Բթացել ենք վերջնականապե՞ս, թե՞ դեռ հույսեր կան

Եվրոպացիները մեզ վայրի ցեղերի տեղ են դնում, ասելով, թե ընտրությունները շատ լավ են անցել: Իհարկե, եթե քվեատուփը չենք գողանում, այրում, հետո տեղամասում միմյանց սպանում, հետո ուտում, արդեն իսկ լավ է, առաջընթաց:

Այսպես մտածում են եվրոպացիները, իսկ մե՞նք: Բթացել ենք վերջնականապե՞ս, թե՞ դեռ հույսեր կան: Իսկ գուցե թքած ունենք մեր երկրի վրա եւ կողքից նայում ենք, թե երբ է փլուզվելու վերջնականապես:

Եթե չենք բթացել, եթե թքած չունենք մեր երկրի վրա, ապա ինչպես ենք կարողանում այսքան հանգիստ ընդունել այս մեծ խայտառակությունը, այս մեծ խաբեությունը: Մեկ միլիոն վեց հարյուր հազար ընտրող: Ասենք եւ անցնենք առա՞ջ: Մոռացե՞լ ենք, թե ինչու փլուզվեց ԽՍՀՄ-ը: Փլուզվեց սուտ եւ կեղծ թվերից, վիճակագրությունից, ձեւական ընտրություններից, համատարած թալանից եւ գողությունից:

Եթե մենք մոռացանք ապրիլյան զոհերին, մոռացանք Հաց բերողին, ապա ԽՍՀՄ-ի փլուզման պատճառները հաստատ մոռացած կլինենք: Եթե մոռացած չլինենինք, ապա, այսպես կոչված, ընտրություններից հետո ԿԸՀ-ն չէր հայտարարի, թե ընտրություններին 1,6 մլն մարդ է մասնակցել: Երբ նման թիվ ես հայտարարում, երկիրը դատապարտում ես աղքատության եւ հետընթացի: Այլ կերպ չի կարող լինել: Ստի եւ կեղծիքի վրա հիմնված իշխանությունը չի կարող առաջընթաց ապահովել:

Հիմա անդրադառնանք մասնակցության թվին: 1991թ. Հայաստանում ապրում էր մոտ 3 մլն 600 հազար մարդ: 1991թ. սեպտեմբերի 21-ին կայացած հանրաքվեի ժամանակ ընտրելու իրավունք ուներ 2 մլն 164 հազար մարդ: Հանրաքվեին մասնակցել է քվեարկելու իրավունք ունեցողների 95,4 տոկոսը՝ մոտ 2 մլն 57 հազար մարդ:

1995թ. Խորհրդարանական ընտրություններում քվեարկողների թիվը կազմել է 1 միլիոն 183 հազար մարդ:

1999թ. Խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ քվեարկողների թիվն արդեն եղել է 1 մլն. 137 հազար մարդ:

2003 թ. Խորհրդարանական ընտրություններում քվեարկել է 1 միլիոն 188 հազար 256 մարդ՝ մոտ 50 հազարով ավելի շատ:

Նվազել է բնակչությունը, նվազել է ընտրողների թիվը: Ամեն ինչ տրամաբանական է: Չի կարող ընտրողների թիվն աճել, քվեարկողների թիվն աճել, երբ բնակչության թիվը նվազում է:

2003-ից հետո ընտրողների թիվը կամ բնակչության թիվը նվազել եւ նվազել է: Հատկապես արտագաղթի ալիքն ավելացավ 2008 թվականից: Բայց արդեն սկսվեցին անոմալ երեւույթները: Բնակչությունը նվազում էր, իսկ ընտրողների եւ քվեարկածների թիվն աճում: Այս աճի հետ միասին ընկնում էր բնակչության կենսամակարդակը: Սա եւս օրինաչափ է: Ստի վրա հենված երկրում չի կարող առաջընթաց լինել:

2012 թ. Խորհրդարանական ընտրություններում ընտրողների թիվը կազմել է 1 միլիոն 572 հազար 518 մարդ, իսկ 2017թ.՝ 1 միլիոն 575 հազար 382 մարդ:

Պաշտոնական թվերով վերջին հինգ տարվա ընթացքում Հայաստանից արտագաղթել է մոտ 250 հազար մարդ, բայց, արի ու տես, որ ընտրողների թիվը ոչ միայն չի պակասել, այլ ավելացել է մոտ երեք հազարով:

Տեսեք, թե ցնորքը, խելագարությունն ուր է հասել: Նույնիսկ պաշտոնական տվյալներով 1999թ. մինչ օրս Հայաստանից արտագաղթել է ավելի քան 600 հազար մարդ, բայց մեզ համոզում են, թե ընտրողների թիվն աճել է 500 հազարով:1991թ. ընտրելու իրավունք ուներ 2 մլն 164 հազար մարդ, իսկ հիմա՝ 2,5 միլիոն: Ինչ է սա, եթե ոչ կոլեկտիվ խելագարություն: Մենք տեսնում ենք այս ամենը, բայց չենք տեսնում, եթե տեսնեինք ազգովի կծիծաղեինք եւ նման թիվ հրապարակողների հետ կվարվեինք  համապատասխան ձեւով: Իսկ հիմա մենք ձեւացնում ենք, թե ամեն ինչ նորմալ է եւ ոչ մի տարօրինակ բան չի կատարվել:

Ամենաակտիվ մասնակցության դեպքում, ընտրողների թիվը չէր կարող գերազանցել մեկ միլիոնը կամ մեկ միլիոն հարյուր հազարը: Մենք գործ ունենք մեծ եւ ազգակործան խաբեության հետ: Մեզ ծանր ժամանակներ են սպասվում: Տնտեսության անկումը շարունակվելու է, արտագաղթը նույնպես: Աղքատների թիվն ավելանալու է: Ավելանալու է նաեւ բարոյալքումը: Աճելու է հանցագործությունների թիվը: Այսպես է լինելու, քանի դեռ ուշքի չենք եկել, քանի դեռ վատ դերասաններն իրենց ընդդիմադիր են ներկայացնում, իսկ նրանց հավատացողներ են լինում, քանի դեռ չենք կանգնեցրել այս խայտառակ գործընթացը, քանի դեռ չենք հասկացել, թե ինչ է պետությունը:

Գագիկ Մարտիրոսյան