Այսօր՝ 28 մարտի 2024թ., 00:00
Զույգերը, որոնք միասին ալկոհոլ են խմում, ավելի երկար են ապրում միասին Ցուցարարները գոմաղբ են թափել ամերիկացի պաշտոնյաների տների մոտ Պեսկովը պատմել է «Крокус»-ում տեղի ունեցած ահաբեկչությունից հետո Պուտինի անցկացրած անքուն գիշերվա մասին «Լյուկի կափարիչ» փոխելը՝ լուրի թեմա․ Քաղաքացիները ծաղրում են թաղապետարանին Արթուր Աբրահամ․ Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր Օրվա խորհուրդ Փաշինյանը զարմացել է, որ ժողովուրդն այսքան տարի իրենց հանդուրժում է. «Հրապարակ» Սրանք անցան պլան Բ-ին. Գառնիկ Դանիելյան ՀՀ-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպումը որևէ երրորդ կողմի դեմ ուղղված չէ և չէր էլ կարող լինել. ՀՀ ԱԳՆ-ն՝ Ադրբեջանի հայտարարություններին «Ամիօ բանկ»-ը վերաբրենդավորումից հետո լծվել է ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց հարկադիր սնանկացման գործընթացին Օրենքի խախտմամբ աշխատանքից ազատվածներին նախարարությունները 436 մլն դրամ հարկադիր պարապուրդի գումար են վճարել Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով բեռնատարների համար, դժվարանցանելի՝ մյուս տեսակի տրանսպորտային միջոցների Ոսկերչության ոլորտի կասկածելի աճը շարունակում է «բարձր տնտեսական աճ» ապահովել Զախարովան՝ Ուկրաինային ադրբեջանական զենք մատակարարելու մասին՝ նման տեղեկությունները մանրակրկիտ ստուգվում են Իշխանությունների՝ ամեն ինչ օպտիմալացնելու ու կրճատելու սեւեռումը հասել է Դիլիջան Տարածքներ զիջելը դե ֆակտո տարածքային փոփոխությունների է հանգեցնում․ Գևորգ Դանիելյան Մահացել է Արարատ Զուրաբյանի դուստրը Ինչու չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ Նախկին ԱԱԾ-ականները՝ Զվարթնոցից ռուս սահմանապահներին հանելու մասին «Ճակատագրական չաթը». ինչո՞ւ են հրաժարական տվել 4 դատավորները Թալիբները նախատեսում են քարկոծելով մահապատժի ենթարկել կանանց դավաճանության համար Հետազոտողները վերծանել են ացտեկների տեքստերը, որոնք պատմում են մայրաքաղաքի հիմնադրման և իսպանացիների ներխուժման մասին Գիտնականները արհեստական բանականության կիրառմամբ բարելավել են գարեջրի համը Իտալական լճում «առաջադեմ տեխնոլոգիաներով» կառուցված հնագույն նավակներ են հայտնաբերվել Մենք «Զանգեզուրի միջանցք» տերմինը չենք օգտագործում, այլ` երթուղի, որը Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները ՀՀ-ի Սյունիքի մարզով կապում է Նախիջևանի հետ․ Զախարովա Թիվ 130 դպրոցի՝ յուրացումների մեջ մեղադրվող տնօրենն ազատվեց աշխատանքից 29-ամյա երիտասարդը կալանավորվել է դանակով համաքաղաքացու սպանության փորձի և վերջինիս փեսային մարմնական վնասվածքներ հասցնելու մեղադրանքով Փնտրելու կարիք չկա, այդ մարդիկ Տավուշում սպասում են ձեզ. Գառնիկ Դանիելյանը՝ Ալեն Սիմոնյանին 153 մլն ռուբլի. ՌԴ-ում բանկի փոխնախագահին թալանել են սեփական բանկում Ոստիկանության պաշտոնատար անձ կաշառք է ստացել ապօրինի հատված փայտանյութի տեղափոխման դիմաց Crocus City Hall-ը գրավադրվել է Գազպրոմբանկում Ծեծկռտուք Արարատի մարզում՝ համայնքապետարանի աշխատակիցների մասնակցությամբ Crocus City Hall-ը՝ ահաբեկչությունից հետո Ես ավելի լավ ֆուտբոլ եմ խաղում, քան մեր հավաքականը. