Այսօր՝ 29 մարտի 2024թ., 00:00
Տաջիկստանում 9 մարդ է ձերբակալվել Crocus City Hall-ի գործով Իլոն Մասկը բաժանորդագրվել է դեպրեսիան բուժել խոստացող օգտահաշվին Արտասահմանյան ընկերությունների վնասները ռուսական շուկայից հեռանալուց հետո գերազանցել են 107 միլիարդ դոլարը Քրեական հեղինակություն Շաքրո Մոլոդոյն ազատ է արձակվել Կրասնոդարի գաղութից Մոսկվայում բացահայտվել է ադրբեջանցու ձեռքով 23 տարի առաջ կատարված սպանությունը Միջազգային պահանջ է՝ սահմանի որոշման ցանկացած գործընթաց որևէ ուժ չունի, եթե մարդկանց բնականոն կյանքը խաթարվում է. Թաթոյան Հույսի նշան՝ կոտրված սերնդի համար. Ֆրանսիայի դեսպանը հանդիպել և շնորհավորել է արցախցի ուսանողուհուն ՌԴ-ի հետ կապերը խզելու դեպքում Հայաստանը կկորցնի արժեքը Եվրամիության աչքում. ռուս քաղաքագետ Առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության. ապրիլի 1-ից կսահմանվի 200 եվրո և 31 կգ «Ավտովազ»-ը սկսել է Lada-ի արտադրությունն Ադրբեջանում Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն անխոցելի դարձնելու համար Բաղմանյանի դեմ ցուցմունք տվողը մեկ միլիոն դոլար պարտք է բանկին Լավրով. Պուտինին զարմացրել է Ղարաբաղը Ադրբեջանի մաս ճանաչելու Փաշինյանի որոշումը Լևոն Քոչարյանի անունից կեղծ հայտարարություններ են տարածվում Բաղանիսցիները զայրացած են. «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորներն այցելել են Տավուշ Լավրով. ԵՄ առաքելությունը Հայաստանում վերածվում է ՆԱՏՕ-ի առաքելության Արցախի հանձնումը միայն սկիզբ էր. ՀՅԴ Պատգամավորներից մինչև ՊԵԿ օպերլիազորներ․ թանկարժեք ժամացույց հայտարարագրած պաշտոնյաները Վիճաբանություն և ծեծկռտուք Երևանում.վիճաբանության մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են․ կա վիրավոր Հայաստանի ղեկավարությունը միտումնավոր փորձում է փչացնել հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ. Լավրով Եվրոպական արժեքները կրելով հանդերձ չպետք է Ռուսաստանին թշնամի դարձնենք, իսկ Իրանն էլ մեր հզոր հարեւանն է․ Արամ Մանուկյան Նյարդաբանները ուղեղում մի մեխանիզմ են հայտնաբերել, որը վերահսկում է երաժշտության տակ պարելու ցանկությունը ԱՄՆ առաջին տիկինը երեխաների համար գիրք է գրել իր կատվի մասին Եվրոպայում 11-ից 15 տարեկան գրեթե յուրաքանչյուր վեցերորդ երեխան կիբերհարձակման է ենթարկվում ԱՄՆ-ն 2024 թ. 228 մլն դոլար է հատկացրել Բալթյան երկրներին պաշտպանության համար Ուկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակ Չեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. Սաղաթելյան Ապացույցներ են ձեռք բերվել, որ «Կրոկուս Սիթի Հոլ»-ի ահաբեկիչները կապ ունեն ուկրաինացի ազգայնականների հետ. ՌԴ Քննչական կոմիտե Կոռուպցիան այսօր իր սարդոստայնով տարածված է ամեն տեղ Երևանում թալանել են հայտնի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակել են 5 մլն 500 հազար դրամի բջջային հեռախոս Crocus City Hall-ում ահաբեկչություն իրականացնողները եղել են թմրամիջոցների կամ հոգեմետ նյութերի ազդեցության տակ Հայաստանն աշխարհի աչքի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա ԼՂՀ-ն «լուծարելու» փաստաթուղթն անօրինական էր, բայց դա հայրենակիցներին փրկելու միակ միջոցն էր․ Շահրամանյան Մանիպուլյացիա․ Կառավարությունը հարկատուների գումարները տվեց «Վեոլիա Ջուր»-ին, որ հարկատուների համար ջուրը չթանկանա Մեծ Պահք. Ավագ հինգշաբթի. Արարիչը ստեղծեց ձկներին ու թռչուններին ՀՀ-ն 300 հազար դոլարի օգնություն կտրամադրի Ճապոնիային երկրաշարժից տուժածների հումանիտար կարիքների բավարարման համար Հայկ Մարությանը կուսակցություն է հիմնում Արցախը երբևէ Հայաստանի համար վտանգ չի եղել, դա մանիպուլյացիա է իշխանությունը պահելու համար. Արցախի ԱԺ պատգամավորը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին Ցելոֆանե տոպրակները չհանվեցին, այլ թանկացան. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 190 ՔՊ-ականներն այլեւս առաջվանը չեն. նրանց սիրտը վախ է ընկել 92 մլն եվրո․ կառավարությունը դարձյալ վարկ է վերցնում Որքան են վճարել Հրաչուհի Ութմազյանին ու Համլետ Առաքելյանին՝ «Օսկար» մրցանակաբաշխությունը մեկնաբանելու համար Տավուշի հարցով իշխանությունը պահեստային տարբերակներ է նախատեսել Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովում քաոս է ՔԿ-ն մտել է դատարան և Մանվել Գրիգորյանի դատավոր դստերը օգնականի վերաբերյալ հարցեր է տվել Սեփական կամքով որոշել է հանձնել Տավուշի բնակավայրերը ՆԳ նախարարը քաղաքական լուրջ վրիպում է թույլ տվել Գուրգեն Արսենյանը ՔՊ-ից նեղացած է 15-օրյա ժամկետում տուգանքը վճարելու դեպքում կկիրառվի 30 տոկոսի նվազեցում. ՆԳՆ Զույգերը, որոնք միասին ալկոհոլ են խմում, ավելի երկար են ապրում միասին Ցուցարարները գոմաղբ են թափել ամերիկացի պաշտոնյաների տների մոտ Պեսկովը պատմել է «Крокус»-ում տեղի ունեցած ահաբեկչությունից հետո Պուտինի անցկացրած անքուն գիշերվա մասին «Լյուկի կափարիչ» փոխելը՝ լուրի թեմա․ Քաղաքացիները ծաղրում են թաղապետարանին Արթուր Աբրահամ․ Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում Պատվավոր հյուպատոսների տրանսպորտային միջոցներին հատկացվելու են «H» տառը պարունակող կարմիր հիմնագույնի համարանիշեր Օրվա խորհուրդ Փաշինյանը զարմացել է, որ ժողովուրդն այսքան տարի իրենց հանդուրժում է. «Հրապարակ» Սրանք անցան պլան Բ-ին. Գառնիկ Դանիելյան ՀՀ-ԵՄ-ԱՄՆ հանդիպումը որևէ երրորդ կողմի դեմ ուղղված չէ և չէր էլ կարող լինել. ՀՀ ԱԳՆ-ն՝ Ադրբեջանի հայտարարություններին «Ամիօ բանկ»-ը վերաբրենդավորումից հետո լծվել է ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց հարկադիր սնանկացման գործընթացին Օրենքի խախտմամբ աշխատանքից ազատվածներին նախարարությունները 436 մլն դրամ հարկադիր պարապուրդի գումար են վճարել Վարդենյաց լեռնանցքը փակ է կցորդիչով բեռնատարների համար, դժվարանցանելի՝ մյուս տեսակի տրանսպորտային միջոցների Ոսկերչության ոլորտի կասկածելի աճը շարունակում է «բարձր տնտեսական աճ» ապահովել Զախարովան՝ Ուկրաինային ադրբեջանական զենք մատակարարելու մասին՝ նման տեղեկությունները մանրակրկիտ ստուգվում են Իշխանությունների՝ ամեն ինչ օպտիմալացնելու ու կրճատելու սեւեռումը հասել է Դիլիջան Տարածքներ զիջելը դե ֆակտո տարածքային փոփոխությունների է հանգեցնում․ Գևորգ Դանիելյան Մահացել է Արարատ Զուրաբյանի դուստրը Ինչու չի կազմակերպվել Վրաստանի վարչապետի հանդիպումը Կաթողիկոսի հետ Նախկին ԱԱԾ-ականները՝ Զվարթնոցից ռուս սահմանապահներին հանելու մասին «Ճակատագրական չաթը». ինչո՞ւ են հրաժարական տվել 4 դատավորները Թալիբները նախատեսում են քարկոծելով մահապատժի ենթարկել կանանց դավաճանության համար Հետազոտողները վերծանել են ացտեկների տեքստերը, որոնք պատմում են մայրաքաղաքի հիմնադրման և իսպանացիների ներխուժման մասին Գիտնականները արհեստական բանականության կիրառմամբ բարելավել են գարեջրի համը Իտալական լճում «առաջադեմ տեխնոլոգիաներով» կառուցված հնագույն նավակներ են հայտնաբերվել Մենք «Զանգեզուրի միջանցք» տերմինը չենք օգտագործում, այլ` երթուղի, որը Ադրբեջանի արևմտյան շրջանները ՀՀ-ի Սյունիքի մարզով կապում է Նախիջևանի հետ․ Զախարովա Թիվ 130 դպրոցի՝ յուրացումների մեջ մեղադրվող տնօրենն ազատվեց աշխատանքից 29-ամյա երիտասարդը կալանավորվել է դանակով համաքաղաքացու սպանության փորձի և վերջինիս փեսային մարմնական վնասվածքներ հասցնելու մեղադրանքով Փնտրելու կարիք չկա, այդ մարդիկ Տավուշում սպասում են ձեզ. Գառնիկ Դանիելյանը՝ Ալեն Սիմոնյանին 153 մլն ռուբլի. ՌԴ-ում բանկի փոխնախագահին թալանել են սեփական բանկում Ոստիկանության պաշտոնատար անձ կաշառք է ստացել ապօրինի հատված փայտանյութի տեղափոխման դիմաց
Հարցում

