Հայ երիտասարդն ընդդիմության կողքին է, բայց մտածում է արտագաղթի մասին
Երեւանում, Գյումրիում, Վանաձորում երիտասարդները հիմնականում գործազուրկ են: Նույն պատկերն է նաեւ երկրի մյուս փոքր ու մեծ քաղաքներում: Առավել ծանր է գյումրեցի երիտասարդի վիճակը: Այս քաղաքում պաշտոնական տվյալներով երկու հոգուց մեկը գործազուրկ է:
Ազգային վիճակագրական ծառայության պաշտոնական տեղեկատվության համաձայն՝ աշխատանք չունեցողների 27 տոկոսը 16-30 տարեկան անձինք են: Երեւանցի, եւ հատկապես գյումրեցի եւ վանաձորցի երիտասարդները չեն թաքցնում, որ մտածում են արտագաղթի մասին: Սա մի կողմից զանգվածային փսիխոզ է՝ մեկը մեկին նայելով ուզում է արտագաղթի, մյուս կողմից երիտասարդը ուզում է արժանապատիվ գործ գտնել, եւ բախվում է պատնեշների:
Մեզ հետ զրույցում երիտասարդները նշում են, թե խնդիրը ոչ միայն այն է, որ աշխատանք չկա, այլ՝ առաջարկվող աշխատանքի դիմաց քիչ է վճարվում:
«Գործատուները հիմնականում միլիոնատերեր են, ամեն օր հսկայական եկամուտ ունեն, բայց մեզ ամոթալի աշխատավարձ են առաջարկում՝ 60, 70,լավագույն դեպքում 110 հազար դրամ՝ ծանր, տասժամյա աշխատանքի դիմաց»,- մեզ հետ զրույցում ասաց երեւանցի 28-ամյա Զորիկը:
«45-50 հազար դրամով երիտասարդը չի կարողանա ընտանիք պահել, իսկ Գյումրիում շատ քիչ են գործատուները, ովքեր գործում են աշխատանքային օրենսգրքի համաձայն, եւ բնականաբար, այս դեպքում երիտասարդը գերադասում է Գյումրիից հեռանալ»,- ասում է գյումրեցի 25-ամյա Կարենը, որը վերջերս է հրաժարվել նվազագույն աշխատավարձով աշխատելուց: Պատրաստվում է գարնանը արտագնա աշխատանքի մեկնել: Ի դեպ, համաձայն «Գյումրիի երիտասարդության իրավիճակի վերլուծություն» զեկույցի, գյումրեցի երիտասարդների 40 տոկոսը ցանկանում է հեռանալ երկրից՝ հենց գործազրկության պատճառով:
«Ես արդեն կորցրել եմ հավատս, որ մի օր Հայաստանում իրավիճակը կլավանա: Ամեն տարի գնում եմ Ռուսաստան,մի քանի ամսով գալիս ընտանիքիս մոտ: Որոշել եմ արդեն ընտանիքով հեռանալ: Սերժ Սարգսյանը կարծես չի ուզում հեռանալ, իսկ եթե փոփոխություն չլինի վիճակն ավելի է վատանալու»,- ասում է իջեւանցի 27-ամյա Վահագնը, որն արդեն ընտանիք եւ երկու երեխա ունի:
Ի դեպ, Հայաստանում, ըստ պաշտոնական վիճակագրության երիտասարդների 25 տոկոսը զբաղված է մեծածախ ու մանրածախ առեւտրով, 13 տոկոսը՝ կրթության ոլորտում, 11 տոկոսը՝ քաղաքացիական հասարակության ոլորտում: Հարցվածների 61 տոկոսն ունի մասնագիտական կրթություն, սակայն 54 տոկոսը նշել են, որ իրենց մասնագիտությամբ չեն աշխատում, քանի որ մասնագիտությանը համապատասխան աշխատանք չեն կարողացել գտնել:
Հայաստանում թիվ մեկ խնդիրը երիտասարդների համար գործազրկությունն է: Ցավալի է, բայց փաստ, որ հայաստանցի երիտասարդները հոռետես են: Նրանք հույս չունեն, որ դրական փոփոխություն կլինի: Երբ մեր զրուցակիցներից մեկին ասացինք, թե ինչպես Վրաստանում փոփոխություն եղավ, մեզ մոտ էլ կլինի, երեւանցի 25-ամյա Արմանը ձեռքը թափ տվեց եւ ասաց՝ վրացիներն ազգային արժանապատվություն ունեն, իսկ մենք դա չունենք:
Իսկ ինչ սպասելիքներ ունեն երիտասարդները խորհրդարանական ընտրություններից: Զրուցեցինք տարբեր զբաղմունքի տեր եւ գործազուրկ երիտասարդների հետ: Երեւանցի երիտասարդների մոտ կեսը,կարծես սպասելիքներ չունի: Մի քանի հոգի խոստովանեց, որ «փող բռնելու» առիթ է, «փող կկպցնենք ու կթռնենք երկրից»: Ինքն իրենից գոհ ասաց 28-ամյա Լեւոնը: Նա անգամ անկեղծացավ. «Արդեն իսկ մի քանի ՀՀԿ-ական թեկնածուներ փող են առաջարկել բնակչությանը բաժանելու համար: Մի փոքր մասը կբաժանեմ, մի մասն էլ իբր կբաժանեմ: Բացի այդ, ամեն ձայնի համար էլ ինձ հինգ հազար են խոստացել»,- անկեղծացավ նա, հրաժարվելով տալ առատաձեռն թեկնածուի անունը:
«Մեր վիճակը էս ընտրություններից հետո ավելի կվատանա, եթե իշխանությունը չփոխվի: Էսքան տարի մեր համար բան չեն արել, ոչ մի լավ բան: Ես 5 տարի է ուրիշ երկիր եմ գնում աշխատելու, որտեղ երիտասարդների համար լավ պայմաններ կան»- ասում է գյումրեցի Գոռը:
Իշխանությունների վարած դաժան քաղաքականությունը, համենայն դեպս, չի ընկճում երիտասարդներին: Շատ են նրանք, ովքեր հավատում են, որ հնարավոր է փոխել իշխանությունը եւ փոխելկյանքի որակը:
Ակնհայտ է մի բան. Երիտասարդները ՀՀԿ-ին չեն վստահում եւ ցանկանում են փոփոխություններ տեսնել: Նրանք ուզում են գտնել այն ուժին, որը կիրականացնի այդ փոփոխությունները:
Դավիթ Գասպարյան