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 189 Ժխտողականներ Էրդողանն ու Նեթանյահուն ամոթաբար շահարկում են ցեղասպանություն եզրույթը՝ միմյանց մեղադրելու համար․ Սասունյան Ալիևը Փաշինյանին հանդիմանել է Վարդան Օսկանյանը արցախցիների հետվերադարձի վերաբերյալ բանակցություններ է վարում Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում Արևմուտքը Փաշինյանին զգուշացնում է Կարևորը արդյունքն է, իսկ այն բացասական է. Պետրակով 2 հարկի վերանորոգման համար ծախսվել է 55 մլն դրամ, իսկ ճանապարհների վրա՝ 0 Հնագետները պատմական բնահողի նմուշներում առաջին անգամ միկրոպլաստիկ են հայտնաբերել ԱԱԾ մեկուսարանը կփակվի, նոր ՔԿՀ է ստեղծվում Ավելի ու ավելի ենք մոտենում այն կետին, որտեղ կործանարար քաոսն անխուսափելի է․․․ Մհեր Մելքոնյան Մահացել է Արթուր Աբրահամի հայրը Ներքին խմբում գրված հայհոյանքները հավանելու դնելու համար դատավորը հեռացավ համակարգից Կտրականապես դեմ ենք Կոնսերվատորիան այլ ԲՈւՀ-ի հետ միավորելուն. ԿԳՄՍՆ-ին դիմում է փոխանցվել «Զանգեր»-ի մոտակայքում ձյան և մերկասառույցի պատճառով բեռնատարներ էին արգելափակվել, օգնության են հասել փրկարարները Crocus City Hall-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության գործով ձերբակալվածների ցուցմունքները հաստատել են ուկրաինական հետքը Թուրքական լրատվամիջոցները մանրամասներ են հայտնել «Crocus»-ի ահաբեկչության մեջ մեղադրվողների՝ Ստամբուլում գտնվելու մասին Արդյոք Գուրգեն Արսենյանը վայր կդնի մանդատը Լեմկինի ինստիտուտը հանրությանը կոչ է արել համոզել Ալիևի ռեժիմին ազատ արձակել հայ ռազմագերիներին «3+3» հարթակի հաջորդ հանդիպումը կարող է տեղի ունենալ այս տարի. Ռուսաստանում Իրանի դեսպան ԱԳՆ-ն ցանկանում է փոփոխություններ անել «ՀՀ պետական դրոշի մասին» օրենքում Թող ԱԱԾ-ն մի հատ էլ բացատրի՝ ինչպես է վերականգնելու պետությանը հասցված 16 մլրդ դրամի վնասը. Նազարյան Պետդեպը՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ փոխգործակցության մասին Գլխավոր դատախազությունը որոշել է պետականացնել Գրողների միության շենքը Ինչո՞ւ է Բելառուսն արգելել «Այրում» նռան գինու ներմուծումը․ ՍԱՏՄ-ն դեռ պաշտոնական գրություն չի ստացել Օրվա խորհուրդ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ․ Լարսը բաց է Արցախի հայերի վերադարձի իրավունքը, որը ճանաչվել է Միջազգային դատարանի կողմից, այսօր ոտնահարվում է․ ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան Սիրելի Տոյվո Կլաար, Ադրբեջանը պատրաստվում է Հայաստանի դեմ նոր ագրեսիայի. Տիգրան Բալայան Պրիմատների ուղղահայաց քայլքը զարգացել է երեք փուլով. հետազոտություն Երկար մազերով կանայք ավելի հաճախ են սեքսով զբաղվում Մոսկվայում դատարանը կալանավորել է Crocus City Hall-ի գործով 8-րդ մեղադրյալին Բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում. Պեսկով Բլոգերին 7 հոգով գցում են ասֆալտին․ Սամսոնյանի, Սաղաթելյանի ձերբակալությունը ձեր արածը ջուրը գցեց Վիճաբանությունն ավարտվել է երկու անձի դանակահարությամբ, 29-ամյա երիտասարդը ձերբակալվել է Բոլորը լուռ հետևում են Փաշինյանի ձեռքին ՀՀ նախագահի պաշտոնական էջից հեռացվել է «Արցախի Հանրապետություն» բաժինը. ԱԺ պատգամավոր Արծվաշենցիներից ստորագրություններ և փաստաթղթեր են հավաքում Դատարանն անվավեր է ճանաչել Բրսյուսովի համալսարանի պրոռեկտոր Ցոլակ Ակոպյանին աշխատանքից ազատելու հրամանը Հայաստանի իշխանությունները չեն գնացել ՌԴ դեսպանատուն, չեն ցավակցել Միայն Թումանյան փողոցում հատվելու է շուրջ 160 ծառ «Հելե՛ք ոտքի. ինչ արել եմ, Ձեզ համար եմ արել». ինչ է ասել հիվանդանոցում նռնակի պայթյունից վիրավորում ստացած Արթուր Մովսիսյանը Փաշինյանի խոստացված մեկշաբաթյա ժամկետը երեկ լրացավ Լարսի անցակետին այլընտրանքը չի կառուցվում. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 188 Ինչպես է նախօրեին ապահովվել ԱԺ-ում անվտանգությունը «Դատարկ բնակավայրում» մեր արյունն է հեղված. Բագրատ Սրբազան Կստեղծվի Սպորտի կառավարման կենտրոն. նախագիծ
Հարցում