Փոքրիկների բոլոր հույզերն ազդում են խոսքի զարգացման վրա

Ուշացած կամ դժվար արտաբերվող խոսք, կակազություն, ոչ հստակ արտասանություն, առանձին հնչյունների արտասանության հետ կապված բարդություններ, այդ բոլոր թերությունները երեխաները բավականին հաճախ են ունենում։ Երբեմն դրանք կենսաբանական պատճառներ ունեն՝ քիմքի սխալ կառուցվածք, կաթվածահարության որոշ տեսակներ, բայց ավելի հաճախ բացատրվում են երեխայի հոգեվիճակով։ Խոսքի զարգացումը շատ բարդ գործընթաց է և կախված է մի շարք հոգեբանական պայմաններից։ Ամենից հաճախ դրանք այն հանգամանքներն են, որոնք երեխաներին դրդում են պահպանել իրենց մանկական սովորությունները։

Գոյություն ունեն հազարավոր իրադրություններ, երբ մանկամտությունն ուժեղանում է, երբ անհանգստությունն ու տագնապը տառապանք են պատճառում երեխաներին։ Եվ եթե երեխայի խոսքում առաջ եկած արտասանական թերությունները հենց այդ պատճառների հետևանք են, ապա ավելի հաճախ դա լոկ սկիզբն է մի ամբողջ շարք ավելի լուրջ նշանների, որոնք իրենց զգացնել կտան ավելի ուշ։

Մայքլ Ռ.–ն կակազել սկսեց 4,5 տարեկանից։ Նա շատ աշխույժ, շարժուն երեխա էր։ Բայց ավելի վաղ նրա մոտ ի հայտ եկավ նյարդային լարվածության երեք ախտանշան, ջղաձգվում էին դիմային մկանները, հաճախ ինչ-որ բան նրան տագնապ էր պատճառում, երևան էին գալիս ոչ կամածին ինչ-որ շարժումներ։ Տղայի ծնողները խիստ ու ձևամոլ մարդիկ էին և հատկապես խստորեն պատժում էին որդուն, երբ նա վիճում ու կռվում էր կրտսեր եղբոր հետ։ Վեճերի պատճառների մասին ամեն տեսակի բացատրություններ նրանք անհամոզիչ էին համարում և կասկածի տակ էին դնում։ Որոշ ժամանակ անց Մայքլը սկսեց կակազել։ Բառերը սկզբում արագորեն դուրս էին թռչում նրա բերանից, իսկ հետո նա կարծես ''լռվում մնում էր'' որևէ վանկի վրա և, առանց շունչ առնելու, անվերջ կրկնում էր այն, ինչպես անում են կակազող կամ թերզարգացած երեխաները։

Հուզմունքը, տագնապը, սարսափը, զայրույթը՝ այս բոլոր հույզերն առաջին հերթին ազդում են խոսքի վրա, քանի որ սերտորեն կապված են շնչառական օրգանների հետ։ Եվ իսկապես, հենց որ մենք հուզվում ենք, մեր շնչառությունն արագանում է, շրթունքները, բերանն ու լեզուն չորանում են։ Այլ կերպ ասած՝ խոսքի մեխանիզմները ուղղակիորեն կապված են մեր զգացմունքների հետ։ Նույնը դիտվում է նաև երեխայի վարքում, նրա խոսքը խիստ դժվարանում է, ընդ որում՝ իր կամքից անկախ։ Որոշ դեպքերում այդ փոխադարձ կապը հատկապես արագ է ստեղծվում և հաստատվում, հենց այդ ժամանակ էլ առաջանում է կակազ։

Միանգամայն բնական է, որ երեխաները դժվարանում են «ս» տառն արտասանել, երբ նրանց կաթնատամներն ընկնում են։ Բայց ահա Քերոլ Թ.–ն շարունակում էր սվսվացնել մինչև դեռահասություն։ Նա կրտսեր դուստրն էր մի ընտանիքի, որտեղ մեծանում էին նաև չորս տղաներ, ընդ որում՝ ծնվել էր կրտսեր եղբոր լույս աշխարհ գալուց վեց տարի անց, բոլորի սիրելին էր, բոլորը նրան երես էին տալիս։ Ծնողները ոչ միայն հավանություն էին տալիս նրա մանկական վարքին, ավելին նրա հետ այնպես էին վարվում, կարծես կենդանի տիկնիկ լիներ։ Ընտանիքի անդամների ավելորդ սերը կասեցրեց նրա զարգացումը։ Դեռևս 15 տարեկանում նրա խոսքում զգացվում էին մանկականության հետքեր և կակազություն։ Քերոլը հաճախ էր նվնվում, լաց էր լինում, հիստերիկ վիճակների մեջ ընկնում և ընդհանրապես՝ նրա հոգեկան զարգացման մակարդակը շատ ավելի ցածր էր, քան իր տարիքի մյուս երեխաներինը։

Քիչ չի պատահում, որ երեխան սկսում է ուշացումով խոսել՝ շրջապատի հետ կապված պատահական հանգամանքների պատճառով։ Օրինակ, հարևանի երեխաները, որոնց հետ նա խաղում է, բառերն ավելի վատ են արտասանում, քան ինքը, և դա կարող է հանգեցնել արտասանության զարգացման մեծ դժվարությունների։

Օրինակ, չորս տարեկան մի փոքրիկ ապրում էր ուրիշ երեխաներից բացարձակապես մեկուսացած և ժամանակի մեծ մասն անցկացնում էր մոր հետ։ Մայրը բոլորովին ատամներ չուներ և չէր էլ մտածում արհեստական ատամներ դնելու մասին։ Դժվար էր հասկանալ, թե ինչ էր ասում մայրը, իսկ թե ինչ էր կրկնում երեխան՝ բացարձակապես անհնարին էր ըմբռնել։ Պատահում է նաև, որ փոքրիկի խոսքի զարգացման վրա ազդում է ավագ եղբայրը, որը, ընդհակառակը, այնքան հեշտ ու սահուն է խոսում, որ կրտսերը չի կարողանում ընդօրինակել նրան։

Կասկած չկա, որ այդ բոլոր հանգամանքները այս կամ այն կերպ կարելի է փոխել, ընդ որում՝ որքան արագ, այնքան լավ։ Նման իրադրության մեջ ավելի հեշտ է կանխել հիվանդությունը, քան հետո պայքարել նրա դեմ։ Երբեմն կակազելու և մանկամտության դեպքում բժշկի միջամտություն է պետք, որն ի վիճակի է սովորեցնել երեխային, թե ինչպես պետք է ճիշտ շնչել ու արտասանել հնչյունները։ Բայց ամենից մեծ ուշադրություն պետք է դարձնել այն հոգեբանական պայմանների վրա, որոնք երեխայի մոտ արտասանության դժվարություններ են ստեղծում։ Մի խոսքով՝ խոսքի զարգացումը պետք է դիտել որպես անձի ընդհանուր զարգացման բաղկացուցիչ մասը։


Աղբյուրը՝ Doctors.am

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan