Այսօր՝ 19 մարտի 2024թ., 00:00
105 տրիլիոն նիշով հաշվարկված Պի թիվը գերազանցում է համաշխարհային ռեկորդը Էլեկտրական Mercedes-Benz Vision EQXX-ը մեկ լիցքավորմամբ հեռավորության ռեկորդ է սահմանել Աշխարհի ամենաուժեղ ծովային ալիքը սպանել է մոտ 7000 կետ Պիտի թողնեք ռադներդ քաշեք. Աննա Մկրտչյանը՝ ՔՊ-ականներին Ինչ է քննարկվել ՔՊ խմբակցության փակ նիստում 2024-ին Ուկրաինայում հակամարտությունը կարգավորելու հիմք չկա. կա դրա տարածման վտանգ. Ֆիդան Հայտնի է Սյունիքում 4 մարդու կյանք խլած ավտովթար-հրդեհի զոհերի ինքնությունը. Վարորդը ոստիկանության աշխատակից էր Փաշինյանի հայտարարությունը Ադրբեջանի հետ պատերազմի սպառնալիքի մասին Ռուսաստանի հետ կապված չէ ՆԳՆ-ն 89 հատ թանկարժեք ժամացույց է գնել Մարտի 30-ից հայկական բանկերի մեծ մասը կդադարեցնի ռուսական «Միր» քարտերի ընդունումը ԱԺ-ն մոտ 5 միլիոն դրամ՝ օրացույցների և օրագրերի համար Ցանկացած հրեա, որը ձայն է տալիս դեմոկրատներին, ատում է Իսրայելը. Թրամփ Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը ԵՄ արտգործնախարարները վերահաստատել են իրենց աջակցությունը Հայաստանին. Ստանո ՀՀ-ի համար ըմբռնելի է էքսկլավ, անկլավների հարցն ավելի ուշ դիտարկելու մոտեցումը․ փոխվարչապետի գրասենյակ «Իմ քայլը» հիմնադրամը բարեգործականի անվան տակ կորզում է գումարներ` ապա դրանց «անմեղ» ձևով տիրանում Այդ գաղափարն առաջարկողները չունեն հետագիծ ո՛չ կրթության մեջ, ո՛չ գիտության․ Ատոմ Մխիթարյան ԱԺ-ն գումարել է իր նիստերը. օրակարգում է ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ համաձայնագրի վավերացման հարցը (տեսանյութ) ՀՀ իշխանություններն իրականում չեն պատրաստվում խզել ՌԴ-ի հետ որեւէ միջպետական պայմանագիր Քաղաքական հայտ ներկայացնելուց առաջ Կարապետյանը իրեն առնչվող հարցերի պետք է պատասխանի․ Մուրազի ՆԱՏՕ-ն ցանկանում է ադրբեջանական բանակը հասցնել դաշինքի չափանիշներին և «հասնել խաղաղության Երևանի և Բաքվի միջև» Օրվա խորհուրդ Սա զորբա, տգիտության ձեռագիր է․ պատգամավորը՝ ակադեմիական քաղաքի մասին Ինչպե՞ս և ինչո՞ւ է էլեկտրոնային դեղատոմսերի ներդրման որոշումը խախտում բժշկական գաղտնիքի իրավունքը Լյուքս դասի տիեզերական ճամփորդություններով զբաղվող ընկերությունը ուղևորներին կես միլիոն դոլարանոց ուտեստ կառաջարկի Rolls-Royce Ghost-ը «թոշակի կանցնի». նրան կփոխարինի նոր Alpina սեդանը Որքան կնստի ամեն մի ծառը Երեւան քաղաքի վրա. Բեգոյանը մանրամասներ հայտնեց Քնած մարդկանց ուղեղը հասկանում է արտաբերված բառերի իմաստը. գիտնականներ Հարի Քեյնը վնասվածք է ստացել Տավուշի նախկին մարզպետ Հովիկ Աբովյանը Հայաստանին կփոխանցի ավելի քան 608 մլն 634 հազար դրամ Նրա հետ վաղուց չեն բանակցում, այլ՝ պահանջում են. Արշակ Կարապետյանը հակադարձում է Նիկոլ Փաշինյանին Արագածոտնում ձյան առատ տեղումներ են (տեսանյութ) Ռուսական ընտրություններն ակնհայտորեն ոչ ազատ էին, ոչ արդար. Սպիտակ տուն Հռոմի պապ, Կիմ Չեն Ըն, Մադուրո. ովքեր են շնորհավորել Պուտինին Ոստիկանությունը հորդորում է կապել ամրագոտիները, այլապես՝ կտուգանեն ԵՄ Խորհուրդը կքննարկի Հայաստանին աջակցության հարցը «Ցեղասպանության հակադարձում. Արցախի հայերի իրավունքների և անվտանգ վերադարձի ապահովում» խորագրով քննարկում ԱՄՆ Կոնգրեսում Սպասվող առատ տեղումներից չբողոքեք, մեզ ջուր է պետք․ Գագիկ Սուրենյան Առանց միջազգային արդարադատության հնարավոր չէ հասնել կայուն ու տևական խաղաղության. հայտարարություն 2023-ի սեպտեմբերից Հայաստանը լքած 7 825 արցախցիներ չեն վերադարձել. նոր տվյալներ Պուտինը հայտարարել է, որ համաձայն է եղել Նավալնիի փոխանակմանը Ադրբեջանցիներն ավերել են գետավանցի ազատամարտիկների հիշատակին նվիրված հուշահամալիրը «Ֆեներբահչեի» ֆուտբոլիստների եւ «Տրաբզոնսպորի» ֆանատների բախումը (տեսանյութ) Մոլդովայում ձերբակալել են ՌԴ դեսպանատունը հրկիզելու փորձ կատարած տղամարդուն Հարբած կինը կապված սավաններով փորձել է իջնել 4-րդ հարկից, սակայն վայր է ընկել և մահացել Մարսի մակերեսին միլիարդավոր խառնարանների ձևավորման համար մեկ երկնաքար է պատասխանատու Կլիմայի ակտիվիստները խափանել են Հռոմի հայտնի մարաթոնը՝ «մահաբեր ամռան» մասին նախազգուշացնելու համար Շիրակի մարզում, Ապարանի տարածաշրջանում և Ջերմուկում ձյուն է տեղում Հնագետները հայտնաբերել են, թե որտեղ է խորտակվել 17-րդ դարում անհետացած բրիտանական լեգենդար ռազմանավը Գերմանիայի նախագահը չի շնորհավորի Պուտինին նախագահական ընտրություններում տարած հաղթանակի կապակցությամբ․ Գերմանիայի նախագահի մամուլի քարտուղար Մեդվեդևը շնորհավորել է Ռուսաստանի թշնամիներին ընտրություններում Պուտինի հաղթանակի կապակցությամբ Մարտի 20-ի հանրահավաքը որևէ առնչություն չունի արցախյան ու հայաստանյան քաղաքական ուժերի հետ. Արտակ Բեգլարյան Այսօր մենք Հայաստանի հետ խաղաղ բանակցությունների ակտիվ փուլում ենք․ Ալիև Մարտունեցիներն ընդդիմադիր պատգամավորների հետ քննարկել են անվտանգային իրավիճակը Ստոլտենբերգ. Մենք հույս ունենք Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև կայուն խաղաղության հասնել Օրվա խորհուրդ Քիրբի. Ուկրաինացիները նահանջում են պաշտպանության երկրորդ և երրորդ գիծ Արա Աբրահամյանի ներկայացուցիչը Մոսկվայի հայերի միությունում ծեծի է ենթարկել 20-ամյա երիտասարդին Ում է իրականում պատկանում Թաիրով 50/10 հասցեում գտնվող հողատարածքը. ով է զավթողը Տղամարդը կոտրել է Սյունիքի, Վայոց ձորի և Արարատի մարզերում տեղադրված բոլոր արագաչափերը Վլադիմիր Պուտինն, ըստ նախնական տվյալների, ընտրություններում ստացել է ձայների 87,68 %-ը 17-ամյա տղայի սպանության մեջ հիմնական մեղադրյալներից մեկը հայտնել է, որ դանակն իրեն փոխանցել է ընկերը․ մանրամասներ սպանության դեպքից Ռուսաստանցի թենիսիստներ Կարեն Խաչանովն ու Անդրեյ Ռուբլյովը բարեգործական հանդիպում են անցկացրել Լոս Անջելեսում Արցախից բռնի տեղահանված ընտանիքների համար Ֆերմերին երկարաժամկետ ազատազրկում է սպառնում՝ մուտանտ ոչխարներ բուծելու համար Ինչպես կարող եք կառուցել Ձեր տունը սահմանամերձ բնակավայրում ամբողջությամբ պետության ֆինանսավորմամբ. մանրամասներ (տեսանյութ) ԱՄՆ-ն Ճապոնիային է վերադարձրել Երկրորդ համաշխարհայինի ժամանակ հափշտակված 22 պատմական նմուշ Երգիչ Բրունո Մարսը Լաս Վեգասի խաղшտներից մեկին պարտք է 50 մլն դոլար Երևանի Ինֆորմատիկայի պետական քոլեջի ուսանողին սպանած անձին դատարանը կալանավորեց ՀՀ-ում օդի ջերմաստիճանը մարտի 19-ի ցերեկը կնվազի 5-7 աստիճանով, մարտի 20-22-ին նույնքան կբարձրանա ՔՊ-ի կողմից իմ նկատմամբ շատ մեծ ճնշում կար, որ պետք է քաղաքապետարանում բոլորին հանեմ, նոր մարդկանց բերեմ. Մարության 38-ամյա տղամարդը կրծքավանդակի ձախ կեսի հրազենային վնասվածքով Վանաձորի հիվանդանոց է տեղափոխվել ՌԴ-ում ընտրությունների քվեարկության վերջին օրն ավելի քան 50 մարդ է բերման ենթարկվել Պատժամիջոցները՝ Բաքվի վարչակարգը զսպող գործիք. Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան համահայկական միությունը ողջունել է Եվրախորհրդարանի բանաձևերը Ալեքսանդր Շիրվինդտի ժառանգության մասին մանրամասներ են հայտնի դարձել Ալեն Սիմոնյանն ուզում էր դառնալ քաղաքապետ և մի փոքր տխրել էր, որ չդարձավ. Մարության Ո΄չ քո հոր տարածքներն են, ո΄չ դու սուլթան ես, ո΄չ թագավոր ես, որ հիմա էլ հանձնում ես. Բագրատ Սրբազանը՝ 4 գյուղերի մասին Եթե ես չընտրվեմ, առնվազն արյունահեղություն կլինի. Թրամփ Մեր արտաքին քաղաքականության նպատակը կարծես մեր ընկերներին մեզ թշնամի դարձնելը լինի․ Լևոն Քոչարյան Բերման է ենթարկվել Մաստարայի վարչական ղեկավարը. նրա ծոցագրպանում կանեփ է հայտնաբերվել Մոսկվայի վրա թռչող ԱԹՍ–ի ոչնչացման պահը հայտնվել է համացանցում
Հարցում

Հայկական ատոմային էլեկտրակայանի ապագան անորոշ է. փորձագետ

Հայկական ատոմային էլեկտրակայանի արդիականացումը ոչ միայն տեխնիկական, սակայն նաեւ մեծապես քաղաքական հարց է: Այդ մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է քաղաքական գիտությունների դոկտոր, էներգետիկ անվտանգության գծով փորձագետ Վահե Դավթյանը:

«Եթե դիտարկենք հարցը զուտ տեխնիկական տեսանկյունից, ապա «Ռուսատոմ Սերվիս» ընկերությունը շարունակել է կատարել իր պարտականություններն էլեկտրակայանի արդիականացման հարցում: Դա խոսում է այն մասին, որ ռուսական պետական կորպորացիայի եւ Հայաստանի միջեւ տեխնիկական մակարդակում փոխգործակցությունը շարունակվում է: Սակայն եթե հարցը դիտարկենք քաղաքական ենթատեքստում, ապա ես ավելի քան համոզված եմ, որ ավելի քան 107 միլիոն դոլարի չափով ռուսական վարկի մնացած մասից հրաժարումը մեծ վնաս է հասցրել հայ-ռուսական էներգետիկ համագործակցության ռազմավարության կառուցման հարցում»,-նշել է փորձագետը:

Նա պարզաբանել է, որ «Ռուսատոմ Սերվիսը» շարունակում է գործառնել՝ որպես աշխատանքների իրականացման գլխավոր կապալառու, սակայն, ըստ էության, 2015 թվականին ստորագրված եւ միջազգային կարգավիճակ ունեցող վարկային համաձայնագրի վերանայումը չափազանց վտանգավոր է հայկական միջուկային էներգետիկայի ապագայի տեսանկյունից:

Դա կապված է հանգամանքի հետ, որ ձեւավորվել է իրավիճակ, որում հայկական խաղաղ ատոմի վաղվա օրն արդեն ներկայացվում է առանց ռուսական մասնակցության: Սակայն, եթե օբյեկտիվ գնահատվի իրավիճակը, ապա մեր տարածաշրջանում Ռուսաստանի մասնակցությունը գրեթե հրամայական է խաղաղ ատոմի զարգացման համար: Պատահական չէ, որ Ռուսաստանն ակտիվ մասնակցում է Թուրքիայի միջուկային ներուժի ձեւավորման հարցում, Իրանում ատոմային ռեակտորների կառուցման գործում: Բացի այդ, կուլիսային բանակցություններ են վարվում Բաքվի եւ Մոսկվայի միջեւ «Ռոսատոմ» պետական կորպորացիայի կողմից Ադրբեջանում ատոմային էլեկտրակայան կառուցելու համար օգնության շուրջ: Այդ պատճառով Հայկական ԱԷԿ-ի ապագան պետք է դիտարկել նաեւ աշխարհաքաղաքական գործընթացների համատեքստում:

Դավթյանը նշել է, որ Հայաստանի ներկայիս իշխանությունների մոտեցման մեջ ապագայի ընկալումը սահմանափակված է տեխնիկական ասպեկտներով:

«Այս փուլում ԱԷԿ-ն արդիականացնելու ծրագրի շրջանակում մեծ խնդիրներ չեն լինի: Ճիշտ է, կարող են ծագել ֆինանսական դժվարություններ, քանի որ հայկական կողմը ռուսական վարկի հրաժարման դեպքում հայտարարել է, որ կփնտրի գումար սեփական միջոցներից: Այդ ժամանակ դեռեւս վերջնական պատկերացում չկար այն տնտեսական ճգնաժամի մասին, որում հայտնվել է Հայաստանը հետպատերազմական ռազմական շրջանում: Աշխատանքների հետագա ընթացքը կարող է անցնել մեծ ֆինանսական դժվարություններով, ինչը կարող է անդրադառնալ սակագների վրա»,-ընդգծել է նա:

Կարեւոր է հիշել, որ ռուսական կողմը 2015 թվականի պայմանագրով տրամադրել է վարկ Հայաստանի համար բավականին հարմար պայմաններով: Տոկոսադրույքը սահմանվել է 3 տոկոս: Եթե համեմատենք ռուսական մասնակցության այլ նմանօրինակ նախագծերի հետ, ապա դրանք շատ հարմարավետ պայմաններ են ԱԷԿ կառուցելու համար: Օրինակ՝ Բելառուսի համար տոկոսադրույքը կազմել է 5-5,5 տոկոս, եւ միայն վերջերս են նախաձեռնվել բանակցություններ պայմանները վերանայելու շուրջ: Հունգարիան նույնպես ստացել է վարկ շուրջ 5 տոկոսով: Այդ պայմաններում իշխանությունների կողմից ռուսական վարկից հրաժարումը, ըստ էության, ուղղված է Հայաստանում միջուկային էներգետիկայի խտրականությանը եւ նրան, որ կասկածի ենթարկվի խաղաղ ատոմի զարգացումը: Պատահական չէ, որ այսօր նոր էներգաբլոկի կառուցումը դեռեւս շարունակում է մնալ կենացների մակարդակում:

Առ այսօր չկա այդ ուղղությամբ զարգացման ռազմավարության հարցում պարզություն:

Ինչպես պարզաբանել է Դավթյանը, Հայաստանի ատոմային էներգետիկայի հարցում անորոշությունը կա արդեն այսօր, ԱԷԿ-ի կառուցումն անհրաժեշտ է պլանավորել նախապես, իսկ այսօր մենք արդեն խիստ հետընթաց ենք գրանցում:

«Ի սկզբանե նախատեսվում էր, որ գործող էներգաբլոկի շահագործման ժամկետը կերկարաձգվի մինչեւ 2026 թվականը, իսկ այս էներգաբլոկի պահպանությունից անմիջապես հետո շահագործման կհանձնվի նոր ատոմային էներգաբլոկ: Նոր էներգաբլոկի կառուցման գործընթացը պետք է սկսվեր գոնե 10 տարի առաջ: «Ռոսատոմ»-ի փորձագետները օբյեկտիվորեն գնահատեցին մինչեւ 2036 թվականը երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետը երկարաձգելու հնարավորությունը, եւ այսօր Հայաստանի իշխանությունները ապավինում են այդ գնահատականներին եւ այդ մոտեցումը ներառել են վերջերս հաստատված ռազմավարության մեջ: Տեխնիկապես հնարավոր է դա իրականացնել, բայց մենք պետք է պատրաստ լինենք նրան, որ 2026 թվականից հետո Հայաստանը, եթե ցանկանա երկարաձգել ատոմակայանի շահագործման ժամկետը, անխուսափելիորեն կբախվի ԵՄ եւ եվրոպական մի շարք ինստիտուտների շատ լուրջ դիմադրությանը: ԱԷԿ-ը կոնսերվացնելու եւ այն նոր հզորություններով փոխարինելու խնդիր կդրվի: Սա խոսում է այն մասին, որ եթե մենք գնանք էլեկտրակայանի շահագործման ժամկետի երկարացման ճանապարհով, ապա քաղաքական հարթությունում լուրջ աշխատանք է սպասվում:

Եւս մեկ սցենար, որը նպատակահարմար չի թվում, մոդուլային ատոմակայանները շահագործման հանձնելու դիտարկումն է, ինչի մասին իշխանությունները մեկ անգամ չէ, որ խոսել են: Նման ատոմակայանները ցածր հզորության են (100-150 ՄՎտ) եւ սովորաբար օգտագործվում են որպես պահուստային: Բացի այդ, եթե դիտարկենք ատոմակայանը աշխարհաքաղաքական առումով, ապա մոդուլային ատոմակայանները ի վիճակի չեն բարձր կարգավիճակ ապահովել»,- հավելել է փորձագետը:

Այսօր արդեն անհրաժեշտ է սկսել խորը աշխատանք, որը պետք է տեղավորվի էներգետիկ դիվանագիտության բոլոր կանոնների եւ սկզբունքների մեջ, որպեսզի 2026 թվականին այն միջազգային լուրջ ճնշման չբախվի, բայց իրականացվի, այդ թվում` Ադրբեջանի եւ Թուրքիայի առաջարկով, որոնք դրա համար ոչ մի ռեսուրս չեն խնայում:

Վահե Դավթյանը պարզաբանեց, որ ԱԷԿ-ի արդիականացման ծրագիրը հաստատվում է ԱԷՄԳ-ի մակարդակով: Գործողությունների ծրագիրը մեզ համար հաստատվել է մինչեւ 2026 թվականը, եւ եթե մենք գործողություններ չձեռնարկենք նոր էներգաբլոկ կառուցելու համար, ապա մինչեւ 2026 թվականը մենք խնդիրներ կունենանք գոնե միջազգային կառույցների հետ:

«Եթե մենք չենք գնում նոր էներգաբլոկի կառուցման ճանապարհով, ապա այսօր բոլոր մակարդակներում անհրաժեշտ է առաջ մղել այն գաղափարը, որ Հայկական ատոմային էլեկտրակայանը պատրաստ է գործել եւս 10 տարի՝ 2026 թվականից հետո, մանավանդ որ դրա համար կան բավականին հեղինակավոր փորձագիտական գնահատականներ: Այսօր այլեւս հնարավոր չէ կառուցել նոր էներգաբլոկ, քանի որ 5 տարին չափազանց կարճ ժամանակահատված է: Շատ բան կախված է նրանից, թե ինչպիսի քաղաքական իրավիճակ կզարգանա Հայաստանում եւ Հայաստանի շուրջը: Ինչ վերաբերում է 141 օրով ՀԱԷԿ-ի անջատման ազդեցությանը, ապա դա դարձավ էլեկտրաէներգիայի սակագնի վերջերս բարձրացման պատճառներից մեկը»,- եզրափակել է նա:

 

Հետևեք մեզ Telegram-ում
website by Sargssyan