Ֆինանսական դաշտում ռիսկերն ավելանում են. Ո՞ւր է գնում բանկային կապիտալը

Իշխանափոխությունից հետո վարկային շուկան Հայաստանում մի տեսակ շատ ակտիվ է։ Առաջին հայացքից այնպիսի տպավորություն է, որ բանկերը սպասում էին թավշյա հեղափոխությանն ու Նիկոլ Փաշինյանի վարչապետությանը, որպեսզի բացեին տրցակներն ու փողերը շաղ տային տնտեսության մեջ։ Թվում է, թե տնտեսությունն էլ իր հերթին է սկսել արագորեն կլանել այդ կապիտալը։ Բայց արի ու տես, որ այդպես չէ։

Տնտեսության իրական հատվածում իշխանափոխությունից հետո վարկային կապիտալը ոչ միայն չի ավելացել, այլև մի բան էլ նվազել է։ Խոսքը, մասնավորապես, արդյունաբերության մասին է, որտեղ վերջին մեկ տարվա ընթացքում բանկերի վարկային պորտֆելը կրճատվել է 47 մլրդ դրամով։

Ավելի լավ պատկերացնելու համար ասենք, որ այն գրեթե համարժեք է 100 մլն դոլարի։

Եթե անցած տարվա մայիսին բանկերի վարկային կապիտալը հասնում էր 533 միլիարդի, ապա իշխանափոխությունից մեկ տարի հետո այն կազմել է 486 մլրդ դրամ։ Այսինքն` նվազել է գրեթե 9-ը տոկոսով։ Ու սա շատ վատ է։ Ստացվում է, որ արդյունաբերությունը մի բան էլ կորուստներ է ունեցել վարկային շուկայի ակտիվացումից։ Փողերը դուրս են եկել տնտեսության իրական հատվածից և գնացել այլ ուղղություններով։

Վարկերը, անշուշտ, թանկ հաճույք են տնտեսության համար։ Դրանք այն գումարները չեն, որ կարող են զարգացում, առավել ևս՝ բարձր զարգացում ապահովել։ Բայց երբ չկան այլ հնարավորություններ և հատկապես ուղղակի ֆինանսական ներարկումներ, դա էլ փրկություն է տնտեսության համար։ Սակայն պարզվում է՝ տնտեսությունը վարկերից էլ է զրկված։

Իշխանափոխությունից հետո բանկերի կողմից տեղաբաշխված վարկային միջոցների առյուծի բաժինը գնացել է ոչ թե տնտեսության իրական հատված, այլ սպառողական շուկա։ Կտրուկ ավելացել են սպառողական վարկերը, որոնք մարդիկ սովորաբար վերցնում են ոչ թե տնտեսություն զարգացնելու կամ տնտեսական գործունեություն իրականացնելու համար, այլ կենցաղային խնդիրների լուծման անհրաժեշտությունից ելնելով։

Այլապես դժվար է պատկերացնել սպառողական վարկերի բարձր պահանջարկը։ Հատկապես, որ դրանք թանկ փողեր են, թերևս՝ ամենաթանկը մյուս բոլոր վարկային պրոդուկտների համեմատ։ Նույնիսկ տարօրինակ է, որ մարդիկ գնացել են սպառողական վարկերի ակտիվ ներգրավման։

Դա, անշուշտ, լավ օրից չի գալիս։ Հավանաբար այլ հնարավորություններ չունենալով՝ մարդիկ ստիպված են եղել դիմել վարկերի օգնությանը։ Ու գուցե ՝ոչ միայն առօրյա խնդիրները լուծելու համար։ Որ Հայաստանում քիչ չեն այն քաղաքացիները, ովքեր նոր վարկեր են վերցնում նախորդները մարելու նպատակով, վաղուց հայտնի իրողություն է։

Այնպես չէ, որ իշխանափոխությունից հետո հասարակության եկամուտներն այնքան են ավելացել, որ այլևս նման խնդիր չկա։ Ընդհակառակը` սոցիալական իրավիճակը երկրում մի բան էլ վատացել է։ Ու հավանաբար նաև դա է սպառողական վարկերի արագ ավելացման պատճառներից մեկը։

Իշխանափոխությունից գրեթե 15 ամիս հետո հասարակության սոցիալապես աղքատ հատվածը շարունակում է վայելել իր աղքատությունը։ Որքան էլ Նիկոլ Փաշինյանն ու կառավարության անդամները խոսեն աշխատավարձերի ու սոցիալական այլ վճարների ավելացումից, իրական կյանքում փոփոխությունները նկատելի չեն։ Իսկ երբ մարդկանց եկամուտները չեն բավարարում անհրաժեշտ ծախսերը հոգալու համար, նրանք ստիպված են այլ ելքեր փնտրել։ Թե հետո ինչ կլինի՝ այլ հարց է։

Բնավ զարմանալի չէ, որ այսօր շատ ու շատ քաղաքացիներ կքած են վարկերի ծանրության տակ և չեն կարողանում կատարել ստանձնած պարտավորությունները։ Ոչ վաղ անցյալում, երբ հեղափոխության առաջնորդն ընտրվեց վարչապետ, վարկային համաներում հայտարարեց։ Սա, թերևս, այն քիչ խոստումներից մեկն է, որը Նիկոլ Փաշինյանը կատարել է։ Այդ քայլով ներվեց ավելի քան 12 մլրդ դրամի վարկային տույժ ու տուգանք։ Մեծ թվով վարկառուներ ազատվեցին այդ գումարների վճարումից։ Բայց, ինչպես և սպասվում էր, իրավիճակը չփոխվեց։

Ժամկետանց վարկերի խնդիրն այսօր էլ արդիական է։ Դրանք շարունակում են ավելանալ շատ ավելի արագացված տեմպերով։ Այդպես է, որովհետև մարդկանց ծախսերը եկամուտներից առաջ են ընկել։ Սպառողական վարկերը, որոնք այսօր գուցե ինչ-որ հնարավորություն են ֆինանսավորելու այդ ծախսերը, վաղը կարող են պատուհաս դառնալ՝ ինչպես վարկառուների, այնպես էլ՝ բանկերի համար։

Այնպես որ, սպառողական վարկերի նման կտրուկ ավելացումը, որը տեղի է ունենում վերջին մեկ տարում, գնալով վտանգավոր է դառնում։ Ու դրանից պետք է զգուշանալ։

Այսօր բանկերի սպառողական վարկերի պորտֆելն անցնում է 781 մլրդ դրամի սահմանը։ Վերջին մեկ տարում այն ավելացել է 211 միլիարդով կամ ավելի քան 37 տոկոսով։

Սա բանկերի վարկային պորտֆելի ամենամեծ հատվածն է։ Եթե նախկինում արդյունաբերության ոլորտի հատկացումներն ինչ-որ առումով հավասարակշռում էին սպառողական վարկերին, երբեմն նույնիսկ գերազանցում, ապա հիմա պատկերը կտրուկ փոխվել է։ Այժմ արդեն սպառողական վարկերը շուրջ 300 մլրդ դրամով գերազանցում են արդյունաբերության մեջ բանկերի ունեցած վարկային պորտֆելը։ Այդ շեղումը տեղի է ունեցել գերազանցապես վերջին մեկ տարվա ընթացքում։

Հիմա արդեն դժվար չէ պատկերացնել, թե իշխանափոխությունից հետո բանկային կապիտալը որքանով է դարձել տնտեսության ֆինանսավորման շարժիչ ուժը, ինչպես Նիկոլ Փաշինյանն էր ասում։ Ընդհակառակը` այս թվերը ցույց են տալիս, որ բանկային կապիտալը հեռանում է տնտեսության իրական հատվածից` տեղափոխվելով սպառողական և այլ վարկային շուկաներ, որտեղ ներգրավված միջոցների վերադարձելիության ռիսկերը շատ ավելի մեծ են։

Իշխանափոխությունից հետո ընդլայնվել է բանկերի ոչ միայն՝ սպառողական, այլև՝ հիպոթեքային վարկերի պորտֆելը։ Այն անցել է 287 մլրդ դրամից։

Վերջին մեկ տարում հիպոթեքային վարկերն ավելացել են 72 մլրդ դրամով, ինչը մեծ առաջընթաց է։ Թեև աճի անգամ այդ տեմպով այն հետ է մնում սպառողական վարկերից։ Մեկ տարում հիպոթեքն ավելացել է գրեթե 34 տոկոսով։ Դրան զուգահեռ՝ մեծացել են նաև ռիսկերը` կապված հասարակության վճարունակության հետ։ Ու դեռ հարց է, թե հիպոթեքի ակտիվացումն առաջիկայում ինչ խնդիրներ կարող է ստեղծել վարկառուների և բանկերի համար։ Տնտեսական զարգացումները Հայաստանում այնպիսին չեն, որ հնարավոր լինի մոտ ապագայում ակնկալել մարդկանց վարկունակության և վճարունակության բարձրացում։

Կառավարության քայլերն այս առումով առաժմ լավատեսության հիմքեր չեն տալիս։ Իշխանափոխությունից 15 ամիս հետո սոցիալական իրավիճակը Հայաստանում նույնքան վատ է, որքան նախկինում էր։ Առաջիկա ակնկալիքները նույնպես հուսադրող չեն։ Հասարակության հիմնական մասի եկամուտների քիչ թե շատ շոշափելի ավելացում չի սպասվում։

 

168.am

Բաժանորդագրվեք Top-News.am-ին Telegram-ում

 

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan