր պետության մոդելն է: Իսկ ինչ վերաբերում է իզմերին, ասեմ՝ ցանկացած լուրջ պետություն պետք է հիմքում ունենա գաղափարախոսություն՝ ազգային, պետական: Հիմա դա իզմ է, իզմ չէ, ես չգիտեմ:

– Պետության տեսակի Ձեր սեփական մոդելը ո՞րն է՝ ժողովրդավարակա՞ն, պահպանողակա՞ն, թե՞ այդ երկուսը միասին, որը նաև ՀՀ-ին ձեռնտու կլինի:

– Ես հինգ տարի առաջ մշակել եմ ՀՀ-ի պետական կառավարման մոդելը և ինչ տեսակի պետություն պետք է լինի Հայաստանը՝ հիմնավորումներով, հաշվարկներով, բայց չեմ հրապարակում իմ մշակումները, որովհետև և՛, այսպես կոչված, էլիտան, և՛ մեր ժողովուրդը պատրաստ չէ լուրջ քննարկումների:

– Իսկ եթե մեկ նախադասությամբ բնութագրեք…

– Ինչ պետություն ուզում եք՝ կառուցեք, ինքը պետք է լինի մրցունակ տարածաշրջանում, ինչո՞ւ չէ՝ աշխարհում: Միայն մրցունակ պետությունը կարող է դիմակայել 21-րդ դարի մարտահրավերներին:

– Այսօր ինչո՞վ կարող ենք մրցունակ լինել՝ գիտությա՞մբ, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներո՞վ, ինչո՞վ: Ժամանակին միայն հանքային ջրով էինք, չէ՞, փորձում մրցունակ լինել:

– Ամենամրցունակ պետությունը նա է, որն ունի ամենամրցունակ պետական գաղափարախոսությունը և պետական կառավարման մոդել: Դա է ամենամրցունակ պետությունը, որովհետև սրանից է բխում և՛ պետության կառավարման հաջողությունը, և՛ գրագետ կադրային քաղաքականությունը, և՛ տնտեսության մեջ հաջողությունները: Մենք պետք է միշտ հասկանանք, որ լուրջ խնդրի լուծման համար անհրաժեշտ է լուրջ հիմք ստեղծել, այն է՝ պետական գաղափարախոսություն և մրցունակ պետական կառավարման համակարգ: Թե դա ի՞նչ հատկանիշներ կունենա՝ կախված է մշակման որակից:

– Այսօր մենք դատական համակարգում ճգնաժամ ունենք՝ հաշվի առնելով ՍԴ-ի և դրա նախագահի շուրջ զարգացումները: Սա ի՞նչ վտանգներ և ռիսկեր է իր մեջ պարունակում:

– Երբ պետական կառավարման համակարգում կարևորվում է անձը, սա ունի և՛ դրական, և՛ բացասական կողմեր: Բացասականն այն է, որ, երբ դու կարևորում ես անձը, հետո սկսում ես անձնավորված գնահատականներ տալ, ինչո՞ւ չէ՝ հետապնդումներ իրականացնել:

Այսինքն՝ հիմա պետք է հասկանանք՝ ոչ թե հին և նոր, սև ու սպիտակ, այլ բոլորս մի հարցի պատասխան պիտի տանք, թե ինչ պետություն ենք ուզում, բայց ազնիվ, և ոչ թե՝ կեղծավոր: Մենք շատ կեղծավոր հասարակարգ ենք՝ սարսափելի կեղծավոր և բարոյական ու մտավոր լուրջ խնդիրներ ունեցող էլիտայով: Եթե այդ կեղծավորությունը փորձենք հանել և հասկանանք, թե ինչ պետություն ենք ուզում, այդ ժամանակ և՛ կառավարման համակարգի համարժեք իմաստավորումն ենք ունենալու, և՛ պետական կառավարման համակարգում արժանի անձեր:

Մինչև հիմա ես չեմ տեսնում, մինչ այս էլ չեմ տեսել, որ մենք լուրջ մտադրված ենք մրցունակ պետություն կառուցել: 1991-ին բոլոր գործողությունները ոնց որ հատուկ ուղղված էին նրան, որ մենք հզոր պետություն չկառուցենք: Ցավոք, մենք այսօր չունենք էլիտա՝ և՛ պետական ասպարեզում, և՛ տնտեսական, և՛ մշակութային հարցերում: Մեր, այսպես կոչված, էլիտայի ճնշող մեծամասնությունը կեղծավոր է և անունակ, մենք չունենք նաև 21-րդ դարում պահանջվող էլիտայի հատկանիշները: Սա է նաև պատճառը, որ չենք կարող մրցունակ պետություն կառուցել, որովհետև մրցունակ պետություն կարող է կառուցել միայն մրցունակ էլիտան:

– Սա՞ է պատճառը, որ կրճատվում են ներդրումները կամ չեն կատարվում, այսինքն՝ դրսի ներդրողի համա՞ր էլ անհասկանալի է, թե ինչ պետություն են ուզում ունենալ ՀՀ-ում:

– Այո, անպայման: Այդ փաստարկը ճիշտ է: Եթե մենք չենք ասում, թե ինչ պետություն ենք կառուցում, դա ուղղակի խփում է ներդրումներին: Բայց կան նաև երևան եկած այլ հանգամանքներ, որոնք խոչընդոտում են ներդրումներին: Դա այն է, որ մենք անընդհատ մեջբերում ենք «հեղափոխություն» բառը: Հեղափոխության մասին անընդհատ խոսելն ու կրկնելը հականերդրումային քայլ է, որովհետև իրեն հարգող ոչ մի ներդրող չի մտնի մի պետություն, որտեղ շատ է արծարծվում «հեղափոխություն» տերմինը: Մյուսը՝ սև-սպիտակ բաժանումն է. ո՞վ էր այդ «խելոքը», որ այս եզրույթը մտցրեց շրջանառության մեջ:

Պատկերացրեք՝ լուրջ ներդրողը կմտնի՞ մի տեղ, որտեղ մարդն այսօր կարող է լինել «սպիտակ», վաղը՝ «սև»: Ինքը խելքը հացի հե՞տ է կերել, որ իր լուրջ ներդրումներն ուղղակի վտանգի: Կրկնում եմ՝ 1991-ից այդ անլրջությունը մեզ մոտ տարբեր ասպարեզներում կա: 1991-ի օրինակով կադրային ջարդը նույնպես խփում է ներդրումներին, որովհետև ներդրողը տեսնում է, որ պետական կադրերի պահով անկայուն վիճակ է: Ներդրումները սիրում են կայունություն, տեսլական, եթե դա չկա, ի՞նչ ներդրումների մասին է խոսքը:

– Վարչապետ Փաշինյանը տնտեսական հեղափոխության մասին էլ է շատ խոսել, Դուք որպես մասնագետ՝ դա տեսնո՞ւմ եք:

– Ես չգիտեմ՝ ինչ է նշանակում՝ տնտեսական հեղափոխություն, այդ բառը պետք է մոռանալ: Ուրիշ բան, որ ասենք՝ ուզում ենք թռիչքային զարգացում: Հիմա Սինգապուրը կամ Չինաստանը, որ թռիչքային զարգանում են, ասում են, թե իրենց մոտ տնտեսական հեղափոխությո՞ւն է: Նրանք տևական ժամանակ սրընթաց զարգանում են, բայց «տնտեսական հեղափոխություն» բառակապակցությունը չեն օգտագործում: Պատճառն այն է, որ «հեղափոխություն» նշանակում է՝ նախորդ համակարգի ջարդում, նորի ստեղծում: Երբ այդ բառը կա, ո՞վ է ներդրում անելու:

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan